Ceny w lutym wzrosły nieznacznie
Główny Urząd Statystyczny informuje, że wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych był w lutym wyższy niż przed rokiem o 2,2 proc. Poprzednio mocniejszy, sięgający 2,4 proc. jego wzrost zanotowano w grudniu 2012 r.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2017 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosły o 0,3% (w tym usług - o 0,5% i towarów - o 0,2%). W poszczególnych grupach towarów i usług konsumpcyjnych odnotowano zróżnicowaną dynamikę cen.
Największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem miały w tym okresie wyższe ceny żywności (o 1,1%) oraz w zakresie rekreacji i kultury (o 0,9%), które podniosły wskaźnik odpowiednio o 0,24 p. proc. i 0,07 p. proc. Niższe ceny odzieży i obuwia (o 1,8%) obniżyły ten wskaźnik o 0,10 p. proc.
Ceny żywności wzrosły w lutym br. w porównaniu z poprzednim miesiącem o 1,1%, wobec wzrostu o 1,9% w styczniu br. Najbardziej podrożały warzywa (o 6,4%), owoce (o 2,5%) oraz ryż (o 1,0%). Więcej niż przed miesiącem konsumenci płacili za tłuszcze roślinne (o 0,9%), ryby i owoce morza (o 0,7%) oraz artykuły w grupie "mleko, sery, jaja" (przeciętnie o 0,6%, w tym za jaja - o 2,1%, jogurty, śmietany, napoje i desery mleczne - o 0,5%, sery i twarogi - o 0,4%, przy nieznacznym spadku cen mleka - o 0,1%).
Droższe niż w styczniu br. były tłuszcze zwierzęce (o 0,6%), mąka (o 0,5%), pieczywo oraz cukier (po 0,3%). Mniej niż przed miesiącem konsumenci płacili za makarony i produkty makaronowe (o 0,2%) oraz za mięso (przeciętnie o 0,1%, w tym za mięso wieprzowe - o 0,8%, wołowe i cielęce - o 0,1%, przy wzroście cen mięsa drobiowego - o 0,2% oraz wędlin - o 0,1%).
W lutym br. ceny napojów bezalkoholowych utrzymały się przeciętnie na poziomie notowanym w poprzednim miesiącu. Więcej niż w styczniu br. płacono za kakao i czekoladę w proszku (o 0,6%), soki owocowe i warzywne (o 0,4%) oraz kawę (o 0,3%). Ceny herbaty pozostały na poziomie notowanym przed miesiącem. Obniżyły się natomiast ceny wód mineralnych lub źródlanych (o 0,3%). Za wyroby tytoniowe należało zapłacić o 1,0%, a za napoje alkoholowe o 0,2% więcej niż w poprzednim miesiącu. W lutym br., w związku z wyprzedażą kolekcji sezonowej, ceny obuwia obniżyły się o 2,2%, a odzieży - o 1,7%.
Ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem wzrosły w lutym br. o 0,1%. Podrożało użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (o 0,1%). Zanotowano wzrost opłat za wywóz śmieci (o 0,5%), usługi kanalizacyjne (o 0,3%), a także zaopatrywanie w wodę (o 0,2%).
Opłaty za najem mieszkania wzrosły w porównaniu ze styczniem br. o 0,7%. Ceny nośników energii były niższe niż w poprzednim miesiącu br. (przeciętnie o 0,1%, w tym gazu - o 0,9%, energii cieplnej - 0,2%, przy wzroście cen opału - o 0,6%).
W lutym br. ceny towarów i usług w zakresie wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego pozostały na poziomie obserwowanym przed miesiącem. Więcej niż w styczniu br. płacono za artykuły włókiennicze (o 0,6%), usługi związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego (o 0,5%) oraz meble, artykuły dekoracyjne, sprzęt oświetleniowy (o 0,1%). Ceny urządzeń gospodarstwa domowego utrzymały się przeciętnie na poziomie notowanym w poprzednim miesiącu. Potaniały natomiast środki czyszczące i konserwujące (o 0,3%).
Opłaty związane ze zdrowiem były wyższe niż w styczniu br. o 0,2%. Podrożały usługi lekarskie (o 0,6%), stomatologiczne (o 0,4%) i szpitalne (o 0,3%). W lutym br. wzrosły także ceny wyrobów farmaceutycznych oraz urządzeń i sprzętu terapeutycznego (po 0,1%). Ceny usług sanatoryjnych utrzymały się na poziomie notowanym w poprzednim miesiącu.
