Wynagrodzenie Prezesa Zarządu w spółce a koszt uzyskania przychodu
Powszechną praktyką w spółkach kapitałowych jest przyznawanie wynagrodzenia osobom pełniącym funkcje Prezesa Zarządu. Zasadnym jest zatem przyjrzenie się, czy taki wydatek spółki może być jej kosztem uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm. - dalej jako "ustawa o CIT") kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Określony wydatek można uznać za koszt uzyskania przychodu, jeżeli między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu zachodzi związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.
Aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki: " został poniesiony przez podatnika, " jest definitywny, a więc bezzwrotny, " pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, " poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, " nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, " został właściwie udokumentowany. Jednocześnie wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża podatnika jako odnoszącego korzyść z faktu zaliczenia wydatku w poczet kosztów uzyskania przychodów. Stosownie do treści art. 16 ust. pkt 38 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.
W myśl zaś art. 16 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy nie uważa się również za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 9 września 2011 r. (znak IPTPB3/423-89/11-2/IR) stwierdził, że: "w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania postanowienia art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w którym wyłączono z kosztów uzyskania przychodów wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji. Nie zachodzi tu również świadczenie jednostronne, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy. Reasumując, wynagrodzenie wypłacane za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu, na podstawie podjętej uchwały, stanowi koszt uzyskania przychodów, o ile spełnia przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych."
Podsumowując, należy przyjąć, że wynagrodzenie wypłacane za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu w spółce może stanowić koszt uzyskania przychodów. Organ podatkowy we wskazanej wyżej interpretacji wskazał jednak przypadki, w których przedmiotowe wydatki nie mogą być jednak uznane za koszt podatkowy lub stanowią go tylko w pewnej wysokości: Są to przypadki, kiedy to takie wynagrodzenia: - są ustalone w wysokości uzasadniającej zastosowanie art. 11 ustawy o CIT, - są uchwalone z naruszeniem art. 235 Kodeksu spółek handlowych powodującym, że uchwała przyznająca wynagrodzenie takim udziałowcom dotknięta jest wadą powodującą jej nieważność w tym zakresie, - stanowią formę ukrytej wypłaty dywidendy lub stanowi próbę obejścia przepisów ustawy.
Marcin Parulski
Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
