Litwa balonem podgląda sąsiada

- Białoruś jest gotowa odpowiedzieć na wszystkie pytania społeczności międzynarodowej dotyczące programu energetyki jądrowej, w tym budowanej w jego ramach Białoruskiej Elektrowni Atomowej - mówił wiceszef resortu energetyki do dyplomatów zgromadzonych w piątek na terenie przyszłej elektrowni atomowej.

Dodał, że chciałby, by po zakończeniu tej wizyty "nie pozostały bez odpowiedzi żadne pytania, zarówno dotyczące elektrowni, jak i warunków życia w jej okolicy, nastawienia mieszkańców i innych kwestii". O wizycie informują niezależne "Biełorusskije Nowosti".

Wiceminister zapowiedział również, zwracając się do gości, że "nie tylko dzisiaj, ale i w przyszłości, (władze Białorusi) będą przyjmować was, przedstawicieli waszych krajów i organizacji międzynarodowych".

Jak piszą "Biełorusskije Nowosti", pomysłodawcą wizyty zorganizowanej przez ministerstwo energetyki był resort spraw zagranicznych. Jego rzecznik Dzmitry Mironczyk mówił, że zagranicznym dyplomatom zaproponowano, by osobiście zapoznali się z procesem budowy elektrowni, ponieważ "realizując swój projekt w zakresie energetyki jądrowej, Białoruś demonstruje otwartość".

W wizycie biorą udział akredytowani na Białorusi ambasadorowie Wielkiej Brytanii, Niemiec, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Palestyny, Rosji, Rumunii, Serbii, Turkmenistanu, Turcji i Ukrainy. Wśród uczestników są również m.in. dyplomaci z przedstawicielstwa UE na Białorusi, a także z Polski, Węgier, Włoch, Holandii, Słowacji, Czech, Francji, USA i innych państw.

Według "Biełorusskich Nowosti" litewska placówka dyplomatyczna na Białorusi poinformowała MSZ przed wizytą, że nie weźmie w niej udziału.

Elektrownia atomowa pod Ostrowcem w obwodzie grodzieńskim, budowana przez rosyjski koncern Rosatom, będzie się składała z dwóch bloków energetycznych, których łączna moc ma wynieść do 2400 megawatów. Pierwotnie planowano, że pierwszy blok zostanie uruchomiony w 2018 roku, a drugi w 2020 r., jednak plany te skorygowano i pierwszy blok ma być wprowadzony do eksploatacji do końca roku 2019.

Jednocześnie do końca sierpnia ma być gotowy raport białoruskich władz o przeprowadzonych w ubiegłym roku testach odpornościowych elektrowni (stress testach). Rząd zapowiedział udostępnienie go opinii publicznej i przekazanie Komisji Europejskiej. We wrześniu ubiegłego roku przedstawiciele KE byli na miejscu budowy białoruskiej elektrowni.

Obawy i zastrzeżenia w związku z budową białoruskiej elektrowni niejednokrotnie wyrażała Litwa. Wilno zarzuca Białorusinom m.in. wybiórcze podejście do kwestii bezpieczeństwa, a także nieudzielanie pełnych informacji na temat budowy elektrowni.

........................................

Komisarz UE ds. unii energetycznej Marosz Szefczovicz podczas wizyty na Litwie na zaproszenie gospodarzy poleciał balonem, by zobaczyć, jak blisko litewskiej granicy jest budowana w białoruskim Ostrowcu elektrownia atomowa - poinformowały białoruskie media.

Zdaniem agencji Interfax-Zachód sięgając po niestandardowe metody władze Litwy chcą wzmocnić przekaz wielokrotnie kierowany do UE: że budowana w pobliżu litewskiej granicy białoruska elektrownia nie jest całkowicie bezpieczna. Litwa chce też uświadomić unijnym urzędnikom, jak mała odległość dzieli ten obiekt od Wilna.

Doradczyni litewskiego ministra energetyki Aurelija Vernickaite powiedziała PAP, że wycieczkę zorganizowano, "ponieważ Wilno jest jedną z nielicznych europejskich stolic, nad którą można odbyć lot balonem na gorące powietrze". Przyznała, że istotnie, "ze względu na wiejący wschodni wiatr, elektrownia, znajdująca się zaledwie 40 km od Wilna, była widoczna". Komisarzowi Szefczoviczowi towarzyszył litewski minister energetyki Żygimantas Vaicziunas.

Elektrownia atomowa pod Ostrowcem w obwodzie grodzieńskim, budowana przez rosyjski koncern Rosatom, będzie się składała z dwóch bloków energetycznych, których łączna moc ma wynieść do 2400 megawatów.

Pierwotnie planowano, że pierwszy blok zostanie uruchomiony w 2018 r., a drugi w 2020 r. W kwietniu generalny dyrektor Rosatomu Aleksiej Lichaczow, cytowany przez agencję TASS, oświadczył, że liczy, iż pierwszy blok zostanie wprowadzony do eksploatacji "do końca 2019 r."

Litwa niejednokrotnie wyrażała obawy i zastrzeżenia w związku z budową białoruskiej elektrowni. Wilno zarzuca Białorusinom m.in. wybiórcze podejście do kwestii bezpieczeństwa, a także nieudzielanie pełnych informacji na temat budowy elektrowni. Lot balonem odbył się w tym tygodniu we wtorek wieczorem. Marosz Szefczovicz przebywał z wizytą na Litwie do wczoraj.

Z Mińska Justyna Prus

.................................

Wszyscy boja się taniej energii jądrowej z Białorusi?

Litewski Sejm poparł ustawę przewidującą ograniczenie importu energii z elektrowni atomowej powstającej na Białorusi, a także z innych niebezpiecznych siłowi atomowych krajów trzecich.

Ustawa zakłada, że na rynek litewski nie może trafić prąd z elektrowni niebezpiecznych, chyba że będzie konieczny do zapewnienia funkcjonowania systemu energetycznego kraju.

Zgodnie z przyjętą ustawą mianem niebezpiecznej elektrowni będzie określany obiekt, który jest budowany z naruszeniem porozumień i konwencji międzynarodowych i który ze względu na swe położenie geograficzne i szczegóły technologiczne zagraża bezpieczeństwu narodowemu Litwy, środowisku i zdrowiu społecznemu.

Władze w Mińsku nie ukrywają, że nadwyżkę energii elektrycznej chciałyby sprzedawać do Unii Europejskiej. Z tego względu wybrano też m.in. miejsce budowy - w bliskim sąsiedztwie linii wysokiego napięcia biegnących z litewskiej, zamkniętej już, elektrowni atomowej w Ignalinie. Łączą one Białoruś z systemem energetycznym na Litwie.

Litwa liczy na to, że przyjęta ustawa zminimalizuje korzyści ekonomiczne z budowanej siłowni w Ostrowcu, co być może zadecyduje o wstrzymaniu jej budowy.