Nowości w zawieszaniu działalności w spółkach
Przedsiębiorcy, w tym wspólnicy spółek cywilnych i spółki handlowe, od trzech lat mają możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Rok 2011 obfitował w istotne zmiany dotyczące tej kwestii. Odnoszą się one do ułatwienia uczestnikom spółek cywilnych skorzystania z zawieszenia czy ograniczenia obowiązków spółek kapitałowych.
Zawieszenie dla podmiotów bez pracowników
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej przewiduje, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Obliczanie tego okresu doprecyzowane zostało z dniem 1 lipca br. Aktualnie z przepisów wynika, że okres zawieszenia działalności może być oznaczony w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach. Do jego obliczania należy stosować przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W razie gdyby okres zawieszenia działalności obejmował wyłącznie pełny miesiąc luty, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni miesiąca lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym.
Ułatwienia dla wspólników spółki cywilnej
Od 1 lipca br. nie ma już wątpliwości, co do tego, czy wspólnik dwóch lub więcej spółek cywilnych bądź spółki i prowadzący indywidualnie działalność może zawiesić jej wykonywanie w jednej z tych form czy konieczne jest zawieszenie każdej z wykonywanej przez niego działalności. Obecnie w myśl art. 14a ust. 2a i 2b ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik w więcej niż jednej spółce cywilnej albo w różnych formach prawnych może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej odpowiednio w jednej lub kilku takich spółkach bądź w jednej z form prowadzenia działalności.
Co istotne, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.
Prawa i obowiązki przedsiębiorców
W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Poza tym w czasie zawieszenia przedsiębiorca zachowuje prawa określone w art. 14a ust. 4 pkt 1-4 i 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jednocześnie zobowiązany jest wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa i może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Ograniczenia formalności
Jednym z największych atutów zawieszenia działalności jest zwolnienie z niektórych obowiązków w zakresie rozliczeń podatku dochodowego, składek ZUS czy podatku VAT. Od 2 czerwca br. zaczęły obowiązywać kolejne ułatwienia dotyczące podmiotów prowadzących pełną księgowość i spółek kapitałowych. I tak, jednostka, której działalność pozostawała przez cały rok obrotowy zawieszona, może nie zamykać ksiąg, o ile nie dokonywała odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, a także nie wystąpiły u niej inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym. Ponadto spółka z o.o. czy akcyjna, której działalność przez cały ubiegły rok obrotowy pozostawała zawieszona i nie doszło u niej do zamknięcia ksiąg rachunkowych na koniec tego roku, będzie mogła zrezygnować z przeprowadzania zwyczajnego zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia). Decyzję w tej sprawie będą mogli podjąć wyłącznie wspólnicy (walne zgromadzenie) w uchwale.
Jak zawiesić działalność?
Do zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej niezbędny jest wniosek. Każdy ze wspólników spółki cywilnej musi w tej sprawie wypełnić druk CEIDG-1 i złożyć do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ewentualnie do gminnej ewidencji. To czy formalności trzeba załatwić w ramach CEIDG czy EDG zależy od tego czy wpis przedsiębiorcy został już przeniesiony do CEIDG czy też nie.
Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej jest wolny od opłat.
Spółki handlowe natomiast zgłaszają informację o zawieszeniu wykonywania działalności do rejestru przedsiębiorców na formularzu KRS-Z62. Do niego trzeba załączyć uchwałę wspólników spółki osobowej bądź zarządu spółki kapitałowej w kwestii zawieszenia oraz oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.
Wniosek należy złożyć przestrzegając systemu jednego okienka. Oznacza to, że konieczne jest załączenie stosownych zgłoszeń i wniosków do urzędu statystycznego, skarbowego czy ZUS. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że formularz NIP-2 nie przewiduje możliwości wpisania daty związanej z rozpoczęciem okresu zawieszenia. Z przepisów jasno nie wynika czy w takiej sytuacji trzeba dołączyć ten druk do wniosku o zmianę danych. Można tak postąpić, bądź też zapytać w sądzie rejestrowym, jaka jest jego praktyka w tej kwestii. W przypadku składania wniosku drogą elektroniczną dokumenty należy samodzielnie przesłać do sądu i urzędów.
Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności do KRS jest zwolniony z opłat sądowych oraz nie podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Od zawieszenia do wznowienia
Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu, nie wcześniej niż w dniu jego złożenia, i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej lub do dnia wskazanego w tym wniosku, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku.
W stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. nr 220, poz. 1447 ze zm.)
Ustawa z dnia 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. nr 168, poz. 1186 ze zm.)
autor: Ewelina Mentel-Wyrzychowska
Gazeta Podatkowa nr 72 (800) z dnia 2011-09-08