Komputery na zielono

Do elementów infrastruktury informatycznej wykorzystywanej w przedsiębiorstwach generujących największe zużycie energii zaliczyć można typowy sprzęt komputerowy używany każdego dnia - komponenty komputerowe takie jak procesor, płyta główna, urządzenia peryferyjne, np. monitory, a także sprzęt audiowizualny typu drukarka czy skaner. Ale potencjał oszczędności jest większy, niż się wydaje. - Chociaż software występuje w postaci "niematerialnej", potrafi generować duże zużycie energii, jak w przypadku systemów biznesowych funkcjonujących w modelu on-premise - zauważa Agnieszka Zarzycka, CRM business development manager, Microsoft Dynamics w firmie Microsoft.

Opcja ta wiąże się bowiem z wdrożeniem i utrzymaniem elementów infrastruktury IT wewnątrz organizacji, takich jak serwery, centra danych, przełączniki czy osprzęt sieciowy. Zarówno hardware, jak i software generują duże zużycie energii, lecz komputery, monitory czy drukarki zostają po pracy wyłączane, natomiast serwery muszą działać non stop.

- Dlatego przychyliłabym się do stwierdzenia, że to właśnie oprogramowanie wymagające wewnętrznej infrastruktury informatycznej naraża firmę na generowanie większej ilości energii - przekonuje Agnieszka Zarzycka.

Zdaniem Grzegorza Dobrowolskiego, dyrektora technicznego w firmie Cisco, największe oszczędności związane z redukcją zużycia energii elektrycznej można uzyskać poprzez konsolidację zasobów, centralizację przetwarzania danych oraz uproszczenie infrastruktury.

Spore korzyści można osiągnąć dzięki zastosowaniu nowych technologii w centrach przetwarzania danych. Są one bowiem coraz większymi konsumentami energii elektrycznej, koniecznej do zasilania i chłodzenia infrastruktury.

A w trakcie procesów konsolidacji zasobów także miejscami, w których koncentruje się najwięcej inwestycji IT.

- Dzięki zastosowaniu mechanizmów wirtualizacji, czy to w ramach serwerów, czy sprzętu sieciowego, można zwiększyć gęstość systemów i aplikacji, bez konieczności mnożenia liczby urządzeń, serwerów czy zasobów dyskowych - wyjaśnia Dobrowolski.

Warto przytoczyć opinię analityków z firmy Pike Research, zajmujących się ekologicznymi aspektami technologii, którzy przewidują, że przetwarzanie w chmurze umożliwi obniżenie zużycia energii przez centra przetwarzania danych na całym świecie o 38 proc. do roku 2020 w porównaniu z rokiem 2010 oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych o 28 proc. Szczegółowych danych dotyczących zużycia energii dostarcza Zbigniew Swoczyna, szef zespołu wsparcia sprzedaży Oracle Hardware w O racle Polska, który twierdzi, że z każdego kilowata energii dostarczonego do centrum danych średnio 33-34 proc. energii pobierane jest bezpośrednio przez infrastrukturę informatyczną, czyli serwery, systemy pamięci masowych, przełączniki sieciowe itp.

Na system chłodzenia przypada kolejne 34 proc. poboru mocy.

- Głównym konsumentem energii są same systemy informatyczne i ich systemy chłodzenia - wskazuje Swoczyna.

Artur Cyganek, country manager Citrix Systems w Polsce, wskazuje na kilka czynników, które mają wpływ na wielkość kosztów generowanych przez IT w obszarze zużycia energii: liczbę wykorzystywanych w przedsiębiorstwie serwerów, wiek sprzętu, poziom ich redundancji (nadmiaru), ogólny stopień konsolidacji systemów IT oraz zastosowanie klimatyzacji w serwerowni.

- W przypadku gdy wykorzystywana jest wirtualizacja, ważnym wskaźnikiem jest również stopień jej zastosowania w organizacji - zauważa.

- W wielu firmach są również zapasowe centra przetwarzania danych, które także są bardzo ważnym elementem do uwzględnienia w przypadku dokonywania takiej analizy kosztowej.

Według badań przeprowadzonych przez Cisco wśród przedstawicieli działów IT największych polskich firm, głównym motorem działań proekologicznych w polskich przedsiębiorstwach jest chęć zminimalizowania kosztów energii zużywanej przez infrastrukturę informatyczną.

Prawie 45 proc. ankietowanych analizuje łączne koszty użytkowania sprzętu elektronicznego. Dodatkowo w ponad połowie ankietowanych przedsiębiorstw jest przeprowadzany monitoring zużycia energii elektrycznej.

Pod tym kątem monitorowane są przede wszystkim biura oraz centra przetwarzania danych.

- Spośród firm, które się martwią zużyciem energii w centrach przetwarzania danych, jedna czwarta rozważa wprowadzenie systemów do inteligentnego sterowania infrastrukturą IT pod kątem zużycia energii elektrycznej, a kolejne 32 proc. planuje przyjrzenie się temu problemowi w ciągu roku - mówi Grzegorz Dobrowolski z Cisco. - Jednak aż 44 proc. spośród ankietowanych firm nie podejmuje w tym kierunku żadnych kroków.

