Dane cenniejsze niż złoto

W opinii ekspertów w nadchodzących latach znaczenie danych jako istotnego czynnika warunkującego tempo rozwoju i innowacyjności państw będzie się zwiększało. Dostrzega to m.in. Komisja Europejska, która zaprezentowała niedawno główne założenia polityki cyfrowej Unii Europejskiej na następne pięć lat. Wśród nich istotne miejsce zajmuje europejska strategia w zakresie danych. Zakłada ona między innymi uwolnienie niewykorzystanych zasobów i umożliwienie ich swobodnego przepływu, a w efekcie zbudowanie gospodarki opartej na danych.

Kluczem do realizacji strategii jest stworzenie odpowiednich ram regulacyjnych i zachęt dotyczących udostępniania i wykorzystywania danych, jak również zwiększenie dostępności danych sektora publicznego. Chodzi szczególnie o tzw. dane wysokiej wartości (high value datasets), do których zaliczane są na przykład mapy i obrazy satelitarne czy wskaźniki demograficzne i gospodarcze.

Otwarte dane publiczne to dane instytucji państwowych i urzędów. Są to dane nieprzetworzone i niepoddane wcześniejszemu opracowaniu. Nie zobaczymy ich zatem w formie raportów, wykresów czy infografik, ale w postaci źródłowej, czyli uporządkowanego zbioru liczb i danych tekstowych. Dzięki temu z łatwością poddają się odczytowi maszynowemu i mogą stanowić bazę do rozwijania nowoczesnych produktów i usług.

W Polsce największy zbiór danych publicznych jest dostępny w serwisie Ministerstwa Cyfryzacji dane.gov.pl. Może z nich bezpłatnie skorzystać każdy, od studenta po naukowca lub przedsiębiorcę. Obecnie obejmuje on ponad 15 tys. zasobów i jest na bieżąco aktualizowany. Dane na portalu udostępnia już blisko 130 polskich instytucji, w tym między innymi Główny Urząd Statystyczny, Narodowy Fundusz Zdrowia, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Biblioteka Narodowa, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Komenda Główna Policji, Państwowa Agencja Atomistyki, Urząd Zamówień Publicznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów wraz ze wszystkimi ministerstwami, a także gminy, urzędy gminne i miejskie.

Otwarte dane pozwalają oszczędzać czas i pieniądze, sprzyjają też tworzeniu innowacyjnych rozwiązań i zachęcają do prowadzenia badań. Efekty ich wykorzystania widzimy na co dzień, na przykład korzystając z aplikacji mobilnych, choć nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę. Mogą się okazać pomocne na przykład wtedy, gdy zależy nam na znalezieniu najbliższego posterunku policji, sprawdzeniu aktualnych przystankowych rozkładów jazdy autobusów i tramwajów, wyszukaniu najszybszego i najwygodniejszego połączenia transportem publicznym w największych miastach naszego kraju, uniknięciu korków i utrudnień w ruchu czy ustaleniu najbliższego wolnego terminu leczenia w ramach NFZ.

Otwarte dane pozwalają również tworzyć usługi i programy o nieco bardziej specjalistycznym charakterze, umożliwiające między innymi szybkie sprawdzenie danych geodezyjnych sieci uzbrojenia terenu, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Wszystkie te aplikacje możemy oczywiście już dzisiaj zainstalować lub uruchomić na swoim smartfonie, tablecie czy komputerze.

- Korzyści wynikające z wykorzystania otwartych danych nie ograniczają się tylko do tworzenia nowych aplikacji i programów. Dostęp do zasobów serwisu dane.gov.pl pozwala każdemu z nas bezpłatnie sprawdzać i weryfikować wiadomości publikowane w mediach, a także poszukiwać wiarygodnych i aktualnych danych z wielu obszarów i dziedzin przydatnych w codziennej pracy czy nauce - mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski. - Dostęp do sprawdzonych i zweryfikowanych danych, pochodzących z wiarygodnych źródeł, przekłada się na lepsze decyzje podejmowane każdego dnia przez firmy, badaczy i obywateli. Dlatego w ramach kampanii "SPRAWDZAM na dane.gov.pl" zachęcamy Polaków do sięgania po nie zawsze wtedy, gdy pojawią się wątpliwości - dodaje szef MC.

Najnowsze informacje na temat otwartych danych, jak również ciekawostki na temat zasobów serwisu dane.gov.pl znajdziemy także na facebookowym fanpage’u Otwarte Dane.

Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Cyfryzacji w ramach kampanii Ministerstwa Cyfryzacji "SPRAWDZAM na dane gov.pl". Kampania jest realizowana w ramach projektu: "Otwarte Dane - dostęp, standard, edukacja", dofinansowanego z POPC.