Listopad na rynku funduszy inwestycyjnych

Spory udział w poprawie koniunktury na GPW w Warszawie mieli gracze z zagranicy, którzy z zapałem kupowali akcje w ślad za poprawą koniunktury na giełdach europejskich i amerykańskich. Krajowi inwestorzy oswoili się natomiast z nową sytuacją polityczną i mimo kilku niepokojących wypowiedzi przedstawicieli rządu podważających zaufanie do polityki gospodarczej nowej ekipy rządzącej, postanowili przede wszystkim kierować się w swoich poczynaniach inwestycyjnych sytuacją fundamentalną spółek. A ta w większości przypadków okazała się w III kwartale bardzo dobra. Nastroje poprawiły się także na rynku obligacji skarbowych. Po gwałtownym wzroście rentowności papierów dłużnych w pierwszym tygodniu listopada, kolejne dni przyniosły wzrost zainteresowania krajowymi obligacjami, dzięki czemu większość papierów zakończyła miesiąc na niewielkim plusie. Z ciekawą sytuacją mieliśmy do czynienia na rynku walutowym - po raz pierwszy od czerwca kierunek zmian cen dolara i euro był przeciwny - waluta amerykańska nieznacznie umocniła się w stosunku do złotego, natomiast euro istotnie straciło na wartości wobec naszej waluty. W tych okolicznościach wyniki funduszy inwestycyjnych należy uznać za zaskakująco dobre - spośród 174 podmiotów, których tytuły uczestnictwa były wyceniane przez cały listopad, jedynie 20 zanotowało stratę (przy czym w żadnym przypadku nie przekroczyła ona 2,4%). Jednostki i certyfikaty pozostałych funduszy osiągnęły dodatnią stopę zwrotu lub nie zmieniły swojej wartości. Zdecydowanie najkorzystniejsze wyniki stały się udziałem funduszy polskich akcji (AKP), które w czołowej dziesiątce najlepszych wyników inwestycyjnych listopada były reprezentowane przez 9 funduszy (w tym jeden fundusz funduszy akcyjnych). To ekskluzywne grono uzupełnił fundusz zamknięty Arka Global Inbdex 2007 (drugi wynik listopada - 6,0%, tuż za Arką Akcji - 6,3%), którego nadzwyczajny zysk był efektem realizacji zysków ze zbycia części posiadanych opcji kupna na indeks giełdy tokijskiej - Nikkei 225.

Najważniejszymi czynnikami, które w listopadzie kształtowały koniunkturę na warszawskiej giełdzie były: wyniki spółek w III kwartale, koniunktura na rynkach akcji za Oceanem oraz sytuacja polityczna w kraju. Ponieważ ich wydźwięk był w większości przypadków pozytywny, inwestorzy (zarówno krajowi jak i zagraniczni) nie żałowali środków na zakup przecenionych przed miesiącem akcji. Szczególnie udana była dla rynku giełdowego druga połowa miesiąca, kiedy to najważniejsze giełdowe indeksy zbliżyły się na wyciągnięcie ręki do swoich historycznych rekordów zanotowanych na początku października (WIG-owi zabrakło 1,0%, a WIG20 1,5%). W skali całego miesiąca indeks szerokiego rynku zyskał na wartości 5,9%, zaś indeks największych firm prawie 8%. Bardzo dobra koniunktura panowała również w segmencie średnich i małych spółek. Indeks MIDWIG choć zyskał "tylko" 3,6%, był bezsprzecznie bohaterem listopada, kiedy to zdecydowanie pokonał poziom 2 tysięcy punktów oraz kilkukrotnie pokonywał swoje historyczne rekordy. Coraz bliżej historycznego rekordu jest też indeks najmniejszych spółek - WIRR zwyżkował w listopadzie o 5,1% zbliżając się jednocześnie do poziomu 5 tysięcy punktów. Na czele zestawienia najlepszych funduszy AKP w listopadzie znalazły się tegoroczny lider wzrostów - Arka Akcji (6,3%) oraz dwa fundusze DWS - Akcji Plus (6,0%) oraz Akcji (5,9%). Mimo bardzo dobrej koniunktury wśród mniejszych firm najwolniej rosły natomiast jednostki funduszy sprofilowanych w ten właśnie sposób - Pioneera Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego (2,9%) oraz DWS Top 25 Małych Spółek (3,0%). Benchmark funduszy AKP zwyżkował o 4,5%, a średni zysk 24 funduszy i subfunduszy z tej kategorii wyniósł 4,4%.

