Sytuacja przedsiębiorstw w II kw. poprawiła się, ale w III kw. nie

Z najnowszych badań koniunktury przeprowadzonej przez NBP wynika, że w II kwartale sytuacja przedsiębiorstw poprawiła się, ale w III kwartale nie należy spodziewać się równie silnego wzrostu.

Poniżej wyjątki z raportu:

W II kw. br. sytuacja w sektorze przedsiębiorstw nieznacznie się poprawiła, czemu sprzyjał wzrost wykorzystania mocy produkcyjnych i spadek bariery popytowej. Jednocześnie jednak zanotowano spadek optymizmu prognoz na III kw. br., co może być związane z oczekiwanym w tym okresie wyhamowaniem dynamiki sprzedaży, w tym przewidywanym obniżeniem tempa eksportu.

Ankietowane przedsiębiorstwa oceniły sytuację gospodarczą kraju wyraźnie lepiej niż rok wcześniej. Największy wzrost optymizmu zauważono w przemyśle, w tym zwłaszcza w przetwórstwie przemysłowym, a zatem w sekcji, w której rok temu sytuację oceniano najbardziej pesymistycznie. Najmniej poprawiły się oceny w grupie firm usługowych, tj. w przedsiębiorstwach, które w okresie nasilenia zjawisk kryzysowych nie odczuwały większych problemów.

Oczekiwania odnośnie zmian sytuacji w kraju wciągu najbliższych 12 miesięcy odznaczają się lekkim optymizmem. Poprawy spodziewa się 23% firm, zaś 11% przedsiębiorstw liczy się z pogorszeniem. Taki rozkład odpowiedzi sugeruje dalsze niezbyt dynamiczne tempo odbudowy wzrostu gospodarczego. Najwięcej optymizmu w ocenie przyszłości zawierają prognozy firm usługowych oraz budowlanych, najmniej - handel.

Ankietowane przedsiębiorstwa w II kw. 2010 r. istotnie rzadziej niż w poprzednim badaniu wskazywały na niewystarczający popyt jako na barierą działalności przedsiębiorstwa. Pomimo tego lekkiemu pogorszeniu uległy oczekiwania odnośnie popytu i produkcji w III kw., jednak obecne poziomy indeksów prognozowanego popytu oraz produkcji są znacznie wyższe od notowanych przed rokiem. Wolniejszego napływu nowych zamówień niż w poprzednim kwartale spodziewają się przede wszystkim przedsiębiorstwa z sekcji "Handel detaliczny i hurtowy; naprawy", a także "Przetwórstwo przemysłowe".

Pomimo odnotowanej w czerwcu deprecjacji złotego (względem marca) i poprawy opłacalności sprzedaży rodzimych produktów na obcych rynkach, ankietowane przedsiębiorstwa były mniej optymistyczne w prognozowaniu eksportu niż w poprzednim kwartale, co oznacza, że tempo wzrostu sprzedaży eksportowej w najbliższej przyszłości może być nieco niższe.

Oczekiwania przedsiębiorstw odnośnie sprzedaży eksportowej w III kw. 2010 r. są mniej optymistyczne niż w poprzednim badaniu. Wskaźnik prognoz eksportu po pięciu kwartałach wzrostów odnotował spadek o 2,7 pp., do poziomu 15,4 pp., choć wciąż znacznie więcej eksporterów oczekuje wzrostu eksportu w najbliższym kwartale niż spadku.

Konkurencyjność cenowa polskiego eksportu w II kw. 2010 r. poprawiła się i pozostaje na wysokim poziomie. Analogicznie jak w badaniu przeprowadzonym w marcu b.r., w czerwcu średnie kursy graniczne opłacalności eksportu były istotnie niższe od kursów rzeczywistych dolara oraz euro. Zmniejszył się także odsetek eksporterów deklarujących problem nieopłacalnego eksportu, oraz udział przedsiębiorstw zgłaszających kurs złotego, jako barierę mogącą w przyszłości zagrozić działalności przedsiębiorstwa.

Prognozy zatrudnienia poprawiają się nieprzerwanie od ponad roku - w III kw. przedsiębiorstwa prawierównie często przewidują wzrost zatrudnienia co jego spadek. Jest to wynikiem zarówno zmniejszenia się udziału przedsiębiorstw przewidujących redukcję zatrudnienia, jak i wzrostu odsetka firm planujących je zwiększyć.

Wzrost płac obejmie mniejszą część ogółu zatrudnionych niż w poprzednim kwartale, ale większą niż w analogicznym kwartale rok wcześniej. Średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie jednak na nieco wyższym poziomie niż w poprzednim kwartale. Relacja pomiędzy wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy utrzymała się na poziomie zbliżonym do poprzedniego kwartału.

W badanej próbie nadal nie widać wzrostu zainteresowania nowymi inwestycjami w perspektywie najbliższego kwartału, dodatkowo wiele przedsiębiorstw wstrzymuje realizację już zaplanowanych inwestycji. Pojawiły się pierwsze, słabe sygnały ożywienia aktywności inwestycyjnej, ale poziom tej aktywności nadal oceniać należy jako niski.

Przedsiębiorstwa z większości analizowanych klas nadal planują ograniczać zadłużenie z tytułu kredytu bankowego. Dostępność kredytów wciąż jest niższa niż w latach 2005-2008, ale przedsiębiorstwa oczekują jej poprawy. Od roku mediana oprocentowania kredytów złotowych jest stabilna, jednakże wśród przedsiębiorstw będących kredytobiorcami nieznacznie przeważają oczekiwania wzrostu oprocentowania w najbliższym okresie.

Oczekiwania inflacyjne uległy wyraźnemu wzmocnieniu kw/kw. Po raz pierwszy21 ankietowane przedsiębiorstwa zdecydowanie częściej przewidują wzrost inflacji w ciągu najbliższego roku niż jej spadek. Wzmocnieniu uległy również oczekiwania odnośnie dynamiki cen surowców i materiałów wykorzystywanych do produkcji. Można też spodziewać się wzrostu dynamiki cen własnych produktów i usług.