Wśród działań proekologicznych, o jakich myślą firmy, wymienia się m.in. wdrażanie inteligentnych rozwiązań sterowania infrastrukturą IT (wskazane przez 41 proc. badanych).

Prawie we wszystkich firmach funkcjonuje system wyłączania komputerów stacjonarnych po godzinach pracy.

Najczęściej wyróżnia się cztery sposoby zmniejszenia zużycia energii w funkcjonowaniu elementów infrastruktury informatycznej w przedsiębiorstwach.

Zbigniew Swoczyna z O racle zalicza to nich stosowanie sprawniejszych podsystemów (zasilaczy, wentylatorów, UPS-ów, klimatyzatorów), wdrażanie nowszych form organizacji serwerowni (np. serwerowni sektorowych zamiast wielkich hal z centralnym chłodzeniem), efektywniejsze wykorzystanie mocy obliczeniowej oraz wdrożenie systemów archiwizacji danych opartych o systemy taśmowe, dzięki czemu można wyłączyć z użytku część podsystemów dyskowych.

- Jednymi z najczęściej stosowanych rozwiązań w obszarze centrum przetwarzania danych jest oprogramowanie do wirtualizacji serwerów - mówi Artur Cyganek z Citrix Systems. - Wirtualizacja serwerów pozwala na ograniczenie liczby wykorzystywanych fizycznych urządzeń oraz zapobiega ewentualnemu zwiększaniu kosztów energii w przyszłości, w sytuacji gdy firma się rozwija i ma większe zapotrzebowanie na rozwiązania sprzętowe.

Oprogramowanie do wirtualizacji pozwala na redukcję serwerów fizycznych i zastąpienie części z nich serwerami wirtualnymi, które są uruchamiane na pozostałym sprzęcie.

Takie rozwiązanie pozwala firmie na ograniczenie kosztów ponoszonych na chłodzenie i utrzymanie własnego centrum przetwarzania danych od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu procent. Alternatywą dla infrastruktury desktopowej jest zmiana tradycyjnych stacji roboczych, czyli komputerów PC, na terminale Thin Client, które wykorzystują zaledwie niewielki procent energii, pobieranej przez tradycyjne PC-ty.

Agnieszka Zarzycka z Microsoft wskazuje, że właściwie zwirtualizowane środowisko jest w stanie zmniejszyć liczbę serwerów, a konsolidacja serwerów umożliwia pełne wykorzystywanie ich mocy obliczeniowej, redukując koszty związane z energią elektryczną.

Do obniżenia zużycia energii przyczynia się również wprowadzenie wydajnych energetycznie technologii dla centrów przetwarzania danych. Także korzystanie z usług oferowanych w chmurze ogranicza konieczność korzystania z własnej infrastruktury IT. Wszystkie informacje firmowe są gromadzone i przetwarzane na zewnętrznych serwerach, utrzymywanych przez zewnętrzną firmę, co redukuje dzienne zużycie energii związanej z utrzymaniem wewnętrznego sprzętu.

Marcin Grygielski, dyrektor regionalny na rynek Europy Środkowej i Wschodniej, Interactive Intelligence, uważa, że jednym z ważniejszych kierunków ewolucji rozwiązań IT w zakresie green IT jest udostępnianie systemów w modelu hostingu, co pozwala na ograniczenie inwestycji sprzętowych po stronie klienta oraz przeniesienie kosztów zużycia energii na dostawcę.

Dostawca z kolei podpisuje umowę zazwyczaj z wieloma klientami, co umożliwia mu optymalizację wykorzystania infrastruktury sprzętowej oraz rozłożenie kosztów zużycia energii w data center. Dodatkowe oszczędności zapewnia możliwość wirtualizacji serwerów i obsługi wielu aplikacji na pojedynczej platformie sprzętowej.

Należy pamiętać, że efektywność energetyczna urządzeń związana jest nie tylko bezpośrednio z ilością zużywanej przez nie energii, ale również dotyczy wspomagających je systemów chłodzenia.

Paweł Orzechowski z firmy EMC wymienia wśród sposobów zmniejszenia zużycia energii rozwiązania do archiwizacji danych, które gromadzą nieużywane i rzadko zmienne dane na dedykowanych urządzeniach archiwizacyjnych wykorzystujących dyski wysokiej pojemności, charakteryzujące się niską ceną zakupu i bardzo niskim poborem energii (tzw. Low Power).

Przesuwając dane nieużywane na platformę archiwizacyjną, zmniejszamy obciążenie systemów produkcyjnych (macierze dyskowe, serwery) oraz systemów generowania kopii bezpieczeństwa.

Tym samym obniżamy zapotrzebowanie na energię generowane przez oba typy tych systemów.

Warto również pamiętać o wykorzystaniu technologii gwarantującej obniżenie poboru energii. Najnowszym trendem w macierzach dyskowych jest stosowanie dysków SSD, które są bardzo wydajne, a jednocześnie bardzo energooszczędne.

Jarosław Maślanek