Do swoich tegorocznych rekordów zbliżył się w listopadzie najważniejszy indeks giełdy nowojorskiej - Dow Jones Industrial Average. Fala silnych wzrostów, spowodowana pozytywnymi danymi makroekonomicznymi z największej gospodarki świata, wyniosła 25 listopada indeks DJIA do poziomu 10 930 punktów, na którym znalazł się po raz ostatni na początku marca br. Choć koniec miesiąca był nieco gorszy, w całym listopadzie indeks zwyżkował o 3,5% (to drugi najlepszy wynik w tym roku). Tyle samo zyskał na wartości indeks S&P 500 ustanawiając tegoroczny rekord na poziomie ponad 1260 punktów, natomiast Nasdaq zwyżkował o 5,3%. Rekord 2005 roku pokonał także w listopadzie indeks Dow Jones EuroStoxx 50, kończąc miesiąc na poziomie o 3,8% wyższym niż w październiku. Znakomite nastroje na zagranicznych giełdach cieszyły także krajowych inwestorów, którzy w swoich portfelach mają jednostki funduszy akcji europejskich i amerykańskich (AKZ). Średni zysk siedmiu takich podmiotów wyniósł 2,5%, a najlepsze rezultaty osiągnęły BPH Top Ameryka (3,7%), UniGlobal (3,6%) oraz DWS Top 50 Europa (3,5%). Jedynym funduszem AKZ, którego jednostka zniżkowała, był BPH Top Europa (-0,2%).

Warto było w listopadzie powierzyć pieniądze również funduszom inwestującym w zagraniczne papiery dłużne, denominowane głównie w dolarach i euro. Szczególnie atrakcyjne okazały się inwestycje w fundusze dłużne dolarowe, z uwagi na lekko zwyżkującego dolara wobec złotego (0,3%). Na 10 funduszy PDU aż 9 zakończyło listopad na plusie, przy czym prym wiodły dwa fundusze zamknięte, które zyskały 2,2% (CitiObligacji Dolarowych i KBC Dolar). Na minusie pozostał tylko fundusz DWS USD Obligacji (-0,1%). Gorzej niestety powiodło się funduszom obligacji europejskich (PDE) - wszystkie poniosły straty (od 1,2% w przypadku SEB 6 Euro Lokata do 2,3% w przypadku Pioneera Obligacji Dolarowych Plus). Wszystkiemu winne było euro, które osłabiło się względem złotego o 2,1%. Średnia strata funduszy PDE wyniosła 2,1%.

Dotkliwa październikowa korekta na rynku krajowych obligacji przeciągnęła się na pierwszy tydzień listopada. Kolejne tygodnie przyniosły na szczęście poprawę nastrojów na rynku polskiego długu, pozwalając na odrobienie choć części strat z początku miesiąca. Wyniki listopada nie były jednak imponujące - indeks IROS stanowiący benchmark dla funduszy polskich papierów dłużnych (PDP) zniżkował o 0,1%. Zbliżona koniunktura we wszystkich segmentach krzywej rentowności sprawiła, iż wyniki inwestycyjne funduszy PDP były dość podobne (spread pomiędzy najlepszym a najgorszym funduszem wyniósł zaledwie 0,8 pkt. proc.). Zdecydowanie najlepszymi funduszami okazały się SEB Obligacji Skarbowych (0,6%) oraz Pioneer Obligacji Plus (0,5%), natomiast najgorszy wynik zanotował Allianz Obligacji (-0,2%). Spośród 26 funduszy PDP tym razem prawie wszystkie osiągnęły wynik lepszy od benchmarku (nie udało się to tylko trzem funduszom). Średni zysk funduszy PDP wyniósł 0,2%.

