Jakie obowiązki ciążą na podmiotach powiązanych?
Występowanie powiązań pomiędzy podmiotami sprzyja nadużyciom. Poprzez ustalanie odpowiednich cen transakcyjnych podmioty te mogą wpływać na wyniki finansowe a co za tym idzie na wysokość zobowiązań podatkowych. Aby zapobiec tego typu praktykom ustawodawca nałożył specjalne obowiązki dokumentacyjne na tę grupę podmiotów.
Obowiązek dokumentacji transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi obejmuje transakcje, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych świadczeń (w danym roku podatkowym) przekracza równowartość 30 000 euro w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępniania wartości niematerialnych i prawnych, a w innych przypadkach kwoty 50 000 euro. Do przeliczania kwot wyrażonych w euro stosuje się średni kurs NBP ogłaszany w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok zawarcia transakcji.
W art. 25a ustawy o PIT określone są obowiązki dokumentacji podatkowej transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest zobowiązany przedłożyć omawianą dokumentację w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez organ. Poprzez dokumentację transakcji rozumie się:
1. określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko) - np. kto magazynuje towary, udziela gwarancji, prowadzi marketing itp.;
2. określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty;
3. metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji - metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, ceny odsprzedaży, rozsądnej marży (,,koszt plus'') lub metoda zysku transakcyjnego, gdy nie jest możliwe zastosowanie innych metod;
4. określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot - np. obniżenie ceny w celu wypracowania wyższego obrotu, a w konsekwencji osiągnięcia wyższego zysku;
5. wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki - np. poziom kursu walutowego, konkurencja na rynku;
6. określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.
Posiadanie dokumentacji transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi pozwala podatnikowi na uniknięcie sankcji w przypadku zakwestionowania przez organ podatkowy lub kontroli skarbowej zadeklarowanych przez podatnika wartości transakcji z podmiotami powiązanymi. Jeżeli bowiem organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi dochód podatnika w kwocie wyższej, a stratę w kwocie niższej niż zadeklarowana przez podatnika w związku z dokonaniem transakcji z podmiotami powiązanymi, a podatnik nie posiada wymaganej dokumentacji, różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez te organy opodatkowuje się stawką 50%.
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care
