Najważniejsze przepisy nowej ustawy o kredycie hipotecznym
Już od ponad miesiąca obowiązuje ustawa o kredycie hipotecznym. Nowe uregulowania mają objąć większą ochroną klientów banków, zwiększyć ich prawa oraz poprawić transparentność ofert bankowych. W tym tekście przypominamy, co się zmieniło po wprowadzeniu nowych przepisów.
Jaki jest cel tych uregulowań? Wg Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego: celem jej jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, którzy zawierają umowy o kredyt związane z nieruchomościami.
Ma ona spowodować rozwój bardziej przejrzystego, skutecznego i konkurencyjnego rynku wewnętrznego przez zawieranie spójnych i uczciwych umów, dostarczanie klientom odpowiednich informacji i wyjaśnień na każdym etapie, a także ma przyczynić się do wyrównywania asymetrii informacyjnej między profesjonalnymi uczestnikami rynku (kredytodawcy), a ich klientami.
Co się zmieniło?
1.Tylko banki i SKOK-i Z rynku kredytów mieszkaniowych "wypadają" firmy pożyczkowe. Zgodnie z ustawą takie kredyty mogą być udzielane tylko przez banki i SKOK-i, a więc instytucje podlegające nadzorowi finansowemu i wynikającym z tego nadzoru gwarancjom, w przypadku upadłości banku lub kasy spółdzielczej.
2. Bez walut obcych -takie ograniczenie wynikało już z rekomendacji S Komisji Nadzoru Finansowego, ale znalazło się także w nowej ustawie. Można uzyskać kredyt tylko w walucie, w której się zarabia. Ewentualne możliwe jest kredytowanie w tej walucie, w której utrzymuje się większe zarobki.
3.Tylko certyfikowani pośrednicy kredytowi - zgodnie z ustawą zmienia się umocowanie pośrednika kredytowego. Obecnie takim pośrednictwem może zająć się tylko osoba, która dysponuje odpowiednim certyfikatem, zdała egzamin państwowy lub też ma wyższe wykształcenie ekonomiczne. Ktoś taki trafia na listę KNF i otrzymuje zezwolenie na prowadzenie działalności. Agent działający na rzecz pośrednika, według nowych regulacji, może pracować tylko dla niego. Z kolei pośrednik w pełni odpowiada za działania agenta.
4. Uczciwe reklamowanie - ustawa kładzie nacisk na rzetelne informowanie klientów o ofercie kredytowej. Mają się w niej pojawić wszystkie niezbędne informacje o kredycie, a więc rzeczywista a nie nominalna stopa oprocentowania, całkowita kwota kredytu, sposób obliczania oprocentowania. Informacje podane w tych materiałach, mają być prezentowane wystarczająco długo, by konsument się z nimi zapoznał.
5.Ograniczenia cross - sellingu - inaczej niż do tej pory, bank nie może już uzależnić przyznania kredytu od nabycia innego produktu. Co prawda nowa ustawa nie zakazuje cross - sellingu zupełnie, ale nie może być to warunek przesądzający o przyznaniu kredytu bądź nie.
6.Porównanie ofert - bank i pośrednik mają przedstawić klientowi co najmniej konkurencyjne oferty kredytowe
7.Formularz informacyjny - klient, który stara się o kredyt, dostaje od banku lub pośrednika formularz z pełnią najważniejszych informacji o ofercie, a więc o całkowitej kwocie kredytu, zasadach spłaty, stopie oprocentowania i zasadach jej zmiany. Warunki zawarte w formularzu nie mogą być zmienione przez 14 dni.
8. 21 dni - tyle czasu ma bank na decyzję kredytową. Jeśli jest ona negatywna, bank musi ją uzasadnić. Decyzja jest ważna przez co najmniej 2 tygodnie.
9. Odstąpienie od umowy bez podania przyczyny - po jej podpisaniu, kredytobiorca może w ciągu dwóch tygodni odstąpić od umowy. Nie musi podawać przyczyny takiego kroku.
10. Restrukturyzacja długu - bardzo poważne zmiany, które znacznie wzmacniają pozycję klienta dotyczą sytuacji, w której kredytobiorca nie radzi sobie ze spłatą.
W takiej sytuacji bank ma najpierw wezwać go do spłaty, wyznaczając na to termin, jednak nie krótszy niż 2 tygodnie.
Klient w terminie nie krótszym niż 14 dni może też złożyć wniosek o restrukturyzację zadłużenia. Jeśli to zrobi, a bank nie zaakceptuje formy restrukturyzacji, wtedy ma on obowiązek udzielić kredytobiorcy półrocznego terminu aby sprzedać mieszkanie i spłacić zobowiązanie. Jeśli środki ze sprzedaży okażą się niewystarczające , bank może oczekiwać spłaty pozostałości, ale w sposób dostosowany do sytuacji kredytobiorcy.
11. Spłata przed terminem - jest możliwa w każdym czasie. Bank może oczekiwać prowizji, tylko w przypadku spłaty w terminie do 3 lat od zaciągnięcia kredytu. Opłata ta nie może być jednak większa niż odsetki, które byłyby naliczone od spłacanej kwoty w okresie roku od dnia faktycznej spłaty, ani też przekraczać 3 proc. spłacanej kwoty.
Monika Prądzyńska
Dział Analiz WGN
