Państwo głębiej sięga do naszych kieszeni!

Jak wynika z raportu IMS Health, komentującego marcowe listy refundacyjne, zawierające kolejne zmiany dotyczące cen leków oraz poziomów limitów - pomimo założenia przejścia pacjentów na tańsze leki, pacjenci dopłacą 102 mln PLN, a cały rynek leków refundowanych spadnie o 616 mln PLN. Narodowy Fundusz Zdrowia zaoszczędzi 718 mln PLN.

W efekcie nastąpi duży wzrost współpłacenia pacjentów za leki refundowane - z poziomu 34 proc. do ponad 36 proc., przy czym praktycznie nie zmieni się poziom odpłatności dla leków innowacyjnych wynoszący 31,2 proc., a znacząco - aż o 4 punkty procentowe - wzrośnie odpłatność za leki generyczne - do poziomu blisko 40 proc..

Na nowej liście leków refundowanych znalazło się 2 587 pozycji (wg kodów stosowanych przez IMS), co oznacza, że pomimo dodania do niej kolejnych pozycji leków, w porównaniu do list z 29 grudnia 2011 roku, jest na niej w dalszym ciągu o 1 229 pozycji leków mniej niż było zrefundowanych w 2011 roku. Nowe pozycje dopisane do list to głównie leki generyczne.

Z dostępnych na rynku molekuł, które do tej pory nie były objęte refundacją na listach znalazła się tylko Rosuvastatyna - kolejna generacja leków stosowanych w celu obniżenia cholesterolu. Dla części leków możliwe stało się przywrócenie refundacji poza wskazaniami ujętymi w charakterystyce produktu leczniczego, jakie obowiązywały w 2011 roku. Decyzją Ministerstwa Zdrowia marcowa lista przywraca taką opcję dla 819 leków, w 59 wskazaniach, głównie dla leków stosowanych w pediatrii i onkologii.

W wyniku marcowej nowelizacji ustawy refundacyjnej wartość rynku leków refundowanych zmniejsza się o 616 mln PLN w ujęciu rocznym. Stanowi to spadek wartości rynku o 4,9 proc., co oznacza mniejszą sprzedaż producentów leków oraz mniejszą marżę na sprzedaży, jaką będą realizowały hurtownie i apteki. Rynek leków generycznych traci na swojej wartości 155 mln PLN, co stanowi spadek o 2,1 proc..

Dużo bardziej dotknięty zmianą jest rynek leków oryginalnych, który zmniejsza się o 460 mln PLN, co oznacza spadek o 9,1 proc..

Rynek leków oryginalnych najwięcej traci na swojej wartości w obszarze leczenia choroby Alzheimera (-62 mln PLN), nadciśnieniu (-59 mln PLN) oraz w kategorii leków immunosupresanty (-55 mln PLN).

Nowe zasady refundacji leków oraz nowe listy wprowadzają szereg zmian w poziomie odpłatności pacjentów. Dla leków znajdujących się na listach w roku 2011 oraz w roku 2012 średni poziom odpłatności pacjentów zmienia się nieznacznie, bo wzrasta z 9,32 PLN do poziomu 9,34 PLN. Wprowadzenie nowych leków na listy refundacyjne obniży poziom współpłacenia pacjenta z 21,44 PLN na 9,05 PLN. Pacjenci stracą możliwość refundacji dla części leków, w tym leków dotychczas refundowanych metodą ułomną, co oznacza wzrost współpłacenia z 6,55 PLN na 12,44 PLN. Dla całego analizowanego rynku leków refundowanych średnia cena leku dla pacjentów wzrasta o 3,1 proc., ze średniego poziomu 9,28 PLN do 9,57 PLN.

