Idea przetarła ścieżkę kłopotów dla innych banków?
- To była prawdopodobnie optymalna decyzja - mówią eksperci związani ze środowiskiem bankowym o postawieniu w stan przymusowej restrukturyzacji Idea Banku i przejęciu części tego przedsiębiorstwa przez Bank Pekao. Ale zwracają też uwagę, że być może w kolejce do upadłości stoi lub stanie wkrótce więcej instytucji.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny postanowił o przymusowej restrukturyzacji Idea Banku 31 grudnia 2020 r. z powodu zagrożenia banku upadłością, braku możliwości naprawy instytucji oraz interesu publicznego polegającego na tym, że naprawa banku, bądź też standardowy proces upadłości, pociągałyby za sobą konieczności zaangażowania środków publicznych - na wypłatę gwarantowanych depozytów.
Podstawę do stwierdzenia, iż Idea Bank jest bankrutem, czyli ma ujemne kapitały, była wycena jego aktywów i pasywów dokonana przez PwC Advisory. Wycena ta stwierdziła blisko 0,5 mld zł ujemnych kapitałów banku.
Problem polega na tym, że w materiałach upublicznionych przez BFG nie podano w jaki sposób PwC Advisory doszło do takich ustaleń. Znamy tylko poszczególne skorygowane pozycje w stosunku do danych przedstawianych przez sam bank. Wynik wyceny będzie prawdopodobnie przedmiotem zapowiedzianych już postępowań sądowych, ale proces przymusowej restrukturyzacji i tak jest już nieodwracalny.
IDEABANK
- Otwarcie -
- Max -
- Min -
- Kurs odniesienia -
- Suma wolumenu -
- Suma obrotów -
- Widełki dolne -
- Widełki górne -
- Wyceny bym nie kwestionował - mówił w dyskusji "Kwadrans z Europejskim Kongresem Finansowym" koordynator EKF i profesor Gdańskiej Akademii Bankowej Leszek Pawłowicz, były wieloletni członek rady nadzorczej Pekao.
- Sytuacja (banku) była bardzo zła. Utrzymywała się przez lata, a nawet nieco pogłębiała. Jeśli ktoś ma kapitał ujemny na poziomie blisko 0,5 mld zł, nawet gdyby nastąpiła pomyłka (w oszacowaniu) o powiedzmy o 20 proc., wiele to nie zmienia - dodał.
- Jeśli kapitały były ujemne w granicach 0,5 mld zł, to przy spadającej rentowności nie byłoby łatwo odpracować takiej straty (...) To rozwiązanie (przyjęte przez BFG) z punktu widzenia systemu finansowego nie wydaje się ostatnim w kolejce, które mogło być wzięte pod uwagę - powiedział Jan Szambelańczyk, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu i wieloletni członek Rady BFG.
Dodał, że zanim nastąpiła przymusowa restrukturyzacja Idea Banku, ostatnim bankiem komercyjnym, który upadł w Polsce był Bank Staropolski, w 2000 roku. Wówczas BFG wypłacił 650 mln zł gwarantowanych depozytów. Gwarancje wtedy były znacznie niższe, pułap 100 tys. euro został wprowadzony dopiero w 2009 roku.
Od tego czasu żadna upadłość banku (wyjątkiem były SKOK-i) nie pociągnęła za sobą konieczności wypłaty depozytów. Gdy banki miały kłopoty, a były to głównie mniejsze banki, spółdzielcze, były przejmowane przez silniejsze instytucje, zanim powstała wprowadzona do polskiego prawa w 2016 roku możliwość "przymusowej restrukturyzacji.
PEKAO
- Otwarcie -
- Max -
- Min -
- Kurs odniesienia 172,2000
- Suma wolumenu -
- Suma obrotów -
- Widełki dolne 155,0000
- Widełki górne 189,4000
- Takie sytuacje rozwiązywano przejęciami, nie zawsze ku zadowoleniu właścicieli - powiedział Jan Szambelańczyk.
- Alternatywą (dla przymusowej restrukturyzacji Idea Banku) mogło być pociągnięcie (od innych banków) przez BFG środków na wypłatę depozytów - dodał.
