Warszawska Giełda Towarowa na rozdrożu

Zdaniem uczestników rynku, z którymi rozmawiał PARKIET, Fundacja na Rzecz Giełdy Zbożowo-Paszowej nie powinna sprzedawać pakietu większościowego akcji WGT konkretnemu inwestorowi, choćby występował w konsorcjum. Wskazują oni, że statut WGT stanowi, iż Fundacja ma obowiązek dążyć do odsprzedaży akcji jak największej liczbie członków giełdy. Ich zdaniem, w związku z osiągnięciem przez Fundację statutowych celów należałoby ją zlikwidować. Pieniądze ze sprzedaży papierów giełdy powinny zaś zasilić WGT.

Być może dziś zostanie wybrany inwestor strategiczny dla Warszawskiej Giełdy Towarowej. Część akcjonariuszy WGT i obserwatorów rynku obawia się jednak, że może to zagrozić jej istnieniu.

Rada WGT ma rozpatrzeć dziś wniosek Fundacji na Rzecz Giełdy Zbożowo-Paszowej w sprawie sprzedaży przez nią akcji konsorcjum utworzonemu m.in. przez Jerzego Gajdę i Jacka Buchacza. Gdyby rada nie zaakceptowała tej transakcji, może wyrazić zgodę na sprzedaż akcji konsorcjum z udziałem rodziny Komorowskich, właścicieli Bakomy. Oferty są zbliżone cenowo i opiewają odpowiednio na 72 050 zł za papier i 72 000 zł.

Jeśli dojdzie do transakcji, nabywca obejmie pakiet około 53% akcji WGT (94 walory), a Fundacja otrzyma prawie 7 mln zł. Czy dojdzie do transakcji, nie jest pewne. W radzie połowa członków reprezentuje Fundację, połowa (w tym Jerzy Gajda) pozostałych akcjonariuszy. Zmiany personalne w Fundacji, do jakich doszło w ostatnich dniach, mogą jednak spowodować jej wycofanie się z zamiaru sprzedaży akcji.

Akcje dla drobnych

Zdaniem części uczestników i obserwatorów rynku, z którymi rozmawiał PARKIET, Fundacja nie powinna sprzedawać akcji konkretnemu inwestorowi, nawet jeśli występuje on w konsorcjum. Wprawdzie uczestnicy konsorcjum, zgodnie z wymogami ostatniego przetargu, nie mogą być ze sobą powiązani, jednak - jak dowiedział się PARKIET - zastrzeżenie to jest obchodzone, np. w jednym z konsorcjów występują dwie spółki, których prezesem jest ta sama osoba. Kiedy kontrolę nad spółką przejmie konkretny inwestor, sytuacja mniejszościowych akcjonariuszy, działających na WGT, skomplikuje się. Będą bowiem uczestniczyć w rynku, na który nie będą mieli wpływu. Wiadomo też, że gra toczy się głównie o należącą do WGT nieruchomość na warszawskiej Woli (wpływy z jej wynajmu pokrywają obecnie straty stojącej na skraju bankructwa giełdy). Rozwój rynku ma drugoplanowe znaczenie.

Akcjonariusze wskazują także, że statut WGT stanowi, iż "w celu wszechstronnego rozwoju Warszawskiej Giełdy Towarowej Fundacja będzie dążyła do odsprzedaży akcji dla jak największej liczby członków w celu zapewnienia szerokiego dostępu do członkostwa giełdy". Plan przekazania strategicznego pakietu akcji spółki wybranemu konsorcjum jest - ich zdaniem - sprzeczny z tym zapisem.

Dla kogo pieniądze

Ewentualna transakcja niesie także inne zagrożenia. Jak wskazują uczestnicy i obserwatorzy rynku, zgodnie ze statutem Fundacji, jej celem jest utworzenie giełdy zbożowo-paszowej i podejmowanie działań służących stworzeniu regulacji organizacyjnych, finansowych i prawnych w zakresie funkcjonowania rynku produktów rolnych i żywnościowych. Zdaniem wielu naszych rozmówców, Fundacja osiągnęła pierwszy cel tworząc WGT. Giełda zaś nie mogłaby działać bez odpowiednich regulacji, a więc i ten cel został zrealizowany. Fundacja powinna więc - w związku z osiągnięciem celów - zostać zlikwidowana. Być może zresztą taki zamiar przyświeca jej władzom, skoro starają się one sprzedać akcje WGT. Statut Fundacji stanowi jednak, że majątek pozostały po uregulowaniu jej zobowiązań i należności przeznacza się na realizację wspomnianych celów, w szczególności na zaspokojenie potrzeb giełdy. Zdaniem niektórych akcjonariuszy WGT, oznacza to, że pieniądze ze sprzedaży akcji powinny zasilić WGT. Przypominają oni jednak, że w przeszłości pojawiały się pomysły przetransferowania pieniędzy do innej fundacji, która - aby rzecz była legalna - miała się zająć realizacją drugiego z celów Fundacji na Rzecz Giełdy Zbożowo-Paszowej - tworzeniem regulacji dla rynku produktów rolnych i żywnościowych.

Co z rynkiem

Część akcjonariuszy przyznaje, że kwestia, co się stanie z pieniędzmi, jakie Fundacja otrzyma ze sprzedaży akcji, ma drugorzędne znaczenie. Najważniejsze pytanie brzmi, co stanie się z rynkiem. Aby jego rozwój nie był zagrożony, "prywatyzacja" WGT powinna - ich zdaniem - zostać przeprowadzona w inny sposób. Walory będące własnością Fundacji powinny trafić do jak najszerszego grona akcjonariuszy tak, aby w mniej więcej równym stopniu mogli oni decydować o przyszłości rynku (a także głównych aktywów samej spółki- nieruchomości). Czy ktoś byłby zainteresowany przejęciem małych pakietów akcji? BRE, który nie jest teraz akcjonariuszem giełdy, chciał np. w poprzednim przetargu kupić 10 walorów WGT, jednak jego oferta nie została przyjęta. Z naszych informacji wynika, że znaleźliby się także chętni w gronie obecnych udziałowców.

Coraz częstsze są głosy tych, którzy uważają, że konsolidacja na rynku kapitałowym powinna objąć także rynek towarowy, choćby ze względu na jego "terminową" część. Jednak WGT uwikłana w spory personalne, zależna od Fundacji będącej kartą w politycznych grach, nie budzi zainteresowania ani instytucji rynku kapitałowego, ani operujących na nim inwestorów (świadczy o tym spadek obrotów na futures). Nie jest pewne, czy będzie budzić takie zainteresowanie, kiedy kontrolę przejmą nad nim podmioty nieznane, a co za tym idzie, mało wiarygodne, na rynku kapitałowym.