Jaki system dopłat bezpośrednich

Będzie to system uproszczony, uzupełniony o dodatkowe dopłaty dla wytwórców tych produktów, które są wspierane w UE. W praktyce oznacza to, że rolnik, który użytkuje ziemię rolną (użytki rolne), będzie dostawał dopłaty bezpośrednie składające się z trzech części. Część pierwsza, tzw. dopłata podstawowa, będzie naliczana od każdego hektara, jaki użytkuje. Będzie to 160 zł w pierwszym roku, 198 zł ? w 2005 r. i 238 zł w 2006 r. Druga część dopłaty przysługuje do wybranych kierunków produkcji roślinnej (tych, do których dopłaca się w UE). Rolnik, przykładowo uprawiający żyto, otrzyma 160 zł do każdego hektara w pierwszym roku plus dopłatę 88 zł, w następnym roku ? 198 zł plus 79 zł, w 2006 r. ? 238 zł plus 64 zł. Spadek dopłat dodatkowych w tym filarze jest rekompensowany powiększaniem dopłat podstawowych. Trzecią część dopłat bezpośrednich uzyskiwać będą rolnicy użytkujący łąki i pastwiska, czyli hodujący bydło i owce. Za każdy hektar np. łąki, rolnik otrzyma w 2004 r. 68 zł, w 2005 r. ? 61 zł i w 2006 r. ? 49 zł. Należy zwrócić uwagę, że w produkcji roślinnej nie wszystkie uprawy są uprawnione do dopłat bezpośrednich. Bruksela nie dopłaca np. do powierzchni zajętej przez buraki cukrowe, warzywa, owoce, ziemniaki (poza przeznaczonymi na produkcję skrobi).

Ten poziom dopłat bezpośrednich może być podwyższony o część pochodzącą z budżetu krajowego. Limit dofinansowania wynosi w pierwszym roku (2004 r.) do 55-proc. poziomu dopłat, które obowiązują obecnie w UE, w następnych latach odpowiednio: 60 proc. i 65 proc. Pytanie brzmi, ile środków na ten cel budżet wygeneruje. Może ich nie wystarczyć na osiągnięcie maksymalnego pułapu, czyli 55 proc. Kwoty dofinansowane z budżetu krajowego w przeliczeniu na 1 hektar wynoszą w przybliżeniu: w dla produkcji roślinnej: w 2004 r. ? 194 zł, w 2005 r. ? 206 zł, w 2006 r. ? 220 zł w dla produkcji zwierzęcej (łąki i pastwiska): 2004 r. ? 113 zł, w 2005 r. ? 164 zł, 2006 r. ? 230 zł.

System ten może obowiązywać 3 lata lub dłużej (przedłużenie o dodatkowe 2 lata lub przejście na system obowiązujący w UE), może też działać krócej niż 3 lata ? decyzję w tej sprawie podejmie Polska. Kwestie te uregulują odpowiednie przepisy. Jedno jest pewne ? ustalonych limitów dopłat nie możemy przekroczyć, będzie to weryfikowała Komisja Europejska.

? Czy w sytuacji, kiedy osoba posiada ziemię, ale jej nie uprawia, dopłaty będą również wypłacane?

? Rolnik tylko wtedy może otrzymać dopłaty, jeżeli utrzymuje ziemię w dobrej kulturze.

Ziemia w dobrej kulturze to taka, która może być przez jakiś czas nieużytkowana, ale która w każdej chwili może być włączona do produkcji. Kryteria w tym zakresie są rolnikom dobrze znane. W przypadku gruntu dawno nieuprawianego, czyli trwale odłogowanego, porośniętego np. fragmentami lasu, na którym nic nie urośnie, na dopłaty nie ma co liczyć.

Z przyznawaniem dopłat związany jest odpowiedni nadzór. Zgodnie z przepisami, 5 proc. wniosków o przyznanie dopłat bezpośrednich będzie badanych. Inspektorzy sprawdzą powierzchnię zadeklarowaną we wniosku do płatności, czy jest zgodna z podanymi wielkościami, jak też czy zadeklarowana ziemia jest uprawiana lub czy nadaje się do uprawy.

? Jak będą liczone dopłaty w przypadku dzierżawy ziemi i współwłasności? Czy dopłaty otrzyma dzierżawca czy właściciel?

? Dopłaty należą się użytkownikom. Prawo do dopłat bezpośrednich ma dzierżawca, jako użytkownik ziemi, a nie właściciel, który nie może składać wniosku o dopłatę. W przypadku współwłasności, jeśli to dotyczy wspólnie użytkujących ziemię rolników, dopłaty będą liczone procentowo, zależnie od struktury właścicielskiej.

Dla systemu dopłat nie ma znaczenia, czy ktoś jest rolnikiem i czy posiada uprawnienia rolnicze. Prawo do dopłaty ma każdy, kto posiada i użytkuje ziemię rolną.