Wydatki poniesione w związku z wystąpieniem udziałowca ze spółki nie są kosztem podatkowym
Jeżeli w spółce osobowej zajdzie potrzeba zaciągnięcia kredytu celem spłaty występującego ze spółki udziałowca, to wydatki poniesione na ten cel nie mogą zostać uznane przez wspólników za koszt uzyskania przychodu. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 lutego 2014 roku, sygnatura II FSK 57/12.
Sprawa dotyczyła jednego ze wspólników spółki jawnej. Jeden z dotychczasowych wspólników tejże spółki postanowił z niej wystąpić. Po stronie pozostałych partnerów powstał więc obowiązek jego spłaty. Jeden ze wspólników nich postanowił zaciągnąć w tym celu kredyt. W innym wypadku, spółka po spłacie występującego wspólnika nie zachowałaby należytej płynności finansowej. W ostateczności, doprowadzić mogłoby to do jej likwidacji. Gdyby kwota na spłatę wspólnika pochodziła z kapitału własnego spółki, zmuszona byłaby ona zaprzestać wykonywania prowadzonej działalności.
Wspólnik, który zaciągnął kredyt powziął wątpliwość co do możliwości zaliczenia w koszty uzyskania przychodu wydatków ponoszonych na spłatę tegoż kredytu. Do tej pory, mając na uwadze rozbieżności interpretacyjne organów podatkowych i sądów administracyjnych tego nie czynił. Po namyśle postanowił jednak podjąć takie działania, występując jednocześnie o wydanie w swej sprawie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego.
W wydanej 13 czerwca 2011 r. pod sygnaturą ITPB1/415-291/11/AD interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie potwierdził legalności takiego działania. Organ stwierdził, iż "argument, iż gdyby nie pozyskano dodatkowej kwoty środków pieniężnych z tytułu zaciągniętych kredytów doszłoby do ograniczenia sprawności funkcjonowania Spółki powodując ograniczenie przychodów, a następnie do jej likwidacji czyli do utraty źródła przychodów, nie uzasadnia istnienia związku przyczynowo - skutkowego, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można również uznać, by dokonana spłata na rzecz wspólnika na mocy zawartej umowy, miała jakikolwiek wpływ w chwili spłaty bądź w przyszłości na uzyskiwanie przychodów. Mając na uwadze powyższe brak jest podstaw prawnych do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytów, których celem było pozyskanie środków na spłatę wspólnika."
Podatnik, nie mogąc się pogodzić z takim rozstrzygnięciem organu, wniósł oczywiście skargę do sądu administracyjnego. Sprawa trafiła ostatecznie na wokandę Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten zaś zajął identyczne stanowiska jak wcześniej Izba Skarbowa. Sąd wykluczył możliwość zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów wydatków na spłatę kredytu, jaki zaciągnął wspólnik na spłatę innego ze wspólników. Wydatek ten, zdaniem sądu, nie jest w dostateczny sposób powiązany z jakimkolwiek źródłem przychodów, a zachowanie bytu spółki, które to zgodnie z wnioskiem podatnika było priorytetowym celem zaciągnięcia kredytu, nie wiąże się z celem zabezpieczenia źródeł przychodów. W związku z tym, wydatek taki nie spełnia podstawowych przesłanek zakwalifikowania go jako koszt uzyskania przychodu, przez co przychód nie może w tym wypadku zostać o niego pomniejszony. NSA podjął więc decyzję o oddaleniu skargi kasacyjnej podatnika.
Justyna Zając-Wysocka
radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
