Koszty płacy pracownika niepełnosprawnego bez składki na Fundusz Solidarnościowy
Artykuł 26a w ust. 1 i 1b ustawy o rehabilitacji określa wysokości kwot miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników w zależności od stopnia niepełnosprawności jakim się legitymują, a ponadto przewiduje ich zwiększenie, w odniesieniu do osób z orzeczoną chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym, całościowym zaburzeniem rozwojowym lub epilepsją oraz niewidomych. Przy czym w ust. 4 zastrzega, że kwota miesięcznego dofinansowania nie może przekroczyć 90% faktycznie poniesionych miesięcznych kosztów płacy, a w przypadku pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, zwanego dalej prowadzącym działalność gospodarczą - 75% tych kosztów.
| Ważne: Zgodnie z art. 2 pkt 4a ustawy o rehabilitacji, koszty płacy to wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe naliczone od tego wynagrodzenia i obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. |
Od 1 stycznia 2019 r. pracodawcy obowiązani są opłacać za pracowników składki na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, dalej zwany Funduszem Solidarnościowym. Do obowiązkowych składek na Fundusz Solidarnościowy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy. Tak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. poz. 2192), dalej ustawy. Poboru składek na Fundusz Solidarnościowy dokonuje ZUS. Składki te płatnik składek oblicza łącznie ze składkami na Fundusz Pracy w wysokości sumy stóp procentowych tych składek i wykazuje w deklaracji rozliczeniowej w łącznej kwocie (art. 5 ust. 2 ustawy).
Wysokości składek na Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Pracy określa ustawa budżetowa. Zgodnie z ustawą budżetową na rok 2019, w bieżącym roku stopa procentowa składki na Fundusz Solidarnościowy wynosi 0,15% podstawy wymiaru, a na Fundusz Pracy - 2,30% podstawy wymiaru. Oznacza to, że pracodawca oblicza składki na Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Pracy w wysokości 2,45% (0,15% + 2,30%) podstawy wymiaru i wykazuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA w bloku VII - "Zestawienie należnych składek na FP i FGŚP", w polu 01. Stosownego podziału tych składek i przekazania ich na odpowiedni rachunek bankowy dokonuje ZUS.
Ustawa o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych nie zmieniła definicji kosztów płacy podanej w ustawie o rehabilitacji. Należy więc przyjąć, iż nie obejmują one składek na Fundusz Solidarnościowy. Na ten temat pisaliśmy w UiPP nr 3/2019, str. 57-60, sygnalizując, iż w tej sprawie wystąpimy z zapytaniem do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Poniżej cytujemy odpowiedź resortu pracy, którą otrzymaliśmy 31 stycznia 2019 r.: "(...) ustawa z dnia 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (...) weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Stosownie do art. 5 ust. 2 i 3 powołanej ustawy, składki na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych płatnik oblicza łącznie ze składkami na Fundusz Pracy w wysokości sumy stóp procentowych tych składek i wykazuje w deklaracji rozliczeniowej w łącznej kwocie. Wpłacone składki Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który dokonuje poboru składek, przekazuje na:
- rachunek bankowy Funduszu Pracy, w wysokości odpowiadającej udziałowi stopy procentowej składki na Fundusz Pracy w sumie stóp procentowych składek na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, po uprzednim potrąceniu kosztu poboru;
- rachunek bankowy Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, w wysokości odpowiadającej udziałowi stopy procentowej składki na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych w sumie stóp procentowych składek na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, po uprzednim potrąceniu kosztu poboru.
Ustawa budżetowa na rok 2019 przewiduje obowiązkową składkę na Fundusz Pracy w wysokości 2,30% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określonej w art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (...).
Z kolei ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej (...) w art. 2 pkt 4a wskazuje, że przez koszty płacy rozumie się wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe naliczone od tego wynagrodzenia i obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.".
W cytowanym stanowisku resort pracy przywołuje przepisy, z których wynika, że koszty płacy, o których mowa w ustawie o rehabilitacji, nie obejmują opłacanej przez pracodawcę składki na Fundusz Solidarnościowy.
| Przykład |
Pracodawca wykonujący działalność gospodarczą zatrudnia w pełnym wymiarze pracownika legitymującego się znacznym stopniem niepełnosprawności ze schorzeniem szczególnym.
Kwota maksymalnego dofinansowania na tego pracownika wynosi 2.400 zł. W styczniu 2019 r. pracownik uzyskał wynagrodzenie za styczeń w kwocie 2.250 zł. Składki finansowane od tego wynagrodzenia przez pracodawcę (z wyłączeniem składki na Fundusz Solidarnościowy) wynoszą łącznie 446,85 zł, w tym:
- składki na ubezpieczenia społeczne w kwocie 392,85 zł, tj.: na ubezpieczenie emerytalne - 219,60 zł (2.250 zł x 9,76%), na ubezpieczenia rentowe - 146,25 zł (2.250 zł x 6,5%), na ubezpieczenie wypadkowe - 27 zł (2.250 zł x 1,20%*)),
- składka na Fundusz Pracy w kwocie 51,75 zł (2.250 zł x 2,30%),
- składka na FGŚP w kwocie 2,25 zł (2.250 zł x 0,10%).
Koszty płacy wyniosły 2.696,85 zł (2.250 zł + 446,85 zł). Ponieważ pracodawca prowadzi działalność gospodarczą, kwota miesięcznego dofinansowania nie może przekroczyć 75% kosztów płacy, czyli kwoty 2.022,64 zł (2.696,85 zł x 75%).
Kwota stanowiąca 75% kosztów płacy (2.022,64 zł) nie przekracza wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania (2.400 zł). Pracodawca otrzyma więc kwotę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia tego pracownika w wysokości limitu kosztów płacy, czyli w wysokości 2.022,64 zł.
Gdyby pracodawca mógł uwzględnić w kosztach płacy składkę na Fundusz Solidarnościowy, to kwota dofinansowania wyniosłaby 2.025,17 zł (2.250 zł + 392,85 zł + 55,13 zł + 2,25 zł = 2.700,23 zł; 2.700,23 zł x 75% = 2.025,17 zł; 2.025,17 zł < 2.400 zł), a więc byłaby wyższa o 2,53 zł (2.025,17 zł - 2.022,64 zł).
Uwaga*): Przyjęliśmy, że właściwa dla pracodawcy stopa procentowa składki wypadkowej wynosi 1,20%.
Zwracamy uwagę! Z informacji jakie do nas docierają wiemy, że trwają prace nad znalezieniem takiego rozwiązania (rozszerzenie wykładni definicji kosztów płacy) aby składkę na Fundusz Solidarnościowy doliczyć do kosztów płacy. Jednakże na dzień oddania niniejszego numeru UiPP do druku nie mamy oficjalnego stanowiska. Dlatego uważamy, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy i cytowaną wcześniej odpowiedź resortu pracy, że na razie bezpieczniej jest nie uwzględniać tej składki w kosztach płacy. Jeśli ukaże się inna interpretacja urzędowa, to wówczas pracodawcy dokonają korekt "na plus".
Podobno ustawodawca przygotowuje zmiany przepisów umożliwiających zaliczenie składki na Fundusz Solidarnościowy do kosztów płacy, które miałyby wejść w życie z mocą wsteczną. Proces ten może jednak trochę potrwać.
Ubezpieczenia i Prawo Pracy Nr 5 z dnia 2019-03-01