Ceny w zakresie transportu były wyższe niż w styczniu br. o 0,4%. Więcej niż w poprzednim miesiącu płacono za usługi transportowe (o 3,1%), oraz paliwa do prywatnych środków transportu (przeciętnie o 0,2%, w tym za gaz ciekły - o 0,6%, benzynę - o 0,3% przy utrzymujących się na poziomie notowanym w poprzednim miesiącu cenach oleju napędowego). Obniżyły się natomiast ceny samochodów osobowych (o 1,1%).
Opłaty związane z łącznością obniżono w lutym br. o 0,1%. Odnotowano spadek cen sprzętu telekomunikacyjnego (o 0,5%) oraz usług telekomunikacyjnych (o 0,1%). Usługi pocztowe podrożały natomiast o 2,3%.
Ceny towarów i usług związanych z rekreacją i kulturą w lutym br. wzrosły przeciętnie o 0,9%. Nowe cenniki wprowadzane przez operatorów telewizji kablowych i satelitarnych wpłynęły na wzrost cen usług związanych z kulturą (o 2,7%). Więcej niż przed miesiącem płacono za książki (o 1,8%). Wzrosły ceny w zakresie turystyki zorganizowanej (przeciętnie o 1,2%, w tym za granicą - o 2,1%, a w kraju - o 0,3%). Konsumenci więcej niż w poprzednim miesiącu płacili także za artykuły piśmienne, malarskie, kreślarskie (o 0,1%). Mniej niż w styczniu br. płacono natomiast za gazety i czasopisma (o 1,4%) oraz sprzęt audiowizualny, fotograficzny i informatyczny (o 0,1%).
W lutym br. opłaty dotyczące edukacji pozostały na poziomie notowanym w poprzednim miesiącu.
Ceny w restauracjach i hotelach były wyższe niż w poprzednim miesiącu o 0,2%.
Spośród innych towarów i usług, w lutym br. więcej niż w poprzednim miesiącu płacono za usługi finansowe świadczone przez banki i inne instytucje (o 5,6%), ubezpieczenia oraz opiekę społeczną (po 0,4%), a także usługi fryzjerskie, kosmetyczne i pielęgnacyjne (o 0,3%). Ceny artykułów do higieny osobistej i kosmetyków utrzymały się na poziomie obserwowanym przed miesiącem.
Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w lutym br., w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, wyniósł 2,2% (w tym towarów - o 2,5% i usług - o 1,4%) i podobnie jak w styczniu br. znajdował się w granicach odchyleń od celu inflacyjnego określonego przez Radę Polityki Pieniężnej (2,5% +/- 1 p. proc.).
Największy wpływ na ukształtowanie się wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyj-nych na tym poziomie miały wyższe ceny żywności (o 4,3%), opłaty związane z transportem (o 11,2%) oraz w zakresie mieszkania (o 1,2%), które podniosły ten wskaźnik odpowiednio o 0,95 p. proc., 0,93 p. proc. i 0,30 p. proc.
Niższe ceny odzieży i obuwia (o 5,5%), w zakresie łączności (o 1,2%) oraz rekreacji i kultury (o 0,7%) obniżyły wskaźnik odpowiednio o 0,31 p. proc., 0,07 p. proc. i 0,05 p. proc.
UWAGA
Główny Urząd Statystyczny, podobnie jak w latach ubiegłych, w lutym br. dokonał aktualizacji systemu wag stosowanego w obliczeniach wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych. System wag oparty jest na strukturze wydatków gospodarstw domowych na zakup towarów i usług konsumpcyjnych z roku poprzedzającego rok badany, uzyskanej z badania budżetów gospodarstw domowych. W świetle tych badań w wydatkach konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2016 r. nastąpiły różnice w poszczególnych grupach mających znaczenie w strukturze konsumpcji.
Wzrósł m. in. udział wydatków w zakresie rekreacji i kultury, żywności i napojów bezalkoholowych, odzieży i obuwia oraz restauracji i hoteli. Obniżył się natomiast m. in. udział wydatków w zakresie użytkowania mieszkania lub domu i nośników energii. W związku z tym odnotowano inny wpływ zmian cen w poszczególnych grupach na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, niż obserwowany przy obliczeniach wstępnych danych za styczeń br. W styczniu br. w stosunku do stycznia ub. roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 1,7%, wobec wstępnie szacowanego wzrostu o 1,8%. Według ostatecznych danych wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych za styczeń br. w stosunku do poprzedniego miesiąca nie uległ zmianie wobec wstępnie szacowanego (wzrost cen o 0,4%).
