Niedzielne święto nie obniża wymiaru czasu pracy
Wszystkie niedziele są dniami ustawowo wolnymi od pracy, podobnie jak święta wymienione w ustawie o dniach wolnych od pracy. Jednakże nie wszystkie święta powodują obniżenie wymiaru czasu pracy.
Tak jest wyłącznie w przypadku świąt przypadających w innych dniach niż niedziela.
Ustalanie wymiaru czasu pracy
Metodykę ustalania wymiaru czasu pracy określa art. 130 K.p. W myśl tej regulacji obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:
- mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,
- obniżając wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.
Inne zasady obliczania wymiaru czasu pracy dotyczą tylko systemu pracy w ruchu ciągłym, gdzie stosuje się sposób wskazany w art. 138 K.p.
W przypadku pracownika zatrudnionego na część etatu ustalony w podany sposób wymiar czasu pracy ulega obniżeniu proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy.
Obniżenie wymiaru za święta
Na mocy art. 130 § 2 K.p. wymiar czasu pracy obniża o 8 godzin każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela. Święta, które są dniami wolnymi od pracy, określa ustawa o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 90). Wymienia ona w art. 1 następujące dni świąteczne:
- 1 stycznia - Nowy Rok,
- 6 stycznia - Święto Trzech Króli,
- pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
- drugi dzień Wielkiej Nocy,
- 1 maja - Święto Państwowe,
- 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja,
- pierwszy dzień Zielonych Świątek,
- dzień Bożego Ciała,
- 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
- 1 listopada - Wszystkich Świętych,
- 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości,
- 25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
- 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia.
Jednak tylko te święta obniżają wymiar czasu pracy o 8 godzin, które przypadają w dniach od poniedziałku do soboty. Święta "niedzielne" nie wpływają na wymiar czasu pracy, ani na liczbę dni do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym.
Listopadowe święta
W listopadzie br. obchodzone są dwa święta: 1 listopada - Wszystkich Świętych oraz 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości. Przypadają one zawsze w tych samych terminach, ale każdego roku są to inne dni tygodnia. Święto 1 listopada wystąpiło w 2015 r. w niedzielę, a święto 11 listopada br. wystąpi w środę. Wpływ na wymiar czasu pracy pracowników ma jednak tylko święto 11 listopada br., powodując jego obniżenie o 8 godzin. W tej sytuacji znajduje bowiem zastosowanie art. 130 § 2 K.p. dotyczący święta występującego w dniu powszednim.
Wymiar czasu pracy w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym obejmującym listopad br. wynosi więc:
(40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) - (8 godz. × 1 święto) = 160 godz.,
160 godz. : 8 godz. = 20 dni.
Pracownicy, których obowiązuje 8-godzinny dzień pracy, mają w tym miesiącu do przepracowania 20 dni.
Zgodnie z układem kalendarza w listopadzie br. rozkład czasu pracy dla zatrudnionych w podstawowej organizacji czasu pracy od poniedziałku do piątku, przy sobotach wolnych wynikających z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, nie ulegnie zmianie z powodu listopadowych świąt. Przepracują oni bowiem wymaganą liczbę dni i godzin pracy w dniach od 2 do 6 listopada, 9 i 10 oraz 12 i 13 listopada, od 16 do 20 listopada, od 23 do 27 listopada oraz 30 listopada br.
Inaczej może być w rozkładach przewidujących inny dzień lub inne dni tygodnia wolne od pracy. W takiej sytuacji pracodawca ma obowiązek ustalić obowiązujący wymiar czasu pracy i porównać go z zaplanowaną pracą. Jeżeli nie będzie zgodności w planowanej pracy z ustalonym wymiarem czasu pracy, wówczas ma obowiązek skorygować harmonogram czasu pracy. Na etapie planowania nie powinno bowiem wystąpić niedopracowanie albo nadpracowanie wymiaru czasu pracy (przykład).
|
Przykład Pracownicy są zatrudnieni w podstawowym systemie czasu pracy, przy czym dniami wolnymi z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy są środy. W zakładzie pracy obowiązuje 1-miesięczny okres rozliczeniowy. W listopadzie 2015 r. wymiar czasu pracy wynosi 160 godzin i powinny w nim przypadać 4 dni wolne z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, co ustalono w następujący sposób: 30 dni kalendarzowych - 5 niedziel - 1 święto w innym dniu niż niedziela - 20 dni roboczych 8-godzinnych. Przepracowanie w listopadzie br. wszystkich dni zgodnie z rozkładem przy wolnych środach spowodowałoby, że wymiar czasu pracy pracowników wyniósłby 168 godzin (21 dni) i mieliby tylko 3 dni wolne wynikające z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (środa 11 listopada jest jednocześnie dniem świątecznym). Dlatego konieczne jest wskazanie w ich rozkładach jeszcze jednego dnia wolnego od pracy. Wystąpi tu bowiem tzw. oddanie dnia wolnego za święto przypadające w dniu wolnym dla pracowników z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Należy dodać, że dopuszczalność zmiany rozkładów czasu pracy powinien przewidywać regulamin pracy lub obwieszczenie o czasie pracy. W razie braku takich zapisów konieczne jest ich wprowadzenie do wymienionych przepisów wewnątrzzakładowych. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)
autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 88 (1233) z dnia 2015-11-02