Polak i jego finanse cz. 8.: Prawa ubezpieczonego
Co zrobić, gdy pod wpływem agenta daliśmy się skusić na zakup ubezpieczenia, ale ostatecznie, po kilku dniach, stwierdziliśmy, że jednak nie jest to produkt odpowiedni dla nas? Gdzie szukać pomocy, gdy czujemy się oszukani i kto dba by rynek ubezpieczeń w Polsce rozwijał się zgodnie z prawem i przyjętymi standardami?
Polak i jego finanse cz.: 6. Skomplikowany świat dobrowolnych ubezpieczeń
Polak i jego finanse cz. 7.: Ubezpieczenie dobrane do potrzeb
Ubezpieczyciel jest zobligowany do wypłaty świadczenia w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zgłoszeniu szkody. Za każdy dzień zwłoki ubezpieczonemu przysługują odsetki ustawowe w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego określanej przez NBP (na dzień 30 czerwca br. wynoszą one 8 proc.).
Co się dzieje, gdy dochodzi do spełnienia warunku, na który mieliśmy wykupione ubezpieczenie, ale ubezpieczyciel nagle staje się niewypłacalny i fizycznie nie ma jak wypłacić należnych nam świadczeń? W podobnej sytuacji wkracza Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, którego obowiązkiem jest wypłata świadczenia. W UFG możemy także szukać informacji o dotychczasowej historii ubezpieczeniowej.
Zdarza się jednak, że ubezpieczyciel nie chce wypłacić należnego świadczenia lub nie wypłaca pieniędzy w pełnej wysokości. Jest on przy tym zmuszony podać uzasadnienie swojej decyzji oraz podstawę prawną, na której opiera swoje postępowanie. Jeśli się z nim nie zgadzamy, powinniśmy ponownie wystąpić do ubezpieczyciela z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Termin na odwołanie powinien być podany w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia, tak samo jak adres, na który powinniśmy kierować pismo. Teraz często tego typu procedury przebiegają z wykorzystaniem poczty e-mail. W ogromnej ilości przypadków już podjęcie przez nas tych działań jest wystarczające, by ubezpieczyciel wypłacił pozostałą część należnych nam świadczeń bądź części odszkodowania.
Jeśli to nadal nie przyniosło oczekiwanych skutków, warto rozważyć skierowanie skargi do rzecznika ubezpieczonych, który rozpatruje skargi klientów zakładów ubezpieczeniowych. Ma on także możliwość podejmowania indywidualnych interwencji. Jeśli jego perswazja nie przyniesie rozwiązania, można skorzystać z dosyć unikalnego na polskim rynku rozwiązania, czyli zaprosić ubezpieczyciela do mediacji, poprzez skierowanie wniosku do Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego. Problemem może być wymóg, że obie strony muszą się na tego typu rozmowy zgodzić.
...pozostaje ścieżka sądowa. Przyczyn szukania sprawiedliwości w sądach może być kilka: odmowa wypłaty świadczeń bądź odszkodowania nawet w sytuacji, gdy rzecznik ubezpieczonych poparł nasze roszczenia; ubezpieczyciel nie zdecydował się dołączyć do mediacji. Możemy także szukać sprawiedliwości w sądzie, nawet jeśli w opinii rzecznika ubezpieczonych nie przysługuje nam dodatkowe świadczenie.
Powództwo wynikające z umów ubezpieczeniowych, co szczególnie ważne, można wytoczyć przed sądem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego (uposażonego bądź uprawnionego) albo jego siedziby, albo wg siedziby zakładu ubezpieczeń.
Jeśli w opinii ubezpieczonego zapisy zawarte w OWU są niezgodne ze standardami, z przyjętym wzorem i normami, można te zastrzeżenia zgłosić do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Nie rozumiesz nie podpisuj. Jest to podstawowa zasada dotycząca wszelkich dokumentów, które wiążą się z nałożeniem na klienta obowiązku spełnienia określonych świadczeń, w tym najczęściej finansowych. Jeśli jednak dojdzie do lekkomyślnego zawarcia umowy - jeszcze nic straconego. Trzeba jednak działać szybko. Przysługuje nam prawdo do odstąpienia od umowy (uznanie jej za nigdy nie zawartą) i to zarówno tej zawartej na odległość (np. internet), jak i w sposób tradycyjny. Osoba będąca konsumentem ma 30 dni na wysłanie oświadczenia o odstąpieniu. Nie trzeba przy tym podawać powodu naszej decyzji. Co ważne, jeśli ochrona ubezpieczeniowa objęła podpisującego z chwilą jej zawarcia, zostaną naliczone koszty za okres jej trwania.
W dowolnym momencie możliwe jest wypowiedzenie umowy ubezpieczenia osobowego. Ubezpieczyciel nie powinien narzucać obowiązku wypełnienia dodatkowych warunków, a wypowiedzenie ma skutek natychmiastowy (nie dotyczy ubezpieczeń majątkowych).
Istotnym obowiązkiem ubezpieczyciela jest konieczność dostarczenia klientowi pełnego zestawu dokumentów, w tym Ogólnych Warunków Ubezpieczenia. Jak było wskazane we wcześniejszych tekstach z cyklu, OWU jest jednym z najważniejszych dokumentów, w którym ubezpieczyciel nie tylko określa warunki ubezpieczenia, ale definiuje także pojęcia i sposób w jaki traktuje zdarzenia losowe. Po podpisaniu powinniśmy dostać dokumenty potwierdzające zawarcie umowy - natychmiast, jeśli korzystaliśmy z usług agenta ubezpieczeniowego. W sytuacji, gdy podpisujemy polisę ubezpieczeniową przez internet, w przeciągu kilku dni powinniśmy dostać dokumenty.
Warto pamiętać, że jeśli ubezpieczyciel nie dostarczy jakiegoś dokumentu, nie może się na niego powoływać, ani brać pod uwagę zapisanych w nim postanowień, które są niekorzystne dla ubezpieczonego podczas wypłaty świadczeń (np. różnice między OWU i umową).
Polak i jego finanse cz.: 6. Skomplikowany świat dobrowolnych ubezpieczeń
Polak i jego finanse cz. 7.: Ubezpieczenie dobrane do potrzeb
Bartosz Bednarz