GUS zmienił system wag stosowanych w obliczeniu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Poniżej nowy system wag w porównaniu do roku 2016:
2016 | 2017 | |
Ogółem | 100 | 100 |
Żywność, napoje bezalkoholowe i alkoholowe oraz wyroby tytoniowe | 30,6 | 30,66 |
>żywność i napoje bezalkoholowe | 24,04 | 24,28 |
>napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe | 6,56 | 6,38 |
Odzież i obuwie | 5,47 | 5,68 |
Mieszkanie | 26,03 | 25,67 |
>użytkowanie mieszkania i nośniki energii | 21,04 | 20,53 |
>wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego | 4,99 | 5,14 |
Zdrowie | 5,45 | 5,56 |
Transport | 8,72 | 8,63 |
Łączność | 5,27 | 5,20 |
Rekreacja | 6,63 | 6,89 |
Edukacja | 1,01 | 0,97 |
Restauracje i hotele | 5,04 | 5,23 |
Inne usługi i towary | 5,78 | 5,51 |
Inflacja coraz bliżej celu
Zgodnie z danymi GUS inflacja CPI w lutym zwiększyła się do 2,2% r/r wobec 1,7% w styczniu, co było nieznacznie powyżej naszej prognozy równej konsensusowi rynkowemu (2,1%).
Wzrost inflacji (o ok. 0,2 pkt. proc.) wynikał przede wszystkim z wyższej dynamiki cen paliw, która zwiększyła się w lutym do 21,2% r/r wobec 16,5% w styczniu, co w znacznym stopniu wynikało z oddziaływania efektów niskiej bazy sprzed roku.
Dodatni wpływ na inflację (0,1 pkt. proc.) miało również wyższe tempo wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych, które zwiększyło się w lutym do 3,9% r/r wobec 3,3% w styczniu. Wzrost dynamiki cen w tej kategorii w wynikał m.in. z wyższych cen warzyw z uwagi na znaczące straty mrozowe na południu Europy. W kierunku wzrostu inflacji (o ok. 0,1 pkt. proc.) oddziaływała również wyższa inflacja bazowa. Na podstawie niepełnych danych nt. struktury wydatków z budżetów gospodarstw domowych w 2016 r. szacujemy, że zwiększyła się ona w lutym do 0,2% r/r wobec 0,1% w styczniu, co w znacznym stopniu wynikało z wyższej dynamiki cen w kategorii "rekreacja i kultura" (-0,7% r/r w lutym wobec -1,2% w styczniu).
Coraz większe znaczenie dóbr luksusowych w koszyku inflacyjnym
GUS opublikował również zrewidowane wagi w koszyku inflacji CPI, będące odzwierciedleniem struktury wydatków z budżetów gospodarstw domowych w 2016 r. W efekcie, styczniowe tempo wzrostu cen zostało zrewidowane z 1,8% r/r do 1,7%.
W nowej strukturze wag w koszyku inflacyjnym na uwagę zasługuje spadek udziału kategorii "użytkowanie mieszkania i nośniki energii" (spadek udziału do 20,53% wobec 21,04% w 2016 r.) oraz "transport (w tym paliwa)" (8,63% wobec 8,72%). W naszej ocenie wynikał on z niższych cen surowców energetycznych w 2016 r. względem 2015 r. Ze zwiększeniem wag mieliśmy natomiast do czynienia w kategoriach "rekreacja i kultura" (6,89% do 6,63%) oraz "restauracje i hotele" (5,23% wobec 5,04%), a więc w przypadku dóbr charakteryzujących się relatywnie wysoką elastycznością dochodową popytu. Zwiększenie wag w tych kategoriach sygnalizuje, że kontynuacja poprawy sytuacji na rynku pracy w ub. r., a także pozytywny wpływ programu Rodzina 500+ na konsumpcję oddziaływały w kierunku zwiększonego spożycia dóbr luksusowych.
Ceny żywności wsparciem dla inflacji w I poł. br.
Dzisiejsze dane sygnalizują, że w kolejnych miesiącach w kierunku wzrostu inflacji oddziaływać będzie przede wszystkim wyższa dynamika cen żywności. Oczekujemy, że w II poł. br. inflacja obniży ze względu na oddziaływanie efektów wysokiej bazy i średniorocznie w całym 2017 r. utrzyma się poniżej celu inflacyjnego (2,5%). Naszym zdaniem dzisiejsze dane o inflacji są neutralne dla złotego i rentowności polskich obligacji.
Jakub Olipra Ekonomista
Credit Agricole Bank Polska S.A.