Informacja o syutacji gospodarczej kraju
Rada Ministrów wysłuchała w piątek 28 bm. informacji prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i ministra finansów o sytuacji gospodarczej w kraju.
Rada Ministrów wysłuchała w piątek 28 bm.
informacji prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i ministra
finansów o sytuacji gospodarczej w kraju.
GUS rejestruje systematyczny i dramatyczny spadek tempa wzrostu
produktu krajowego brutto. Wynosi on obecnie zaledwie 0,8 proc. w
stosunku do roku ubiegłego i w skali rocznej będzie prawdopodobnie
najniższy od 1992 r.
Niezwykle trudną sytuację rynku pracy pogarsza dodatkowo nacisk
roczników wyżu demograficznego. Liczba zarejestrowanych
bezrobotnych przekroczyła 3 mln, a stopa bezrobocia sięgnęła 16,8
proc. Te dane nie uwzględniają ukrytego bezrobocia, a także osób
pobierających zasiłki przedemerytalne. Zgodnie z normami
międzynarodowymi takie osoby powinny być klasyfikowane jako
bezrobotne.
Pogorszyła się sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw. Ich
rentowność obrotów brutto oraz netto za trzy kwartały br. jest
niższa niż w roku ubiegłym. Znacznie (o 12 proc.) zmniejszyły się
ich nakłady inwestycyjne. Nie rokuje to nadziei na szybkie
zwiększenie produkcji przemysłowej.
Zwiększa się nadal zakres ubóstwa. Poniżej minimum egzystencji
żyje 8 proc. ludności. Po raz pierwszy od 1992 r. będą w tym roku
niższe realne dochody ludności. Powiększa się zróżnicowanie
dochodów różnych grup społecznych.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, Rada Ministrów
przedyskutowała i zaaprobowała dokument pt. Raport otwarcia, który
pokazuje stan polskich spraw u progu działania rządu koalicji SLD-
UP-PSL. Dokument zostanie opublikowany 2 stycznia 2002 r.
Rząd zaakceptował informację o stanie przygotowań Polski do
członkostwa w Unii Europejskiej, a także wniosek dotyczący zmian
stanowiska negocjacyjnego w obszarze "Podatki". Zaaprobował także
projekt nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu
działalności kulturalnej.
Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie dodatków
mieszkaniowych, w którym podano między innymi, kto takie dodatki
otrzyma. Rząd znowelizował również rozporządzenie o warunkach i
trybie udzielania kredytów i pożyczek ze środków Krajowego
Funduszu Mieszkaniowego.
Rząd przyjął program wspierania gmin w dożywianiu uczniów, będzie
on realizowany w całej Polsce, szacuje się, że obejmie około 2 mln
dzieci i młodzieży z rodzin o niskich dochodach. W projekcie
ustawy budżetowej na 2002 r. zaplanowano 160 mln zł na realizację
tego przedsięwzięcia.
Rolnictwo
Strona wspólnotowa oczekuje od Polski odpowiedzi na stanowisko
negocjacyjne przedstawione w październiku br. Komisja wymienia
ponad 70 kwestii technicznych, w których Polska powinna przekazać
KE wyjaśnienia w sprawach finansowych, jeszcze przed rozpoczęciem
rozmów.
W zakresie weterynarii i spraw fitosanitarnych można wskazać 18
najważniejszych problemów, które wymagają rozwiązania. Strona
wspólnotowa oczekuje pilnego przedstawienia wielu dodatkowych
informacji, które warunkują postęp negocjacyjny w tym obszarze.
Konsultacje z Komisją Europejską zaplanowano na 9-10 stycznia 2002
r.
Legislacja europejska
Przestrzeganie harmonogramu prac legislacyjnych
14 grudnia br. podczas posiedzenia Zespołu Przygotowawczego KIE
przyjęto harmonogram prac legislacyjnych do końca 2002 r. Zawiera
on 61 projektów ustaw do przyjęcia przez Komitet Integracji
Europejskiej i Radę Ministrów. Konieczne jest ścisłe
przestrzeganie tego harmonogramu oraz monitorowanie jego
aktualizacji przez poszczególne ministerstwa i urzędy centralne.
Pilne ustawy do przyjęcia
Postęp negocjacyjny w poszczególnych obszarach warunkowany jest
szybkim uchwaleniem niektórych ustaw. Szczególnie dotyczy to
rolnictwa. Pilnego zakończenia wymagają prace nad następującymi
projektami ustaw:
- Ustawa Prawo lotnicze (Ministerstwo Infrastruktury);
- Ustawa o organizacji rynku rybnego (Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi);
- Ustawa o pomocy strukturalnej dla gospodarki rybnej
(Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi).
Opóźnienia w wydawaniu rozporządzeń do ustaw dostosowawczych
Opóźnienia dotyczą przede wszystkim:
- Ustawy weterynaryjnej (ok. 100 rozporządzeń);
- Ustawy Prawo farmaceutyczne;
- Pakietu ustaw dotyczących ochrony środowiska (ok. 90);
- Wdrażania dyrektyw nowego podejścia.
