Choroba przypadająca na dzień wolny od pracy

Wymiar czasu pracy pracownika w danym okresie rozliczeniowym ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy. Do tych usprawiedliwionych nieobecności zalicza się np. okres choroby. Chorobowa niezdolność do pracy ma więc wpływ na czas pracy pracownika, a niekiedy także na czas wolny.

Sobotnie święto

Zasady ustalania wymiaru czasu pracy określone w art. 130 K.p. przewidują jego obniżanie o 8 godzin za każde święto przypadające w innym dniu niż niedziela. Konsekwencją tego jest obowiązek wyznaczenia przez pracodawców innego dnia wolnego od pracy, dla zachowania przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, a także odpowiedniej liczby dni i godzin pracy.

W zakładach często dniami wolnymi z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy są soboty, a dni od poniedziałku do piątku są dniami pracy. Jeżeli więc w taką sobotę przypadnie święto, to pracodawca w zamian wyznaczy inny dzień wolny od pracy. Przy czym, jeżeli pracownik w dniu wolnym wyznaczonym za sobotnie święto jest chory, to nie ma podstaw do żądania udzielenia innego dnia wolnego od pracy. Wynika to z art. 130 § 3 K.p., który stanowi, że wymiar czasu pracy pracownika obniża się o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy. Ze względu na to, że pracownik miał ten dzień zaplanowany jako wolny, to choroba pracownika nie spowoduje obniżenia wymiaru czasu pracy za ten dzień. Podobnie uznało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 19 lipca 2016 r. (patrz ramka).

Reklama

Choroba w innych dniach (czasie) wolnych

Wykonywanie przez pracownika pracy w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy zobowiązuje pracodawcę do udzielenia pracownikowi w zamian innego dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego, w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 1513 K.p.). Podobnie jest w przypadku pracy w niedzielę lub w święto. W myśl art. 15111 § 1 K.p., pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta w przypadku dozwolonej pracy w takich dniach, pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy w okresie wskazanym w tej regulacji. Wyznaczenie dnia wolnego w podanych sytuacjach spowoduje zmianę rozkładu, przy czym jest ona dopuszczalna przez przepisy. Dlatego też nie ma podstaw, aby w wymienionych przypadkach w razie choroby pracownika w wyznaczonym dodatkowo dniu wolnym pracodawca miał obowiązek zapewnienia pracownikowi dnia wolnego kolejny raz. Takie też stanowisko zajęło MRPiPS w powołanym wcześniej piśmie.

Resort pracy takie samo stanowisko zajął w odniesieniu do czasu wolnego udzielanego za godziny nadliczbowe z przekroczeń dobowych. Przepis art. 1512 § 1 i 2 K.p. przewiduje, że w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca na pisemny wniosek pracownika albo z własnej inicjatywy może udzielić pracownikowi czasu wolnego. Sformułowanie "udzielić" wydaje się wskazywać na sytuację, w której pracownik faktycznie skorzysta z czasu wolnego, a nie tylko teoretycznie będzie miał go zapewniony. Jednak, zdaniem MRPiPS, wyznaczenie czasu wolnego za nadgodziny dobowe, na który nałoży się choroba pracownika, nie obliguje pracodawcy do ponownego wyznaczenia terminu wykorzystania czasu wolnego.

"(...) w przypadku gdy zostanie wyznaczony dzień wolny od pracy w zamian za święto przypadające w dniu wolnym z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy, a także gdy zostanie wyznaczony dzień wolny w zamian za pracę w niedzielę lub święto oraz udzielony dzień wolny za pracę w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy i okaże się, że data takiego dnia wolnego od pracy przypadnie w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby, to w opinii Departamentu nie ma podstaw do tego, aby udzielić innego dnia wolnego od pracy w innym terminie. W takim przypadku pracodawca realizuje swój obowiązek udzielenia dnia wolnego od pracy i nie ma podstaw, aby nakładać na niego obowiązku udzielenia dnia wolnego od pracy w innym terminie. Fakt, że taki dzień przypada w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy nie wpływa na zmianę charakteru tego dnia jako wolnego od pracy.

Zgodnie z art. 130 § 3 K.p. wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Oznacza to, że usprawiedliwiona nieobecność w dniu rozkładowo wolnym od pracy pozostaje bez wpływu na wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym. Zatem choroba pracownika w zastępczym dniu wolnym od pracy nie stanowi okoliczności uniemożliwiającej pracownikowi wykorzystanie dnia wolnego i pozostaje bez wpływu na charakter kompensacyjny tego dnia. Skoro pracownik w zastępczym dniu wolnym od pracy nie miał wyznaczonego czasu pracy do przepracowania (rozkład w tym dniu przewiduje dzień wolny od pracy), to nie ma podstaw, by choroba w tym dniu obniżała jego wymiar czasu pracy o kolejne osiem godzin.

Powyższe dotyczy także udzielania czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych. Czas wolny udzielony w dniu, w którym pracownik będzie niezdolny do pracy z powodu choroby rekompensuje pracę nadliczbową, za którą został on udzielony i na pracodawcy nie ciąży obowiązek udzielenia tego czasu wolnego w innym dniu. Czas wolny za pracę nadliczbową jako usprawiedliwiona nieobecność powoduje obniżenie jego wymiaru czasu pracy o udzieloną liczbę godzin czasu wolnego. Natomiast czas niezdolności do pracy z powodu choroby powoduje obniżenie jego czasu pracy w tym dniu o tyle godzin, ile miał do przepracowania zgodnie z rozkładem czasu pracy obniżonym o czas wolny za nadgodziny. (...)".

Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)


autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 70 (1320) z dnia 2016-09-01

GOFIN podpowiada

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »