TGE wprowadza ograniczenia wahania kursów

30 października 2018 r. Towarowa Giełda Energii przedstawiła uczestnikom rynku nowy mechanizm mający na celu ograniczenie wahań cen w zleceniach oraz ograniczenie wahań kursów transakcyjnych dla instrumentów będących w obrocie na Rynku Terminowym Towarowym w zakresie energii elektrycznej i gazu.

Jak wyjaśnia TGE, podstawowym założeniem wprowadzenia widełek statycznych i dynamicznych było wzmocnienie bezpieczeństwa obrotu, a co za tym idzie ustabilizowanie wahań cen oraz ograniczenie ryzyka rynkowego uczestników.

Widełki statyczne stanowią zakres cen, w przedziale którego uczestnicy rynku mogą składać zlecenia w czasie sesji. Odnoszą się one do wszystkich zleceń składanych na RTT w zakresie energii elektrycznej i gazu w danym dniu sesyjnym. Widełki statyczne zabezpieczają przed pojawieniem się nierynkowych sygnałów cenowych oraz ewentualnych strat finansowych z nich wynikających.

Widełki dynamiczne ograniczają wahania kursów transakcyjnych względem kursu odniesienia, co bezpośrednio przekłada się na wartość kursów rozliczeniowych, które brane są pod uwagę przez Izbę Rozliczeniową Giełd Towarowych przy określaniu wysokości depozytów zabezpieczających.

W oparciu o doświadczenie pozyskane w okresie funkcjonowania mechanizmu ograniczającego nieuzasadnioną zmienności cen na RTT oraz dalszy dialog z rynkiem, TGE podjęła decyzję o dokonaniu zmiany w harmonogramie przebiegu procesu równoważenia rynku, który następuje w przypadku przekroczenia widełek dynamicznych, określonych w regulacjach giełdy.

Jak zapowiada TGE czas trwania procesu równoważenia zostanie skrócony z 15 do 5 minut, w wyniku czego nastąpi także zminimalizowanie czasu wstrzymania notowań na instrumentach objętych tym mechanizmem. W przypadkach uzasadnionych podczas fazy równoważenia może nastąpić rozszerzenie widełek.

..........................

Obroty energią elektryczną i gazem w 2018 r. na Towarowej Giełdzie Energii były najwyższe w jej historii. Jak poinformowała w zeszłym tygodniu TGE, rok do roku całkowity wolumen transakcji na rynku energii elektrycznej wzrósł o ponad 100 proc., a gazu - o 3,4 proc.

Wolumen obrotu energią elektryczną wyniósł 226 mln 052 tys. 409 MWh, co oznacza wzrost o 102,5 proc. w stosunku do roku 2017. Jak podkreśliła TGE, zarówno łącznie, jak i osobno dla rynków spot i terminowego to najlepszy rezultat w historii notowań.

Na rynku spot wolumen wzrósł o 9,8 proc., na Rynku Dnia Następnego (RDN) wzrost wyniósł 9,9 proc., a na Rynku Dnia Bieżącego zanotowano 14,5 proc. spadek. Na Rynku Terminowym Towarowym (RTT) wolumen obrotu wzrósł o 129,5 proc.

Na RTT średnioważona cena kontraktu rocznego z dostawą pasmową w 2019 r. wyniosła w całym 2018 r. 242,40 zł/MWh, co oznacza wzrost o 74,90 zł/MWh w stosunku do ceny z notowań kontraktu na 2018 r. w roku 2017.

Całkowity wolumen transakcji zawartych na rynkach gazu ziemnego wyniósł 143 mln 305 tys. 606 MWh, co stanowi wzrost rok do roku o 3,4 proc. i jest najlepszym wynikiem w historii notowań na rynku gazu na TGE.

Na Rynku Dnia Następnego i Bieżącego gazu (RDNiBg) wolumen spadł rdr o 1,3 proc. Na Rynku Dnia Następnego (RDNg) wolumen spadł o 8,6 proc., a na Rynku Dnia Bieżącego (RDBg) wzrósł o 28,5 proc. Wolumen obrotu na RTT wzrósł o 4,3 proc. względem rekordowego do tej pory roku 2017.

