ZPChr - ustawa sobie, rozporządzenie sobie
Rozporządzenie dotyczące udzielania pomocy przedsiębiorcom zatrudniającym w Zakładach Pracy Chronionej osoby niepełnosprawne zostało wydane niezgodnie z prawem - twierdzi Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych, która zwróciła się w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.
W wyniku kolejnych zmian w przepisach o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, które miały dostosować je do ustawodawstwa unijnego, stało się tak, że rozporządzenie Rady Ministrów z 18 maja 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy przedsiębiorcom, zatrudniającym osoby niepełnosprawne (Dz.U. nr 114, poz. 1194), jest niezgodne z ustawą rehabilitacyjną, a ustawa sprzeczna z prawodawstwem europejskim regulującym te kwestie.
Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych uznała, że wymienione rozporządzenie zmienia ustawę, a ponieważ jako akt wykonawczy nie ma takiej mocy, zaskarżyła legalność jego wydania do Trybunału Konstytucyjnego. W swoim wniosku podkreśla, że stanowienie prawa przez władzę wykonawczą jest niezgodne z konstytucyjną zasadą, że władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat.
Organizacja uważa też, że podstawa prawna wydania rozporządzenia (art. 2 ust. 2 ustawy z 19 września 2003 r. o zmianie ustawy o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców - Dz.U. nr 189, poz. 1850) nie zawiera normy upoważniającej Radę Ministrów do wydania rozporządzenia, które określałoby szczegółowe warunki wykonania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych określonych w ustawie rehabilitacyjnej obowiązków wobec pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Zaskarżone rozporządzenie reguluje niektóre kwestie zupełnie odmiennie niż ustawa. W ustawie wysokość dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych uzależniona jest od rodzaju podmiotu, który je zatrudnia (zakład pracy chronionej, otwarty rynek pracy), a pracodawcy nie mają obowiązku udowadniania poniesionych, podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych.
Ustawa przewiduje też dodatkowe dofinansowanie wynagrodzeń pracowników, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję lub niewidomych zatrudnionych na chronionym rynku pracy oraz dofinansowanie składek na ubezpieczenia społeczne uzależnione od rodzaju podmiotu zatrudniającego.
W rozporządzeniu natomiast wysokość dopłat do wynagrodzeń jest jednakowa, nakłada się na pracodawców obowiązek udowadniania poniesienia podwyższonych kosztów, a dodatkowe dofinansowanie wynagrodzeń pracowników ze schorzeniami szczególnymi przysługuje wszystkim podmiotom, które je zatrudniają. Również dofinansowanie składek na ubezpieczenia społeczne jest identyczne dla wszystkich firm, w których pracują niepełnosprawni.
W rozporządzeniu ustalono, że pewne formy pomocy publicznej ograniczają się do tych ZPChr, które zatrudniają co najmniej 50 proc. pracowników zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jest to co prawda zgodne z rozporządzeniem Komisji Europejskiej nr 2204/2002 z 5 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w zakresie zatrudniania (Dz.Urz. WE L 337), ale sprzeczne z ustawą rehabilitacyjną.
