Projekt ustawy o dochodach samorządu terytorialnego

W związku z koniecznością dalszej decentralizacji finansów publicznych i wobec skali zadań przekazywanych do realizacji samorządowi terytorialnemu oraz w celu wyeliminowania wad dotychczasowych rozwiązań, przygotowano projekt nowej ustawy.

Projekt opracowano, kierując się następującymi założeniami:

- zasilanie finansowe poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego będzie uwzględniać zakres zadań wykonywanych przez jednostki na danym poziomie;

- nowe rozwiązania nie zwiększą obciążeń finansowych obywateli, a sam system będzie niewrażliwy na zmiany podatkowe;

- zasadniczym sposobem finansowania jednostek samorządu terytorialnego będą dochody własne i subwencja;

- gwarantowana będzie wzajemna niezależność finansowa poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego;

- nowy system dochodów jednostek samorządu terytorialnego (stanowiący element finansów publicznych państwa) powinien być powiązany z organizacją, zasadami i sposobem funkcjonowania budżetu państwa w zakresie źródeł, sposobu poboru i przepływu środków finansowych;

- wzmacnia się finansowo samorząd powiatowy, aby zapewnić mu instrumenty prowadzenia lokalnej polityki prorozwojowej;

- wzmacnia się finansowo samorząd regionalny, aby umożliwić mu prowadzenie skutecznej i racjonalnej polityki regionalnej;

- zostają zniesione obowiązkowe wpłaty dokonywane przez jednostki o wyższych dochodach na rzecz jednostek o niskich dochodach;

- przewidziano utworzenie mechanizmu wyrównawczego, opartego na wpływach z podatków pośrednich, gwarantującego rekompensowanie nierównomiernego rozłożenia dochodów JST;

- dodatek regionalny - jako uzupełnienie dochodów własnych będzie przeznaczony na finansowanie zadań inwestycyjnych zawartych w kontraktach wojewódzkich;

- system zostanie uproszczony (będzie bardziej czytelny, przejrzysty i racjonalny);

- nastąpi dalsza decentralizacja zadań i finansów publicznych.

Regulacje zawarte w projekcie ustawy określają dla gmin, powiatów i województw samorządowych: źródła dochodów, zasady ich ustalania i gromadzenia, zasady ustalania i przekazywania subwencji ogólnej. Zgodnie z Konstytucją RP, źródła dochodów JST podzielono na: dochody własne, subwencję ogólną, dotacje celowe z budżetu państwa.