Średnioważona cena na RDNiBg wyniosła w 2018 r. 106,02 zł/MWh, czyli o 22,36 zł/MWh więcej niż w roku 2017. Z kolei na RTT cena średnioważona kontraktu z dostawą w 2019 r. wyniosła w 2018 roku 106,28 zł/MWh, czyli o 24,49 zł/MWh więcej względem analogicznej ceny z notowań kontraktu na 2018 r.

Łączny wolumen obrotu prawami majątkowymi dla energii elektrycznej wyniósł w ubiegłym roku 59 mln 302 tys. 830 MWh, co oznacza wzrost w stosunku do roku 2017 o 0,4 proc.

Indeks cen węgla energetycznego dla energetyki zawodowej i przemysłowej PSCMI 1 na koniec listopada 2018 r. wyniósł 250,78 zł za tonę, co oznacza wzrost o 18,6 proc. w stosunku do listopada 2017 r. Indeks PSCMI 2, odzwierciedlający ceny dla ciepłowni przemysłowych i komunalnych wzrósł w tym samym okresie o 15,8 proc.

Na koniec grudnia 2018 r. status członka na Rynku Towarów Giełdowych (RTG) miało 77 spółek.

Nie płać za faktury z podwyżkami !

......................

Ze względu na ceny energii elektrycznej w 2018 r. konkurencyjność polskiego przemysłu na tle naszych sąsiadów znacząco się pogorszyła - ocenili analitycy Instytut Jagielloński. Jednocześnie eksperci Instytutu podkreślają, że wzrost cen energii można zahamować, ale tylko jeśli zostanie zmodyfikowany polski miks energetyczny.

Jak wskazuje w swojej analizie Instytut Jagielloński, w Polsce w lipcu tego roku koszt energii dla dużego odbiorcy wynosił około 69 euro/MWh, podczas gdy w Czechach był na poziomie 57 euro/MWh, a w Niemczech przy uwzględnieniu rekompensaty tylko 38 euro.

Eksperci Instytutu podkreślają, że w dalszej perspektywie, tj. w 2023 r., można oczekiwać dalszego wzrostu cen, w Polsce do poziomu 78 euro w Polsce, 68 euro w Czechach i 48 euro w Niemczech.

Jednocześnie w analizie podkreślono, że energia elektryczna ze zmodernizowanych i nowych bloków węglowych, elektrowni i elektrociepłowni gazowych lub opalanych biomasą ma jedną wspólną cechę: koszty zmienne są wyższe w porównaniu do energii z wiatru i ze słońca.

W ocenie ekspertów nie możemy opierać się na źródłach konwencjonalnych, bo technologią, która w warunkach polskich będzie w stanie zahamować wzrost hurtowej ceny energii elektrycznej jest energetyka wiatrowa, zarówno ta na lądzie jak i morska.

Według autorów raportu receptą na zahamowanie wzrostu cen mogą być też rozproszone systemy energetyczne oraz klastry energii.

Ceny hurtowe energii już są kilkadziesiąt procent wyższe niż przed rokiem. Zdaniem Janusza Steinhoffa przerzucenie całości tego wzrostu na przemysł pogrąży konkurencyjność polskiej gospodarki. Ratujemy się współspalaniem, które jest dość wątpliwym rozwiązaniem - stwierdził były wicepremier.Jak czytamy w raporcie, wytwarzanie energii elektrycznej z węgla brunatnego, które stanowi obecnie jeden z filarów polskiej elektroenergetyki, wymaga wygaszenia pod koniec przyszłej dekady ze względy na rosnące koszty uprawnień do emisji CO2 i oraz wyczerpywanie się tego paliwa.

Według autorów opracowania wiele wskazuje na to, że technologia wytwarzania energii z wiatru na morzu, wspierana magazynami energii elektrycznej i cieplnej, jest optymalnym sposobem wytwarzania odpowiedniej ilości energii.

.........................

W naszej ocenie wprowadzone ostatnio regulacje nie powinny mieć bezpośredniego wpływu na funkcjonowanie Towarowej Giełdy Energii" - powiedział piątkowej "Rzeczpospolitej" prezes TGE, Piotr Zawistowski.