Idea Bank przedstawił w październiku zeszłego roku program naprawy, ale został on odrzucony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Ostatnio KNF podała, że odbudowa kapitału do poziomu wymogów europejskich zajęłaby bankowi ok. 23 lat. Eksperci twierdzą, że warunki rynkowe - bliskie zera stopy procentowe i oczekiwane pogarszanie się jakości portfela w wyniku trwającego kryzysu - nie sprzyjają naprawie banku. W obecnych warunkach rynkowych bankowi samemu bardzo trudno byłoby się uzdrowić.
WIG-BANKI
- Otwarcie -
- Max (czas) -(25.04.2024 00:00)
- Min (czas) -(25.04.2024 00:00)
- Wartość odniesienia 13 879,19
- Suma obrotów -
- Liczba akt. instr. -/13
- Waga akt. instr. % -
- Poziom indeksu ZAMKNIĘCIE
- Ryzyka związane z pogorszeniem portfela stanowią wzmocnienie (argumentów dla) działań (BFG). Samodzielne sanowanie kłopotów byłoby mało prawdopodobne - powiedział Jan Szambelańczyk.
- Jak wyjść (z kryzysu) kiedy stopa zwrotu z kapitału w sektorze bankowym jest niższa niż koszt kapitału własnego? - dodał Leszek Pawłowicz.
Dodajmy, że zwrot kapitału poniżej jego kosztów mają niemal wszystkie banki w Polsce, także największe i najsilniejsze. Leszek Pawłowicz zwrócił uwagę, że z punktu widzenia klientów, a Idea Bank miał wielu klientów wśród małych i średnich przedsiębiorców, decyzja BFG była najlepszym rozwiązaniem, gdyż w przypadku zwykłej upadłości straciliby depozyty przekraczające wysokość gwarancji.
- W przeciwnym wypadku wielu przedsiębiorców straciłoby pieniądze na rachunkach - powiedział.
Była to - w jego ocenie - również korzystna decyzja z punktu widzenia konkurencji na rynku bankowym.
- Z punktu widzenia funkcjonowania i stabilności rynku, to też jest dobry krok (...) Jeśli jest podmiot, który ma ujemny kapitał własny, to wprowadza nieuczciwą konkurencję na rynku dla tych, którzy spełniają wymogi - powiedział Leszek Pawłowicz.
Zdaniem byłego wieloletniego członka rady Pekao, instytucja ta także nie podjęła nadmiernego ryzyka przejmując Idea Bank. Przede wszystkim Pekao przejmuje zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa bez wyłączonych zobowiązań, które powodują bardzo duże ryzyko prawne. Wyłączone zostały roszczenia obligatariuszy GetBacku, inwestorów w certyfikaty domu maklerskiego Trigon, a także klientów naciągniętych na ubezpieczenia na życie z tzw. ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
- W Pekao następował spadek akcji kredytowej dla przedsiębiorstw. W tej sytuacji też bym brał bank dla przedsiębiorców. Popierałbym taką decyzję, na podstawie tego, o czym wiem - powiedział Leszek Pawłowicz.
- Z punktu widzenia tego banku (Pekao) to także był dobry ruch - dodał.
Jedna Idea to nie koniec, a raczej początek kolejki instytucji szykujących się do upadłości. Jan Szambelańczyk zwraca uwagę, że "zerowe" stopy procentowe wraz z pogorszeniem się jakości kredytów mogą tworzyć zabójczą mieszankę dla wielu banków spółdzielczych.
Eksperci EKF w przeprowadzonej niedawno ankiecie uznali, że oczekiwane psucie się portfeli kredytowych banków w związku z kryzysem jest największym zagrożeniem dla stabilności polskiego systemy finansowego. A do tego nad bankami wisi ryzyko związane z postępowaniami sądowymi w sprawie kredytów we frankach szwajcarskich. To może dodatkowo obniżyć ich rentowność w i tak trudnych dla nich czasach.
- Mogę zapytać tylko, czy to jedyny bank w systemie i dlaczego od niego zaczęto - stwierdził Jan Szambelańczyk.
Jacek Ramotowski
Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
