Chiny czołowym eksporterem świata
Rozczarowane, ale nie zaskoczone - Niemcy straciły swój status czołowego eksportera świata na rzecz Chin, których dynamicznie rozwijająca się gospodarka wyniosła je na pierwsze miejsce już pod koniec ubiegłego roku. To oficjalne dane opublikowane 9 stycznia przez niemiecki Federalny Urząd Statystyczny.
W 2009 roku wartość towarów wywiezionych z Chin wyniosła 1,2 biliona USD, podczas gdy Niemcy zanotowały wynik na poziomie 1,1 biliona USD (797 miliardów euro). Pozycję eksportowego lidera największa gospodarka Europy zdobyła jeszcze w 2003 roku, wyprzedzając Stany Zjednoczone.
Oprócz samego rozmiaru chińskiej gospodarki, wynikającego z czynnika obszarowego, do wyprzedzenia Niemiec przez Państwo Środka przyczynił się globalny spadek koniunktury. Partnerzy handlowi Niemiec w USA i Unii Europejskiej ograniczyli inwestycje, konsumenci - wydatki, a banki - aktywność kredytową.
W ubiegłym roku w niemieckim bilansie handlowym utrzymywała się również największa tendencja spadkowa od czasu, kiedy po raz pierwszy zebrano dane na ten temat (w latach 50. ubiegłego wieku). Mimo iż w 2009 roku wartość niemieckiego eksportu nadal przewyższała wartość importu o 136,1 miliarda euro, nadwyżka w 2008 roku wyniosła 178,3 miliarda euro.
Spadek niemieckiego eksportu był największy, jeśli chodzi o wewnętrzny rynek Unii Europejskiej - największy rynek zbytu dla niemieckich towarów. W 2009 roku wartość eksportu do krajów UE spadła o 19,1 procenta do poziomu 503,5 miliarda euro. Eksport do krajów nie należących do UE spadł o 17,1 procenta do poziomu 299,7 miliarda euro.
Z powodu globalnego spadku koniunktury szczególnie ucierpiał niemiecki eksport do Stanów Zjednoczonych. Gwałtowną obniżkę w tym zakresie zanotowało wiele sektorów gospodarki, począwszy od branży inżynieryjnej, poprzez produkty gospodarki leśnej i przemysł meblowy, a skończywszy na przemyśle samochodowym.
Według Federacji Przemysłów Niemieckich, wpływowego zrzeszenia pracodawców, wysunięcie się Chin na pozycję lidera "było tylko kwestią czasu" - po części w związku z rozmiarem sektora eksportowego chińskiej gospodarki.
- Jeśli chodzi o samą liczbę pracujących mieszkańców Chin, to przewyższa ona potencjał Niemiec prawie 15-krotnie - powiedział Werner Schnappauf, dyrektor Federacji, która reprezentuje sto tysięcy firm zatrudniających około ośmiu milionów pracowników.
Schnappauf podkreślił, że Niemcy pozostają czołowym eksporterem świata w dziedzinie zaawansowanych technologii. Dodał, że nawet jeśli ludność jego kraju stanowi tylko jeden procent światowej populacji, udział niemieckiej gospodarki w światowym rynku zielonych technologii wynosi aż 16 procent.
Marc Tenbieg, doradca przy Niemieckim Stowarzyszeniu Drobnych i Średnich Przedsiębiorców, zauważył, że nawet jeśli Chiny wysunęły się na pozycję lidera, to niemiecki sektor eksportowy pozostanie silnikiem gospodarki tego państwa. W imieniu reprezentowanej przez siebie organizacji wyraził również zaskoczenie, że Niemcy utrzymywały się na szczycie tak długo, wskazując na "wielki skok dokonany przez Chiny i sam rozmiar ich gospodarki".
Statystyki pokazały też krótkotrwały wzrost niemieckiego eksportu w grudniu 2009 roku - do wartości 69 miliardów euro, co w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim stanowi poprawę o 3,4 procenta.
Jednocześnie analitycy Deutsche Bank oznajmili we wtorek, że spodziewają się, iż w najbliższych miesiącach wartość niemieckiego eksportu zacznie wzrastać, jako że przedsiębiorcy wznawiają inwestycje, a poziom wydatków konsumenckich zaczyna powoli rosnąć.
Wiele zależy również od tempa wychodzenia światowej gospodarki z recesji. Hans-Peter Keitel, prezes Federacji Przemysłów Niemieckich, jest ostrożny w swoich osądach. W niedawnym wystąpieniu podkreślił, że "bankowe zestawienia bilansowe wciąż dowodzą istnienia znacznej potrzeby amortyzacji finansowej dla kredytobiorców, podczas gdy w kilku krajach zakończono już wprowadzanie pakietów stymulacyjnych".
Judy Dempsey
New York Times / International Herald Tribune
Tłum. Katarzyna Kasińska