Zdolność administracyjna
Raport na temat niezbędnych działań w tym zakresie
Raport taki będzie sporządzony przez Urząd Komitetu Integracji
Europejskiej i zostanie przedstawiony w styczniu 2002 r. Wszystkie
ministerstwa i urzędy centralne powinny przeanalizować swoje
potrzeby, z uwzględnieniem istniejących możliwości budżetowych.
Dokonywanie przesunięć kadrowych w ramach ministerstw
W związku z istniejącymi ograniczeniami budżetowymi i brakiem
możliwości zwiększenia obsady etatowej w poszczególnych resortach
i urzędach centralnych konieczne jest dokonywanie wzmocnienia
komórek odpowiedzialnych za sprawy europejskie w ramach
istniejących zasobów.
Programy pomocowe
Proces pozyskiwania pomocy z UE przebiegał sprawnie, jednak na
etapie praktycznego wdrażania projektów powstały nieprawidłowości
związane z jej wykorzystaniem. Na etapie programowania w
niewystarczającym stopniu zwracano uwagę na konieczność
zapewnienia skutecznych sposobów wykorzystywania pomocy oraz jej
atrakcyjności dla potencjalnych beneficjentów.
Wskutek braku odpowiednio skoordynowanych działań doszło już do
utraty ponad 10 mln euro z przyznanej Polsce pomocy. Przesądzona
jest utrata kolejnych 31 mln euro pomocy (z lat 1998,1999,2000),
co w sumie stanowi ok. 10 proc. rocznej alokacji PHARE.
Zdrowia.
Kompleksowy system nadzoru rynku
Dokument dotyczący wdrażania kompleksowego systemu nadzoru rynku
ma przygotować Ministerstwo Gospodarki do końca stycznia 2002 r.
Terminowe przygotowanie tego dokumentu będzie miało duży wpływ na
ocenę zdolności administracyjnej Polski do sprostania wymogom
członkostwa w Unii Europejskiej.
Rada Ministrów zaakceptowała wniosek w sprawie zmian stanowiska
negocjacyjnego Polski w obszarze "Podatki".
W swoim stanowisku negocjacyjnym Polska wystąpiła o zastosowanie
okresu przejściowego na zastosowanie minimalnego udziału podatku
akcyzowego - niższego niż 57 proc. maksymalnej ceny detalicznej
papierosów - do 31 grudnia 2005 r. W związku z przygotowywanym
projektem nowelizacji obowiązującej obecnie Dyrektywy w stosunku
do podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych, Polska zastrzega
sobie możliwość zmiany stanowiska negocjacyjnego, jeśli
nowelizacja stanie się częścią acquis communautaire. Okres
przejściowy na osiągnięcie minimalnego poziomu podatku akcyzowego
w wysokości 64 euro na 1000 sztuk papierosów trwałby wówczas do 31
grudnia 2008 r.
Od 1 czerwca 2000 r. w Polsce obowiązuje system mieszany
naliczania podatku akcyzowego od papierosów. Stawka podatku składa
się z dwóch części:
1) procentowej, liczonej od maksymalnej ceny detalicznej (obecnie
25 proc.) i określanej ustawowo;
2) kwotowej, liczonej od 1000 sztuk papierosów (obecnie ? 50 zł)
i określanej w rozporządzeniu.
Obecny udział akcyzy w cenie detalicznej najpopularniejszych
papierosów jest ok. dwukrotnie niższy od postulowanych 64
euro/1000 sztuk.
Wniosek o okres przejściowy do 31 grudnia 2005 r. pozwoliłby na
osiągnięcie pełnego dostosowania do norm unijnych (przy
13-procentowym wzroście rocznym podatku akcyzowego) i nie
spowodowałby destabilizacji rynku wewnętrznego. Prognozowana cena
najpopularniejszych papierosów (Klubowych) wzrosłaby wówczas o ok.
44,5 proc.
Natomiast wprowadzenie akcyzy w wysokości 64 euro/1000 sztuk
(1,28 euro za paczkę) na najpopularniejsze papierosy podniosłoby
ich cenę niemal dwukrotnie. Spowodowałoby to istotny spadek popytu
na krajowe papierosy i względny spadek wpływów podatkowych, a
przede wszystkim niezadowolenie społeczne. W konsekwencji doszłoby
do załamania produkcji papierosów w kraju, dużych zwolnień
pracowników w tym sektorze i gwałtownego zmniejszenia liczby
plantatorów tytoniu.
Z punktu widzenia społecznego konieczne jest zatem wprowadzenie
odpowiednio długiego okresu przejściowego. Z szacunków wynika, że
przy wzroście realnej płacy o ok. 4,25 proc. rocznie i szybszym
wzroście cen papierosów (o 1,5 proc. rocznie ponad wzrost płac
realnych), wyrównanie cen nastąpi na przełomie lat 2008/2009.
Z tych względów Polska zastrzega sobie możliwość zmiany
stanowiska negocjacyjnego i wystąpienia o okres przejściowy do 31
grudnia 2008 r. na osiągnięcie minimalnego poziomu podatku
akcyzowego 64 euro na 1000 sztuk papierosów.
Ponadto rząd zgłasza wniosek o okres przejściowy do 31 grudnia
2007 r. na stosowanie 0 proc. stawki VAT na książki i czasopisma
specjalistyczne.