Rynek musi wiedzieć, jakich zasad spółka nie przestrzega

Od 1 stycznia 2008 r. obowiązuje nowy kodeks dobrych praktyk (kodeks), z którym zmieniają się zasady raportowania o stosowaniu dobrych praktyk przez spółki giełdowe. Zgodnie z założeniem warszawskiej Giełdy na rynku mają obowiązywać wszystkie dobre praktyki, a spółki nie będą mogły swobodnie wybierać tych, które stosują.
- Nie chcemy oświadczeń emitentów, że pewne zasady dobrych praktyk akceptują, a innych nie, gdyż wszystkie zasady obowiązują. Jeśli spółka którąś z kodeksowych reguł naruszy, rynek musi się o tym niezwłocznie dowiedzieć - przedstawia nową strategię Ludwik Sobolewski, prezes Zarządu Giełdy.

Dlatego w przyszłym raporcie spółka będzie zobligowana wskazać, dlaczego nie stosuje danych zasad i jakie kroki zamierza podjąć, żeby je stosować. Obecnie raportowanie ogranicza się do słów tak lub nie, bez dodatkowych wyjaśnień.

Ogłoszenia równoległe

Po 1 stycznia 2008 r. spółki powinny podawać na bieżąco w raportach o ewentualnym każdym naruszeniu dobrej praktyki. Jeśli spółka jeszcze przed naruszeniem wie, że nie zastosuje danej zasady, powinna poinformować o tym rynek przed naruszeniem. Poprzednie zasady formalnie przestają obowiązywać, stosuje się je tylko do raportu za rok 2007.

Zgodnie z nowymi zasadami - ogłoszenie o naruszeniu dobrej praktyki powinno być równoległe - na stronie internetowej spółki oraz według procedury publikowania raportów bieżących. Raport taki nie będzie jednak traktowany jako bieżący.

- Dlatego gdy spółka nie zdąży z raportowaniem w ciągu 24 godzin, to nie będziemy stosować kar z tego tytułu - wyjaśnia Stanisław Kluza, szef Komisji Nadzoru Finansowego (KNF).

Raport roczny będzie drugim sposobem informowania, w jaki sposób spółka stosowała zasady ładu korporacyjnego.

- Spółka powinna wskazać w nim, jakie zasady kodeksu stosowała, a jakie nie, z uzasadnieniem, dlaczego ich nie stosowała i jakie zamierza podjąć kroki, żeby je stosować - podkreśla wiceprezes Giełdy Beata Jarosz.

Nagrody dla stosujących

Jak wynika z raportu PKPP Lewiatan - po kilku latach stosowania kodeksu dobrych praktyk w 2006 roku tylko cztery zasady były respektowane przez wszystkie spółki giełdowe. Główne przyczyny niestosowania pozostałych to obawy przed osłabieniem pozycji spółki (odkrywanie się przed konkurencją), jak też zbyt silne ograniczenie praw większościowych akcjonariuszy (obecność w radzie połowy członków niezależnych). Analiza dotyczyła 263 spółek. W Polsce działa jednak aktywnie ponad 1,7 mln podmiotów gospodarczych. Dlatego giełda chce zachęcić do stosowania dobrych praktyk większą ich liczbę, m.in. wprowadzając nagrody, zamiast kar.

- Jeśli okaże się, że 2/3 spółek nie ma niezależnych członków w radach nadzorczych, to jako zachętę możemy obniżyć opłaty dla tych spółek, które takich członków mają - mówi prezes Sobolewski.

Strona w internecie...

W rekomendacjach kodeks zaleca spółkom stosowanie przejrzystej i efektywnej polityki informacyjnej, z wykorzystaniem nowych technologii.

- Komunikowanie z rynkiem powinno zawierać także informacje mniej korzystne z punktu widzenia spółki, które powinny one być opatrzone komentarzem - wyjaśnia Beata Jarosz, wiceprezes Giełdy.

W części drugiej nakłada na zarząd obowiązek prowadzenia strony internetowej, na której zarząd powinien umieścić wszystkie informacje istotne dla inwestorów. Powinny to być podstawowe dokumenty korporacyjne, jak raporty roczne, okresowe, statut, regulaminy, projekty uchwał. Dane te zarząd powinien podać do wiadomości co najmniej na 14 dni przed datą walnego zgromadzenia. Powinny być one podane także w języku angielskim, choć ta zasada zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2009 r.

Kodeks zakłada też, że zarząd będzie musiał mieć aprobatę rady nadzorczej dla każdej transakcji z podmiotem powiązanym, która nie jest bieżąca, typowa i nie odbywa się na warunkach rynkowych.

- Aprobata nie musi zapadać jednak w formie uchwały. Może to być zapis do protokołu czy samo przyjęcie informacji do wiadomości bez dezaprobaty - uzasadnia prezes Beata Jarosz.

...i otwartość na media

Podstawową zasadą dobrych praktyk dla akcjonariuszy jest wymóg, by ich decyzje wobec spółki zapadały jawnie. Wiąże się z tym wymóg obecności mediów na zgromadzeniu.

- Mamy sygnały, iż media będą niechętnie widziane na walnych zgromadzeniach. Jest to naruszenie pierwszej zasady z tej części. W takiej sytuacji trzeba wysłać stosowny raport - podkreśla wiceprezes Giełdy.

Zdaniem Andrzeja Nartowskiego, prezesa Polskiego Instytutu Dyrektorów, spółka, która pozbywa się mediów z obrad, nie uzyskuje żadnej przewagi konkurencyjnej. Przeciwnie - zostanie napiętnowana, gdyż spółki ocenia się dziś przez pryzmat przejrzystości.

Giełda ma wkrótce wydać szczegółowy przewodnik stosowania kodeksu dobrych praktyk 2008. Jak podkreśla prezes Beata Jarosz - nowy kodeks nie będzie zamkniętą księgą, gdyż Giełda będzie na bieżąco przyjmować głosy co do potrzeby jego zmian.

JAK PRZEKAZYWANE SĄ INFORMACJE

Spółki notowane na giełdzie przesyłają wszystkie raporty i sprawozdania drogą elektroniczną korzystając z systemu Emitent. Na początku raporty są przesyłane do Komisji Nadzoru Finansowego oraz Giełdy Papierów Wartościowych. Po 20 minutach raporty wędrują do Polskiej Agencji Prasowej, a następnie do wszystkich agencji informacyjnych, biur maklerskich i za ich pośrednictwem do gazet oraz serwisów ekonomiczno-finansowych.

SŁOWNIK

Dobre praktyki - zbiór zasad ładu korporacyjnego w spółkach oraz zasad określających normy kształtowania relacji przedsiębiorstw giełdowych z ich otoczeniem rynkowym, utworzony przez giełdę oraz uczestników rynku.

Piotr Trocha