Październik na rynku funduszy inwestycyjnych

W skali miesiąca zyskowne okazały się lokaty we wszystkie rodzaje funduszy z wyjątkiem funduszy polskich papierów dłużnych (PDP). Dzięki wystarczająco długiej historii pięciu funduszy zagranicznych papierów dłużnych, po raz pierwszy prezentujemy ranking dla tej grupy.

W październiku spadek wartość jednostek zanotowaliśmy w przypadku 27 spośród 122 działających przez cały miesiąc funduszy. Najwyższe i niespotykane na tym rynku zyski przyniosły inwestycje w certyfikaty funduszu Skarbiec Sezam (+59,9%) - podmiotu dostępnego dla zamkniętego grona inwestorów, inwestującego w szeroki wachlarz instrumentów emitowanych i związanych ze spółkami należącymi do firmy Maspex - największego gracza na polskim rynku soków. Wzrost w podobnej skali, bo o +49,6% zanotowali posiadacze jednostek funduszu FWP PKP SFIO, do którego trafia 15% wartości prywatyzowanego majątku PKP. Przeciętny inwestor niestety nie mógł pochwalić się zyskiem dwucyfrowym, choć wyniki osiągnięte przez otwarte fundusze mogą cieszyć. Wśród ogólnie dostępnych form inwestycji najwyższy zysk przyniósł fundusz DWS Top 50 Europa (+9,4%).

Październik na rynku kapitałowym przebiegał pod znakiem dalszego osłabienia złotówki względem EUR, kolejnej fali wyprzedaży polskich obligacji o stałym oprocentowaniu oraz odbicia po wrześniowej korekcie na rynku akcji. Na razie trudno przesądzać o tym, że październikowe wzrosty są początkiem jakiegoś większego ruchu na rynku akcji, jednak ich skala pozwoliła na odrobienie większości strat z września. Indeks WIG20 zyskał +4,7% w skali miesiąca (dla funduszy inwestycyjnych miesiąc oznacza okres od 29 września do 30 października), a indeks szerokiego rynku WIG wzrósł o +5,0%. W konsekwencji średnia zmiana jednostki funduszy polskich akcji wyniosła +4,07% przewyższając tym samym wzrost indeksu IRFU-akp (+3,88%), czyli naszego benchmarku dla funduszy z tej grupy. Najlepszy wynik +6,24% osiągnął zarządzający funduszem CU Polskich Akcji, a 8 zarządzających nie zdołało pokonać benchmarku.

Sytuacja na największych światowych giełdach nie odbiegała istotnie od tego, co obserwowaliśmy na naszym podwórku, a jeżeli już to raczej in plus. W ostatecznym rozrachunku lepszymi okazały się europejskie inwestycje indeks DJ Euro Stoxx 50, opisujący koniunkturę w grupie największych spółek wzrósł o +5,4%, a niemiecki DAX zyskał aż +9,5%. Podstawowe indeksy rosły również w USA ? indeks największych spółek notowanych na nowojorskiej giełdzie DJIA zyskał w skali miesiąca +4,3% a S&P 500 wzrósł o +4%. Tym co dodatkowo poprawiało wyniki funduszy inwestujących poza Polską była słabnąca złotówka. Mniej więcej od połowy miesiąca nasza waluta systematycznie traciła na wartości w stosunku do EUR kończąc miesiąc na poziomie o +2,3% wyższym niż 29 września. Wzrost kursu dolara rozpoczął się już w pierwszej dekadzie października i od tego momentu PLN stracił 5,5%, choć w skali całego miesiąca relacja PLN/USD nie uległa większej zmianie. W konsekwencji inwestycje w jednostki funduszy akcji zagranicznych (grupa AKZ) przyniosły spore zyski. Najlepszy wynik osiągnęły fundusze inwestujące w spółki europejskie, a liderem wzrostów został fundusz DWS Top 50 Europa (+9,4%). Średnia zmiana wartości jednostki w tej grupie była wyższa niż w przypadku AKP i wyniosła +4,62%.

W ogólnym rozrachunku na słabnącym złotym korzystali również posiadacze jednostek funduszy inwestujących w zagraniczne papiery dłużne (grupa PDZ), choć nie wszystkich. Licząc w ujęciu walutowym, po raz kolejny najwyższy zysk (+1,9%) przyniósł Pioneer Obligacji Dolarowych Plus a wzrost jego jednostki od początku roku bez uwzględnienia różnic kursowych wynosi już +16,4%. Ponad to zysk wypracowały jeszcze dwa fundusze Arka Obligacji Europejskich oraz Citi Obligacji Dolarowych inwestujący całość środków w jednostki funduszu Citi Institunional Enhanced Income Fund. Fakt ów jest godny podkreślenia zważywszy na kolejny wzrost rynkowych stóp procentowych zarówno za oceanem jak i w strefie -. Jeżeli uwzględnimy słabnącą złotówkę to średnia zmiana wartości jednostki w grupie PDZ wyniosła +1,01%, a najlepszy wynik w miesiącu (+3,09%) osiągnął zarządzający funduszem Arka Obligacji Europejskich. W czterech przypadkach straty związane ze spadkiem cen instrumentów były na tyle duże, że nie niweluje ich uwzględnienie zysków z różnic kursowych.