Wraz ze spadającymi stopami procentowymi (choć w listopadzie nie uległy one zmianie) coraz niższe zyski udaje się wypracowywać funduszom rynku pieniężnego i gotówkowym. Średnia stopa zawrotu funduszy RPP wyniosła zaledwie 0,29%, choć jeszcze kilka miesięcy temu była o kilkanaście punktów bazowych wyższa. Nawet najlepszym funduszom z tej kategorii z trudem udaje się obecnie osiągnąć zyski przekraczające 0,4% - w listopadzie stało się to udziałem tylko dwóch funduszy DWS - Płynna Lokata Plus i Płynna Lokata. Poza nimi tylko fundusze UniWIBID i Skarbiec-Kasa Plus zdołały pokonać benchmark (IRFU-rpp), który zwyżkował o 0,36%.

Po raz kolejny w tym roku zadowolenia nie kryli natomiast posiadacze jednostek i certyfikatów najpopularniejszych w ostatnich miesiącach funduszy mieszanych (MIP) i stabilnego wzrostu (SWP). Realizowana przez te podmioty strategia inwestycyjna, w której znajduje się miejsce zarówno dla ryzykownych akcji, jak i dla obligacji, okazuje się niezwykle skuteczna. Średnia stopa zwrotu funduszy MIP wyniosła w listopadzie aż 2,9% (na identycznym poziomie ukształtował się benchmark - IRFU-mip), ale trzy (sub)fundusze wypracowały ponad czteroprocentowe zyski: Beta (4,7%), Lukas Dynamiczny Polski oraz Arka Zrównoważony (po 4,2%). Wyraźnie gorszy wynik od konkurentów uzyskał najlepszy w październiku SKOK Aktywny Zmiennej Alokacji (0,45%). Nadal bardzo dobre wyniki wśród funduszy SWP osiągają fundusze zamknięte BPH oparte o strategię CPPI - certyfikaty Bezpiecznej Inwestycji 1 i 2 zyskały na wartości 3,2%, wyraźnie dystansując konkurencję. Najgorzej wypadły BPH Pro Lokata (0,2%) i SKOK Stabilny Zmiennej Alokacji (0,3%). Średni zysk funduszy SWP wyniósł 1,5% i był o 0,4 pkt. proc. lepszy od benchmarku IRFU-swp.

Komentarz

W listopadzie nasz ranking objął 80 funduszy w okresie trzyletnim - długoterminowym oraz 126 funduszy w perspektywie krótkookresowej - rocznej. Po raz pierwszy w rankingu długoterminowym sklasyfikowany został fundusz DWS Top 25 Małych Spółek zarządzany przez DWS Polska TFI, jednak nie był to debiut zbyt udany (ocena 2a).

Na czołowych pozycjach w rankingu trzyletnim odnotowaliśmy tylko jedną zmianę - w gronie funduszy mieszanych miejsce funduszu UniKorona Zrównoważony zajął PKO/CS Zrównoważony. Znacznie więcej działo się w rankingach rocznych. Najwięcej zmian zaszło wśród funduszy polskich papierów dłużnych - najwyższe noty (5a) uzyskały fundusze Pioneer Obligacji Plus (awans z 4a) i BPH Obligacji 1 (awans z 3a), straciły je natomiast KBC Papierów Dłużnych i AIG Obligacji. Również fundusz stabilnego wzrostu zarządzany przez KBC TFI (KBC Stabilny) stracił najwyższą ocenę w gronie funduszy SWP na rzecz funduszu BPH Bezpieczna Inwestycja 1. Dwie zmiany nastąpiły wśród funduszy obligacji zagranicznych - w kategorii funduszy PDE najwyższą ocenę osiągnął SEB 6 - Euro Lokata (stało się to kosztem Arki Obligacji Europejskich), natomiast wśród funduszy PDU miejsce Millennium Dolarowej Lokaty zajął fundusz ING Obligacji Dolarowych. Warto podkreślić niesamowity awans w naszych rankingach tego ostatniego podmiotu - w ciągu zaledwie trzech miesięcy awansował z oceny 1a do 5a. Inwestorzy nie będą jednak mieli okazji na tym skorzystać, gdyż już za miesiąc nie pojawi się on w naszym rankingu, z uwagi na zmianę polityki inwestycyjnej w końcu grudnia. Warto także zauważyć szybki spadek rankingu krótkoterminowego funduszu AIG Stabilnego Wzrostu - przez cztery miesiące jego ocena spadła z najwyższej (5a) do najniższej (1a) (podobną drogę, tylko w nieco dłuższym okresie, "zaliczył" wcześniej również fundusz Allianz Stabilnego Wzrostu).