Aport pozwoli uniknąć podatku i VAT

Najprostszym rodzajem prowadzenia firmy jest założenie własnej działalności gospodarczej na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jednak z czasem, w miarę rozwoju i wzrostu przedsiębiorstwa, następuje zmiana formy prawnej prowadzonej działalności.

- Jaki jest najlepszy sposób na przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? Podobno, aby uniknąć płacenia VAT i PIT przy likwidacji jednoosobowej działalności gospodarczej, można wnieść przedsiębiorstwo aportem do spółki - pyta nas czytelnik w liście do redakcji.

Czytelnik ma rację. Wojciech Kotowski, konsultant podatkowy w ITA Doradztwo Podatkowe, wyjaśnił, że jednoosobowa działalność gospodarcza nie może zostać przekształcona zgodnie z kodeksem spółek handlowych, który przewiduje zasady zmiany formy prawnej dla określonych spółek.

- Nie jest więc możliwe przekształcenie takiej działalności np. w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Warto jednak rozważyć możliwość wniesienia jednoosobowej działalności gospodarczej aportem do spółki kapitałowej - dodał Wojciech Kotowski.

Definicje ustawowe

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stwierdza w art. 6, że nie podlega opodatkowaniu transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans.

- Przedsiębiorstwo w tym wypadku należy rozumieć zgodnie z definicją zawartą w kodeksie cywilnym, jako zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Zbycie natomiast obejmuje m.in. przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego - czyli aport. Oznacza to, że wniesienie w formie aportu jednoosobowej działalności gospodarczej do spółki prawa handlowego nie jest opodatkowane VAT - podkreślił Wojciech Kotowski.

Dodał, że takie stanowisko potwierdza m.in. Drugi Urząd Skarbowy w Częstochowie w interpretacji z 18 czerwca 2007 r. (nr DUS-PP/443/15/2007/KJ).

Zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wartość udziałów objętych w spółce kapitałowej w zamian za wkład niepieniężny jest uznana za przychód.

- Jest on, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o PIT, objęty zwolnieniem z podatku w momencie objęcia udziałów. Dopiero odpłatne zbycie lub umorzenie takich udziałów powoduje opodatkowanie uzyskanego w ten sposób dochodu - argumentował Wojciech Kotowski.

Zwolnienia podatkowe

Ustawodawca nie przewiduje możliwości bezpośredniego przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej w spółkę prawa handlowego, więc rozwiązaniem najbardziej korzystnym ze względu podatkowych dla podatnika będzie utworzenie spółki z o.o. i wniesienie do niej przedsiębiorstwa w postaci aportu.

Grzegorz Gniadek, konsultant podatkowy w BDO Numerica, wyjaśnił w rozmowie z nami, że wniesienie do spółki z o.o. aportu w postaci przedsiębiorstwa osoby fizycznej w dniu objęcia udziałów nie wywołuje konsekwencji podatkowych dla udziałowca, który go wnosi.

- Przychód w tym wypadku powstaje dopiero w momencie zbycia udziałów. Objęcie przez osobę fizyczną udziałów w spółce z o.o. w zamian za aport w postaci przedsiębiorstwa jest zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o PIT - stwierdził Grzegorz Gniadek.

Tłumaczył także, że tego typu czynność nie podlega również opodatkowaniu VAT.

Obowiązki informacyjne

Eksperci są zgodni, mając na względzie optymalizację podatkową przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., należy zdecydować się na wniesienie aportem do spółki całego przedsiębiorstwa.

Danuta Mochol-Gumowska, doradca podatkowy DEMG Kancelaria Doradztwa Podatkowego podkreśliła, że w takiej sytuacji przedsiębiorca korzysta ze zwolnień podatkowych. Dzięki przedmiotowemu zwolnieniu w PIT wolny od podatku jest przychód w wysokości nominalnej wartości objętych udziałów. Istotne jest również zwolnienie z obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego, a co za tym idzie nie powstaje obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10 proc. takiego remanentu.

- Korzystne są także uregulowania w zakresie VAT. Transakcja zbycia przedsiębiorstwa w ogóle nie podlega VAT, a przedsiębiorca nie ma obowiązku korekty wcześniejszych odliczeń podatku naliczonego. Pamiętać należy o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego o likwidacji działalności gospodarczej - podsumowała Danuta Mochol-Gumowska.

Ewa Matyszewska