Akcyza od sprowadzanych aut z zagranicy

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej "ETS") orzekł w dniu 20.05.2010 r., że Polska nie naruszyła prawa europejskiego przez wliczanie akcyzy do podstawy podatku od towarów i usług (dalej "VAT") od aut sprowadzanych z zagranicy (sygn. akt C-228/09). Tym samym ETS oddalił skargę Komisji Europejskiej, która stała na stanowisku, że wliczanie przez Polskę do podstawy opodatkowania podatkiem VAT kwoty podatku akcyzowego od samochodów osobowych (dalej "sporna opłata") jest sprzeczne z zobowiązaniami państw członkowskich. Zdaniem Komisji Europejskiej, sporna opłata wskazuje cechy opłaty rejestracyjnej, gdyż nie jest związana z dostawą pojazdu, lecz z jego pierwszą rejestracją, nie może w związku z tym zostać wliczona do podstawy opodatkowania podatkiem VAT.

Polska natomiast twierdziła, że spornej opłaty nie można uznać jako opłaty rejestracyjnej, gdyż jest ona ściśle związana z dostawą, nabyciem wewnątrzwspólnotowym i importem samochodów. Sama rejestracja, według stanowiska prezentowanego przez Polskę, ma w tym zakresie jedynie znaczenie wtórne, ponieważ określa ostateczny termin jej uiszczenia i nie stanowi tym samym zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego.

ETS w wyroku podkreślił, że aby podatki, cła, opłaty i inne należności mogły być wliczone do podstawy opodatkowania podatkiem VAT, mimo że nie stanowią one wartości dodanej, ani wynagrodzenia z tytułu dostawy towaru, muszą pozostawać w bezpośrednim związku z dostawą. ETS stwierdził, że polskie przepisy dotyczące powstania obowiązku podatkowego nie wspominają w odniesieniu do sprzedaży samochodu w Polsce lub importu o jego rejestracji, a jedynie ustanawiają bezpośredni związek pomiędzy sporną opłatą a czynnością dostawy lub importu. ETS uznał, że także w sytuacji nabycia wewnątrzwspólnotowego zdarzenie powodujące powstanie obowiązku uiszczenia spornej opłaty jest tożsame ze zdarzeniem podatkowym w zakresie podatku VAT.

ETS przyznał ponadto, że wzmianka o rejestracji w wypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego, pozwala na zapewnienie skutecznej kontroli poboru takiej opłaty, której można dokonać dopiero w chwili rejestracji samochodu w Polsce.

Dodatkowo ETS podkreślił, że sporna opłata jest należna nawet wtedy, gdy z nabyciem samochodu nie wiąże się jego rejestracja w Polsce, a do jej uiszczenia w wypadku dostawy zobowiązana jest osoba dokonująca sprzedaży. Tym samym ETS uznał, że Polska nie naruszyła prawa europejskiego przez wliczanie spornej opłaty do podstawy opodatkowania podatkiem VAT z tytułu dostawy, nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu samochodów osobowych Polsce.

Podsumowując należy stwierdzić, że wyrok w tej sprawie jest istotny dla budżetu państwa i będzie miał pozytywny wpływ na reputację Polski na arenie międzynarodowej. Warto podkreślić w tym miejscu, że Polska już siedmiokrotnie przegrywała z Komisją Europejską sprawy o naruszenie przepisów unijnych. Niniejszy wyrok, w którym ETS oddalił skargę Komisji Europejskiej, to pierwsza wygrana Polski z Komisją od czasu wstąpienia do Unii Europejskiej w sprawach o uchybienia w dostosowaniu prawa polskiego do przepisów unijnych. Dla zwykłych obywateli powyższy wyrok ETS oznacza, że, niestety, nadal wartość podatku akcyzowego będzie wliczana do podstawy opodatkowania podatkiem VAT z tytułu dostawy, nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu samochodów osobowych w Polsce.

Barbara Jureczek

Kancelaria Prawna M. Szulikowski i Partnerzy