Pracodawcom łatwiej będzie wspierać aktywność fizyczną pracowników

Niedawno Trybunał Konstytucyjny analizował, jakie świadczenia niepieniężne, przekazywane przez pracodawców pracownikom, generują powstanie przychodu. I w analizie z 8 lipca 2014 r. (sygnatura akt K 7/13) określił, że aby mówić o powstaniu przychodu, świadczenia niepieniężne powinny spełniać trzy warunki:

- muszą zostać spełnione za zgodą pracownika (czyli musi skorzystać z nich w pełni dobrowolnie),

- muszą zostać spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przynieść mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

- osiągnięta korzyść musi być wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (a więc nie może być dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego spowodowała, że resort finansów musi zmieniać niektóre interpretacje podatkowe, jako że fiskus do tej pory bardzo ostro traktował świadczenia niepieniężne na rzecz pracowników, udzielane przez pracodawców. Teraz, chcąc nie chcąc, musi poluzować zasady.

W kwietniu 2010 r. spółka wystąpiła o interpretację przepisów podatkowych w kwestii tego, czy udział pracowników oraz - w niektórych przypadkach - członków ich rodzin w różnego rodzaju imprezach integracyjnych (np. wyjazdowych lub kolacjach dla pracowników) czy spotkaniach - jak choćby Mikołajki, organizowane dla dzieci pracowników) będzie skutkował powstaniem przychodu po ich stronie, a w związku z tym - czy rodzi to konieczność szacowania tego przychodu i dopisywania go w zeznaniu podatkowym do innych przychodów, uzyskanych w pracy.

Wnioskodawcy napisali, że choć wcześniej pracownicy zapisują się na listy, jeśli zainteresowani są spotkaniem, to wpis taki służy jedynie do oszacowania, ile osób może się pojawić na imprezie integracyjnej, ale nikt nie kontroluje, kto faktycznie się na niej pojawił, a tym bardziej - ile zjadł i wypił. Tak samo jest w przypadku imprez z udziałem dzieci. W związku z tym - sugerowali przedstawiciele wnioskodawców - nie można określić, którzy konkretnie pracownicy uzyskali korzyści, ani też stwierdzić, jakie były to korzyści, a więc nie ma mowy o powstaniu przychodu.

Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 19 lipca 2010 r. (sygnatura IBPB II/1/415-433/10/BD) uznała to stanowisko za nieprawidłowe. Jednak 23 lipca 2015 r. resort finansów zrewidował tę interpretację (sygnatura DD3.8222.2.264.2015.CRS) i - powołując się na wspomnianą wyżej analizę TK - uznał, że podatnik miał rację. A więc nawet dobrowolny udział pracownika w spotkaniach integracyjnych nie skutkuje powstaniem przychodu, jeśli nie można mu przypisać uzyskania konkretnych korzyści a także nie jest prowadzona ewidencja, która umożliwia dokładne określenie tejże korzyści.

Nie tylko imprezy integracyjne nie generują przychodów po stronie podatnika. Resort finansów bowiem zmienił także interpretację z 19 lipca 2010 r. (sygnatura Nr IBPB II/1/415-595/10/BD), wydaną przez Izbę Skarbową w Katowicach, która dotyczyła m.in. skutków oddania do dyspozycji pracowników sali gimnastycznej.

Jak informowali przedstawiciele przedsiębiorcy, wnioskującego wtedy o interpretację, sala jest wynajmowana i oddawana do dyspozycji pracowników, którzy mogą pograć w koszykówkę lub siatkówkę. Nie jest prowadzona ewidencja pracowników, którzy korzystają z tej możliwości, a sama opłata za wynajem sali jest stała i zryczałtowana, więc nie zależy od liczby osób, które rzeczywiście z niej korzystają. W tej sytuacji - jak sugerowali wnioskujący - nie można określić ani kto uzyskał przychód, ani określić wysokość tego przychodu, więc wynajem sali nie powinien skutkować uznaniem, że pracownicy dzięki temu uzyskali dodatkowe wpływy.

To stanowisko potwierdził resort finansów w interpretacji zmieniającej, wydanej również 23 lipca 2015 r. (sygnatura DD3.8222.2.263.2015.CRS). Uznał, że w danym przypadku nie powstaje przychód, ponieważ nie zostały spełnione kryteria wymienione przez Trybunał Konstytucyjny. Czyli pracodawcy, którzy dbają o zdrowie pracowników poprzez udostępnianie im sali gimnastycznej do gier zespołowych, nie muszą mozolnie próbować szacować uzyskanego przez zatrudnionych przychodu.

Kolejna interpretacja zmieniająca dotyczyła przedsiębiorcy, który poza imprezami integracyjnymi oraz wynajmem hali sportowej oferuje swoim pracownikom możliwość skorzystania z krytej pływalni. Tutaj - podobnie jak w przypadku sali gimnastycznej - nie jest prowadzona ewidencja, kto z pracowników rzeczywiście korzysta z pływalni, jako że pracodawca płaci ryczałtowo za wszystkich pracowników. Wnioskujący również uważali, że nie można mówić o powstaniu przychodu, bo nie da się wskazać dokładnie, kto korzysta z pływalni.

I znowu - resort finansów interpretacji zmieniającej z 23 lipca 2015 r. (sygnatura DD3.8222.2.263.2015.CRS) poprawił wykładnię sprzed ponad pięciu lat i tym samym uznał, że stanowisko podatnika było częściowo prawidłowe.

Mianowicie resort uznał, że nie można mówić w opisanym przypadku o powstaniu przychodu przez pracownika, jako że dane świadczenie nie spełnia warunków wskazanych przez TK. Za to za nieprawidłowe zostało uznane stanowisko podatnika w tej części, w której stwierdził on, że "o przychodzie pracownika można byłoby mówić, gdy skorzystał ze świadczenia, bo wówczas możliwe byłoby ustalenie jego wartości".

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego oraz zmiany interpretacji podatkowych, dokonywane przez resort finansów, oznacza, że pracodawcy mogą śmielej inwestować zarówno w zdrowie zatrudnionych, jak i w ich integrację. Do niedawna wiele firm rezygnowało z takich działań, obawiając się z jednej strony konieczności mozolnego szacowania uzyskanego przez pracowników przychodu, a także reakcji zatrudnionych, kiedy okazuje się, że na wystawionym formularzu PIT pracodawca wpisał inne kwoty niż te, które pracownicy uzyskali. Teraz wystarczy tak skonstruować zasady organizacji imprez integracyjnych albo wsparcia aktywności fizycznej pracowników, aby nie spełniały one warunków postawionych przez TK i nie trzeba się kłopotać kwestią szacowania przychodu.

Marek Siudaj