Polski rynek papierów dłużnych pozostawał we wrześniu pod wpływem negatywnych informacji. Wyprzedaż polskich papierów wywołana kuluarowymi plotkami o dymisji premiera oraz realnymi problemami z budżetem i brakiem wiary na naprawczy plan Hausnera doprowadziły w drugiej części miesiąca do głębokich spadków cen obligacji o stałym oprocentowaniu. W konsekwencji IROS, oparty na cenach giełdowych ważony wartością emisji Indeks Rynku Obligacji Skarbowych, stracił w skali miesiąca 1,96%. Jego odpowiednik uwzględniający ceny z Elektronicznego Rynku Skarbowych Papierów Wartościowych spadł o 1,58%, a najszybciej traciły na wartości obligacje o najdłuższych okresach do wykupu - indeks IROS-ERS10 opisujący sytuacje w segmencie papierów 10-cio letnich stracił w październiku 2,99%. Po raz kolejny okazało się, że na tak niepewne czasy najlepszym schronieniem jest rynek pieniężny, który w skali miesiąca pozwolił zarobić +0,43% (wzrost IBS-52, czyli indeksu bonów skarbowych). Myli się jednak ten, kto uważa że zyski z rynku pieniężnego przekładają się na wzrost wartości jednostek funduszy z grupy RPP. W październiku mieliśmy do czynienia z dość kuriozalnym przypadkiem, w którym PKO/CS Skarbowy klasyfikowany jako fundusz rynku pieniężnego stracił w skali miesiąca 0,06%. To bezpośrednia konsekwencja składu portfela, w którym obok dużej części instrumentów o zagwarantowanej stopie zwrotu znalazły się rynkowe obligacje o stałym oprocentowaniu (około 25% aktywów). Fakt ten po raz kolejny potwierdza konieczność świadomego podejmowania decyzji o inwestycji w jednostki funduszy, wykraczającego poza prosta analizę stóp zwrotu. Najlepszy wynik w tej grupie (+0,44%) osiągnął zarządzający funduszem UniWIBID i on jako jedyny pokonał benchmark IRFU-rpp (+0,43%). Średnia zmiana wartości jednostki w grupie RPP wyniosła +0,29%.

Na zyski nie mogli liczyć w październiku posiadacze jednostek w funduszach polskich papierów dłużnych (grupa PDP). Co więcej był to zdecydowanie najgorszy miesiąc w okresie ostatniego roku. Średnia zmiana jednostki wyniosła ?1,23%, a IRFU-pdp, nasz benchmark dla funduszy obligacyjnych, stracił ?1,96%. Najlepsze wyniki w grupie pokazały fundusze antypodatkowe Skarbiec Obligacja Plus (+0,43%) oraz CA IB Pro Lokata (+0,43), a wśród funduszy otwartych najwyższą stopę zwrotu zanotował SEB2 (+0,24%). Tylko zarządzającym tymi trzema funduszami udało się zakończyć miesiąc na plusie.

Dobra sytuacja na rynku akcji pozwoliła zrekompensować straty z dłużnej części portfela zarządzającym funduszami mieszanymi. Zresztą jak już pisaliśmy zarządzanie portfelem papierów dłużnych w tej grupie funduszy ma bardzo pasywny charakter, sprowadzając się często do inwestycji w bony skarbowe lub obligacje o zmiennym oprocentowaniu, a w ostatnim miesiącu taka właśnie strategia chroniła część aktywów ulokowaną w papiery dłużne. Średnia zmiana wartości jednostki wyniosła w grupie MIP +1,58% nieznacznie pokonując nasz benchmark IRFU-mip (+1,53%). Najlepszy wynik (+3,68%) osiągnął zarządzający funduszem Arka Zrównoważony.

Wśród funduszy stabilnego wzrostu (SWP) najlepszy wynik osiągnął CU Stabilnego Wzrostu, którego jednostka zyskała na wartości +1,76%. Średni wzrost aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa w tej grupie wyniósł +0,62%. Benchmarku IRFU-swp, który w skali miesiąca stracił na wartości ?0,56% nie pokonał tylko jeden zarządzający, który jako jedyny w grupie wypracował w październiku ujemną stopę zwrotu.

Komentarz do rankingów

Październik był pierwszym miesiącem, w którym 12 miesięczną historią mogło się poszczycić przynajmniej pięć funduszy inwestujących w zagraniczne papiery dłużne. To też po raz pierwszy mamy przyjemność zaprezentować krótkoterminowy ranking dla funduszy z tej grupy. Najwyższą ocenę 5a uzyskał fundusz Skarbiec Euro Obligacja. Trzy pierwsze fundusze dzieli nieznaczny dystans, a o ich ostatecznej kolejności zadecydowało ryzyko, bowiem oczekiwana dodatkowa stopa zwrotu we wszystkich trzech przypadkach jest bardzo podobna. Ponad to październik przyniósł kilka zmian na najwyższych pozycjach w długoterminowych rankingach. I tak w grupie funduszy akcyjnych (AKP) Pioneer Agresywny wyprzedził fundusz ING Akcji. Wśród funduszy mieszanych (MIP) do grona podmiotów z najwyższą notą (5a) awansował fundusz PKO/CS Zrównoważony, a w grupie funduszy rynku pieniężnego (RPP) najwyższą ocenę uzyskał DWS Pieniężny Plus, dla którego jest to debiut w rankingach długoterminowych.

Pełny raport w załączniku: PDF

Załączniki