W wyniku zmian legislacyjnych dla pacjentów zwiększy się poziom dopłaty do leków refundowanych. W Rynku Bazowym 2011 kształtował się on na poziomie 33,8 proc., a resztę kosztów pokrywał Narodowy Fundusz Zdrowia. Natomiast w Rynku Bazowym 2012 wg nowych regulacji dochodzi do poziomu 36,4 proc. i jest wyższy o 2,6 punktu procentowego. Dla leków generycznych poziom odpłatności osiąga blisko 40 proc., co oznacza wzrost o 4,1 punktu procentowego. W przypadku leków innowacyjnych poziom odpłatności praktycznie się nie zmienia i w 2012 roku wynosić będzie 31,2 proc..

Nowe listy refundacyjne przyniosą w kilkunastu rodzajach schorzeń NFZ duże oszczędności budżetowe. Największe oszczędności NFZ, przy dużej zmianie poziomu odpłatności pacjentów, przyniesie zmiana cen i limitów w refundacji dotyczącej:

- pasków cukrzycowych (oszczędność NFZ 208 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 134 mln PLN);

- schizofrenii (oszczędność NFZ 125 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 19 mln PLN);

-choroby wrzodowej (oszczędność NFZ 67 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 64 mln PLN);

-choroby Alzheimera (oszczędność NFZ 60 mln PLN, spadek odpłatności pacjentów o 6 mln PLN);

-astmy (oszczędność NFZ 59 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 37 mln PLN);

-padaczki (oszczędność NFZ 53 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 30 mln PLN);

-onkologii (oszczędność NFZ 41 mln PLN, wzrost odpłatności pacjentów o 7 mln PLN).

Schorzenia te odpowiadają za 3,34 mld PLN wartości budżetu refundacji NFZ (41 proc. całości) oraz 601 mln PLN wydatków pacjentów (14 proc. całości), które wzrosną do kwoty 886 mln PLN (wzrost o 285 mln PLN).

W pięciu schorzeniach NFZ poniesie dodatkowe koszty refundacji, przy dużej obniżce poziomu współpłacenia pacjentów.

Do tej grupy zaliczamy:

- nadciśnienie (wzrost wydatków NFZ o 74 mln PLN, oszczędność pacjentów o 133 mln PLN);

-leki obniżające poziom cholesterolu (wzrost wydatków NFZ o 11 mln PLN, oszczędność o 53 mln PLN);

-leki na przerost prostaty (wzrost wydatków NFZ o 2 mln PLN, oszczędność o 40 mln PLN);

-alergia (wzrost wydatków NFZ o 23 mln PLN, oszczędność pacjentów o 28 mln PLN);

-leki na depresję (wzrost wydatków NFZ o 9 mln PLN, oszczędność o 25 mln PLN).

Schorzenia te odpowiadały za 1,4 mld PLN wartości budżetu refundacji NFZ (17 proc. całości) oraz 2 mld PLN wydatków pacjentów (48 proc. całości), które spadną do kwoty 1,71 mld PLN (oszczędność 278 milionów złotych).

Ustawa o refundacji leków jest największą i najbardziej kompleksową zmianą prawną dotyczącą rynku leków, jaka miała miejsce w ostatnich 20 latach. W 2012 roku będą obowiązywały nowe zasady kształtowania cen dla pacjentów, na które będzie wpływało kilka czynników.

Na listach refundacyjnych publikowanych co 2 miesiące będą zmieniały się zarówno ceny zbytu wynegocjowane przez Ministerstwo Zdrowia z producentami, jak i ceny detaliczne leków, sposób wyliczania typu odpłatności (według kosztu i czasu trwania terapii), liczba i skład grup limitowych, jak również poziom limitu, na który wpływ ma cena leku domykającego 15 proc. udziału ilościowego liczonego według dobowych dawek dziennych (DDD) w danej grupie limitowej.

Szczegóły związane z przyjętą metodologią opartą o dane NFZ i IMS oraz zakładającą zmianę drożnych leków na tańsze są opisane w raporcie IMS przedstawiającym wyniki analizy wpływu list refundacyjnych na płatnika i pacjenta.

_ _ _ _ _