Przekazanie płatności zasiłku chorobowego do ZUS
Gdy osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu stanie się niezdolna do pracy z powodu choroby, może - po spełnieniu określonych warunków - korzystać z zasiłku chorobowego. Płatnik składek wypłaca to świadczenie tylko wówczas, gdy zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób i to wyłącznie osobom pozostającym w ubezpieczeniu. W pozostałych przypadkach, w tym za okres po ustaniu zatrudnienia, płatność zasiłku musi przekazać do ZUS.
Prawo do zasiłku chorobowego, a także innych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego (tj. świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego, zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego) ustala oraz świadczenie to wypłaca odpowiednio:
- płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe, który zgłasza do tego ubezpieczenia powyżej 20 osób - przy czym wyłącznie za okres pozostawania w ubezpieczeniu, oraz
- ZUS w pozostałych przypadkach, tj.:
- ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
- ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,
- ubezpieczonym będącym duchownymi,
- ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego,
a także
- osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia, nawet, jeśli w okresie ubezpieczenia płatnikiem zasiłku był płatnik składek.
Przy czym wspomnianą liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na:
- dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego lub
- pierwszy miesiąc, w którym płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego - jeśli na dzień 30 listopada poprzedniego roku nie zgłaszał nikogo do tego ubezpieczenia chorobowego.
Stanowi o tym art. 61 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.
Jeśli płatnik składek nie jest uprawniony do wypłaty zasiłków, tj. gdy:
- zgłasza do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 osób lub
- niezdolność do pracy ubezpieczonego obejmuje także lub wyłącznie okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia (np. po ustaniu zatrudnienia),
powinien przekazać do ZUS dokumenty, w oparciu o które organ ten będzie mógł ustalić prawo do danego świadczenia oraz jego wysokość. Dokumenty te zostały określone w stosownym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, zwanego dalej rozporządzeniem.
W głównej mierze chodzi tu o zaświadczenie płatnika składek zawierające zestawienie składników wynagrodzenia lub przychodu, stanowiących podstawę wymiaru zasiłku. Przykładowo dla pracowników powinno być ono sporządzone na druku ZUS Z-3, a dla zleceniobiorców na formularzu ZUS Z-3a. Kwestię tę reguluje § 2 rozporządzenia, które jednocześnie w załącznikach (nr 1 i 2) zawiera wzory wymaganych zaświadczeń.
Do zaświadczenia tego płatnik składek powinien dołączyć dokumenty uzasadniające prawo do danego świadczenia. W przypadku zasiłku chorobowego co do zasady chodzi tu o:
- zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA lub
- zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza, spełniające warunki określone w § 5 i 6 rozporządzenia - jeśli niezdolność do pracy została orzeczona za granicą.
Jeśli wspomniany dokument obejmuje okres, za który ubezpieczonemu przysługuje zarówno świadczenie wypłacane przez płatnika składek (np. wynagrodzenie chorobowe i/lub zasiłek za okres pozostawania w stosunku pracy), jak i świadczenie z ZUS, do organu rentowego dostarcza się jego oryginał, pozostawiając w aktach kopię potwierdzaną za zgodność z oryginałem.
Niezwykle istotne dla prawidłowego ustalenia:
- prawa do zasiłku oraz
- jego wysokości,
jest przekazanie do ZUS informacji o wypłaconych wcześniej przez płatnika składek świadczeniach.
To w oparciu o nią bowiem organ rentowy może sprawdzić m.in. czy:
- nie został jeszcze przez danego ubezpieczonego wykorzystany okres zasiłkowy,
- płatnik składek z właściwego okresu wskazał wynagrodzenie uwzględniane przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku.
Tę swego rodzaju historię wypłaconych świadczeń dla pracownika wpisuje się w pkt 6-7 zaświadczenia ZUS Z-3 (patrz przykładowo wypełniony fragment formularza).
| Wynagrodzenie chorobowe wypłacane wyłącznie przez pracodawcę
Pracownik przez pierwsze 33 lub - w przypadku gdy ukończył już 50 lat życia - 14 dni niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym zachowuje prawo do tzw. wynagrodzenia chorobowego. Stanowi o tym art. 92 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.). Prawo do wynagrodzenia chorobowego ustala oraz świadczenie to wypłaca, finansując je z własnych środków, wyłącznie pracodawca, niezależnie od tego, czy jest on uprawniony do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym. |
|
(...) 6. Płatnik składek wypłacił wynagrodzenie za okresy orzeczonej niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym na podstawie art. 92 Kodeksu pracy: od dnia . . . 13.01.2015 r. . . . do dnia . . . 23.01.2015 r. . . . kod literowy . . . brak . . . od dnia . . . 11.06.2015 r. . . . do dnia . . . 2.07.2015 r. . . . kod literowy . . . brak . . . (...) 7. Płatnik składek wypłacił zasiłek chorobowy - od dnia . . . 3.07.2015 r. . . . do dnia . . . 14.08.2015 r. . . . kod literowy/ od dnia . . . 17.08.2015 r. . . . do dnia . . . 31.08.2015 r. . . . kod literowy/ (...) W przypadku zasiłku chorobowego należy podać okresy wliczane do jednego okresu zasiłkowego. 8. Załączone zaświadczenie lekarskie (seria, nr) . . . AA 000001 . . . wpłynęło do płatnika składek w dniu . . . 27.08.2015 r. . . . (seria, nr) . . . AA 000019 . . . wpłynęło do płatnika składek w dniu . . . 4.09.2015 r. . . . 9. Liczba ubezpieczonych zgłaszanych przez płatnika składek do ubezpieczenia chorobowego . . . 150 . . . (...) 3) Niepotrzebne skreślić. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2.04.2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 1594)