Śląskie: Subregion centralny rozdzieli ponad 20 proc. środków RPO

Subregion centralny to największy z czterech subregionów woj. śląskiego; obejmuje m.in. aglomerację katowicką. Działający w nim związek gmin i powiatów zaakceptował umowę na wdrażanie ZIT jako ostatni w regionie. W miniony piątek umowy na wdrażanie analogicznych dokumentów podpisali przedstawiciele subregionów: północnego, zachodniego i południowego. Już w poprzednim śląskim RPO część unijnych środków została przekazana do samodzielnego rozdysponowania między cztery subregiony województwa. Teraz podobne rozwiązanie pod nazwą Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) stosowane jest w skali kraju w miastach wojewódzkich i ich tzw. obszarach funkcjonalnych.

W przypadku woj. śląskiego ZIT będzie wdrażał cały subregion centralny. Pozostałe będą korzystać z narzędzia pod nazwą Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT).

Subregiony będą wdrażać ZIT/RIT jako tzw. instytucje pośredniczące. W przypadku subregionów północnego i południowego zarząd woj. śląskiego, który koordynuje RPO, zawarł odpowiednie umowy z tzw. liderami subregionów - prezydentami miast Częstochowy i Bielska-Białej. W przypadku subregionu zachodniego i centralnego stronami są miejscowe związki gmin i powiatów.

Jak wyjaśniali w piątek przedstawiciele województwa i subregionu centralnego, ich umowa nie została jeszcze wtedy zawarta ze względu na tempo prac, które nie pozwoliło rozwiać ostatnich wątpliwości miast.

W środę Witold Trólka z biura prasowego urzędu marszałkowskiego przekazał PAP, że umowa z subregionem centralnym została podpisana. We wtorek rano najpierw sygnował ją marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa; natomiast po południu tego dnia do urzędu dotarł dokument z podpisami członków zarządu Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego - prezydenta Katowic Marcina Krupy i prezydenta Jaworzna Pawła Silberta.

We wtorkowej rozmowie z dziennikarzami, jeszcze przed podpisaniem umowy przez subregion centralny, Saługa sygnalizował że postanowienia dokumentu zostały wynegocjowane przez specjalistów obu stron w połowie lutego. "Na to wkroczyli prezydenci ze świeżą wiedzą i zaczęli zadawać pytania" - mówił marszałek. "Myślę, że nastąpiło trochę pomieszanie ról. Prezydenci, którzy zasiadają w zarządzie związku mają przejąć od nas część kompetencji i organizować to dalej. A oni czują się trochę i rozmawiają z nami jako odbiorcy, beneficjenci tych programów" - ocenił Saługa.

Nowy śląski RPO Komisja Europejska zatwierdziła 18 grudnia. Znalazło się w nim najwięcej środków UE spośród programów regionalnych w Polsce - 3,477 mld euro. Na ZIT i RIT trafi 1107,8 mln euro, czyli 32 proc. alokacji całego RPO.

Subregion centralny zrzesza 81 samorządów, obejmuje 5,6 tys. km kw. powierzchni i 2,86 mln mieszkańców. Na realizację swojego ZIT tamtejszy związek subregionu otrzyma 793 mln euro.

Subregion północny woj. śląskiego liczy ok. 3 tys. km kw. powierzchni i 533 tys. mieszkańców. Na realizację RIT 34 tamtejsze samorządy otrzymają łącznie 104,2 mln euro. Subregion zachodni to 1,3 tys. km kw. powierzchni i 640 tys. mieszkańców; tamtejszych 28 samorządów otrzyma na RIT (w ramach związku subregionu) 105,4 mln euro. Subregion południowy to 41 samorządów, 2,4 tys. km kw. powierzchni i 647 tys. mieszkańców - kwota dla tamtejszych RIT to 105,1 mln euro.

Choć wypracowana w poprzednich latach w regionie formuła dotyczyła dzielenia środków na poziomie subregionów bez konkursów, w toku negocjacji KE wyznaczyła teraz limit dopuszczający w trybie bezkonkursowym najwyżej 85 proc. wydatków. Dla pozostałych 15 proc. muszą odbyć się (ograniczone) konkursy.

Środki ZIT/RIT mogą być przeznaczone na: tereny inwestycyjne typu "brownfield", odnawialne źródła energii i efektywność energetyczną, zrównoważony transport publiczny i oświetlenie, gospodarkę odpadami oraz wodno-ściekową, ochronę różnorodności biologicznej, infrastrukturę społeczną, kompleksową rewitalizację, a także edukację - przedszkola, szkolnictwo zawodowe i kształcenie ustawiczne dorosłych.

Pobierz darmowy: PIT 2014