Zawistowski był pytany, czy wprowadzone zmiany dot. regulacji cen energii elektrycznejmogą spowodować spadek obrotów TGE. "Giełda nie prowadzi szczegółowych analiz w tej sprawie, gdyż nowe przepisy dotyczą relacji sprzedawców z odbiorcami końcowymi, a nie bezpośrednio nas" - podkreślił.

"Ponieważ co do zasady zaproponowany mechanizm polega na utrzymaniu zeszłorocznych cen według pewnego modelu, jednocześnie rekompensując spółkom różnice w ponoszonych kosztach, które związane są z tym mechanizmem, mogłoby się wydawać, że nie powinno to zaburzyć hurtowego rynku energii elektrycznej" - mówił w wywiadzie.

Jak zaznaczył użył stwierdzenia "mogłoby się wydawać" celowo, ponieważ jest niepewność, co będzie po 2019 r., a transakcje na TGE zawierane będą nie tylko na ten rok, ale także na lata następne. "Uczestnicy rynku oczekują teraz na szczegółowe regulacje, które pokażą, na jakich zasadach będą otrzymywać rekompensaty za utrzymanie cen prądu na wcześniejszych poziomach" - dodał Zawistowski.

........................

- Obroty energią elektryczną na Towarowej Giełdzie Energii w 2019 roku będą niższe niż w rekordowym 2018 roku, ale wyższe niż dwa lata temu - poinformował PAP Biznes prezes TGE Piotr Zawistowski.

W połowie grudnia prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, dzięki której 100 proc. energii elektrycznej będzie sprzedawane przez giełdę. Ustawa, przyjęta przez Sejm 9 listopada zakłada m.in. podniesienie z 30 proc. do 100 proc. obowiązku sprzedaży energii przez giełdę, a także uregulowanie sprzedaży rezerwowej prądu i gazu.

"W zeszłym roku mieliśmy mocny wzrost obrotów energią elektryczną na giełdzie w związku z zapowiedzią podniesienia obliga. W tym roku nie spodziewam się jednak dalszego ich wzrostu, ponieważ mamy pewne wyłączenia spod tego obliga, np. transakcje wewnątrzgrupowe. Spodziewam się, że obroty energią będą w tym roku wyższe niż w 2017 roku, ale niższe niż w 2018" - powiedział PAP Biznes w kuluarach kongresu Powerpol prezes Zawistowski.

W ocenie resortu energii wprowadzenie 100-procentowego obliga giełdowego, czyli nakazanie wytwórcom sprzedaży całości energii elektrycznej poprzez giełdę - ma służyć ograniczeniu ewentualnych wzrostów cen energii na rynkach hurtowych, niewynikających z czynników fundamentalnych, wpływających na koszt jej wytworzenia czy pozyskania z sąsiadujących systemów.

Wolumen obrotu energią elektryczną na TGE wyniósł w 2018 roku 226.052.09 MWh, co oznacza wzrost o 102,5 proc. w stosunku do roku 2017. Był to zarazem najlepszy rezultat w historii notowań na TGE - zarówno łącznie, jak i osobno dla rynków spot i terminowego.

Na rynku spot wolumen wzrósł w 2018 roku o 9,8 proc. do poziomu 27.714.704 MWh. Wolumen na Rynku Dnia Następnego (RDN) wyniósł 27.637.223 MWh (wzrost o 9,9 proc.), a na Rynku Dnia Bieżącego 77.481 MWh (spadek o 14,5 proc.). Na Rynku Terminowym Towarowym (RTT) wolumen obrotu wzrósł o 129,5 proc., do poziomu 198.337.705 MWh.

Wolumen obrotu energią elektryczną na TGE wyniósł w 2017 roku 111.656.505 MWh, co oznaczało spadek o 11,8 proc. w stosunku do roku 2016. Na rynku spot wolumen spadł o 8,6 proc. do 25.246.105 MWh. Wolumen na Rynku Dnia Następnego (RDN) wyniósł 25.155.500 MWh, malejąc o 8,7 proc., a na Rynku Dnia Bieżącego 9005 MWh, wzrastając o 27,0 proc. Spadek o 12,7 proc. miał miejsce na Rynku Terminowym Towarowym (RTT), gdzie wolumen obrotu wyniósł 86.410.400 MWh.