Ceny żywności szybko nie wzrosną!

Zgodnie z danymi GUS, od maja 2014 r. mamy do czynienia z utrzymującą się deflacją żywności i napojów bezalkoholowych, tj. spadkiem cen tych produktów w ujęciu rocznym. Poniższa analiza ma na celu odpowiedź, jak długo ceny żywności będą jeszcze spadać. W tym celu przeanalizowaliśmy tendencje zachodzące na rynkach odpowiadających za najważniejsze składowe cen żywności: owoce, warzywa, mleko, nabiał, mięso, pieczywo i produkty zbożowe oraz oleje i pozostałe tłuszcze. Stanowią one w sumie 76 proc. całości towarów uwzględnianych w koszyku inflacyjnym w kategorii "żywność i napoje bezalkoholowe".

Prognozujemy, że w najbliższych miesiącach ceny mleka i produktów mlecznych w Polsce ustabilizują się, co związane będzie ze stopniowym oczyszczaniem się światowego rynku z nadpodaży produktów mlecznych. Wsparcie dla takiej oceny stanowi wzrost cen niektórych produktów mlecznych (masła i mleka w proszku) na rynku UE (zgodnie z danymi Komisji Europejskiej w pierwszym tygodniu lutego były one średnio o ok. 5 proc. wyższe niż w pierwszym tygodniu stycznia). Niemniej jednak likwidacja systemu kwot mlecznych w kwietniu br., w połączeniu z efektami sezonowymi doprowadzi w naszej ocenie do spadku cen mleka i produktów mlecznych, które osiągną swoje minima lokalne w okresie letnim.

W II poł roku prognozujemy ponowny wzrost cen mleka i produktów mlecznych wraz z oczekiwanym przez nas ożywieniem na światowym rynku mleka, a także wyższym krajowym spożyciem związanym z poprawiającą się sytuacją gospodarstw domowych. W rezultacie, biorąc pod uwagę kształtowanie się cen nabiału w 2014 r., oczekujemy, że w II poł. br. wkład zmiany cen nabiału do rocznego wskaźnika inflacji żywności będzie się zwiększał, oddziałując w kierunku wzrostu dynamiki cen żywności.

Oczekujemy, że cena wieprzowiny w 2015 r. ustabilizuje się na poziomach zbliżonych do tych odnotowywanych pod koniec ub. r. Będzie sprzyjać temu utrzymująca się niska cena wieprzowiny w UE, będąca konsekwencją wprowadzonego na początku ub.r. rosyjskiego embarga na produkty wieprzowe w związku z wykryciem przypadków ASF (Afrykański Pomór Świń) w Polsce i na Litwie, które doprowadziło do powstania znaczącej nadpodaży na rynku. Jednocześnie w br. oczekujemy umiarkowanego wzrostu cen drobiu.

W kierunku zwiększenia cen oddziaływać będzie wzrost popytu wynikający zarówno z wyższego eksportu drobiu, a także rosnącego spożycia krajowego. Z kolei przewidywany przez nas wzrost produkcji wołowiny na świecie będzie czynnikiem oddziałującym w kierunku spadku jej ceny na rynku krajowym.

Tym samym prognozujemy, że ceny wołowiny w Polsce w 2015 r. będą lekko niższe niż w ub. r. Mięso wołowe ma jednak małą wagę (6 proc.) w koszyku inflacyjnym reprezentującym zmiany cen mięsa ogółem, a tym samym spadek jego cen będzie miał tylko nieznaczny wpływ na zmiany dynamiki cen w ramach całej kategorii "mięso".

W rezultacie, biorąc pod uwagę powyższe czynniki, ze względu na efekty niskiej bazy związanej z zakazem eksportu wieprzowiny do Rosji i krajów azjatyckich od lutego ub. r. oraz wprowadzeniem embarga rosyjskiego w sierpniu ub. r. oczekujemy silnego zwiększenia dynamiki cen mięsa ogółem w marcu i kontynuacji tego wzrostu w miesiącach letnich.

Zakładamy, że w tym roku zima będzie miała przeciętny (patrząc historycznie) przebieg pod względem temperatury i opadów śniegu, podczas gdy przed rokiem zima była wyjątkowo łagodna. Jednocześnie zbiory owoców i warzyw również będą naszym zdaniem zbliżone do średniej wieloletniej, a tym samym niższe niż przed rokiem (czas urodzaju).

Te dwa czynniki będą oddziaływały w kierunku spadku podaży i wzrostu rocznej dynamiki cen tych produktów. Dodatkowym czynnikiem oddziałującym w kierunku zwiększenia dynamiki cen owoców i warzyw w II poł. r. będzie efekt niskiej bazy związanej z wprowadzonym przed rokiem embargiem rosyjskim.Korzystając z prognoz cen surowców rolnych na światowych rynkach przygotowanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy oszacowaliśmy, jak będzie kształtowało się tempo wzrostu cen w kategoriach pieczywo i produkty zbożowe oraz oleje i pozostałe tłuszcze.

Spodziewane wyhamowanie spadku cen pszenicy w ujęciu rocznym w II poł. br. oraz stopniowy wzrost dynamiki cen paliw, ograniczający presję kosztową będą oddziaływały w kierunku wzrostu dynamiki cen pieczywa.

Z kolei zwiększenie dynamiki cen niektórych roślin oleistych na światowych rynkach w br. będzie wpływało naszym zdaniem w kierunku szybszego wzrostu cen w kategorii oleje i pozostałe tłuszcze.

Biorąc pod uwagę zarysowane powyżej czynniki oczekujemy, że dynamika cen żywności osiągnęła minimum lokalne w styczniu br. i w kolejnych miesiącach będzie ona stopniowo wzrastać. Naszym zdaniem roczne tempo wzrostu cen żywności będzie się jednak wciąż kształtowało poniżej zera do końca III kw. Oczekujemy, że dopiero w IV

kw. br. dynamika cen żywności osiągnie dodatnią wartość (0,5 proc. r/r). Taka, rosnąca ścieżka dynamiki cen żywności stanowi wsparcie dla naszej prognozy wzrostu rocznego wskaźnika inflacji z -1,1 proc. r/r w I kw. br. do +0,4 proc. w IV kw. (por. tabela kwartalna).