GUS podał ważne dane o inflacji w lutym

gospodarka

Piątek, 15 marca 2019 (10:00)

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2019 r. wzrosły rdr o 1,2 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,4 proc.- podał Główny Urząd Statystyczny. Inflacja okazała się jednak nieco wyższa, a głównym tego powodem był silniejszy, sięgający 2,2 proc. wzrost cen żywności i rosnące o 2,5 proc. koszty transportu. Żywność podrożała w tempie ponad dwukrotnie wyższym niż w styczniu, gdy zwyżka wyniosła jedynie 0,8 proc.

Krajowa inflacja CPI w lutym przyspieszyła do 1,1% r/r (konsensus: 1,2% r/r) z 0,9% r/r w styczniu. Wraz z publikacją danych za luty, poznamy zrewidowane dane za styczeń, uwzględniające coroczną zmianę wag koszyka inflacyjnego.

W ostatnich latach następowały głównie rewizje w dół lub odczyty pozostawały niezmienione. Dlatego uważamy, że rewizja danych za styczeń w górę jest mało prawdopodobna. Ewentualne obniżenie odczytu za styczeń pociągnęłoby w dół dane za luty.

Na ryzyko silniejszego niż zakładaliśmy wzrostu inflacji CPI w lutym wskazują dane z Niemiec oraz Czech, gdzie odnotowano bardzo silne wzrosty cen warzyw.

Reklama

Coroczna zmiana systemu wag

Główny Urząd Statystyczny, podobnie jak w latach ubiegłych, w lutym br. dokonał aktualizacji systemu wag stosowanego w obliczeniach wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych. System wag oparty jest na strukturze wydatków gospodarstw domowych na zakup towarów i usług konsumpcyjnych z roku poprzedzającego rok badany, uzyskanej z badania budżetów gospodarstw domowych. W świetle tych badań w wydatkach konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2018 r. nastąpiły różnice w poszczególnych grupach mających znaczenie w strukturze konsumpcji.

Wzrósł m. in. udział wydatków w zakresie transportu, żywności i napojów bezalkoholowych, restauracji i hoteli oraz wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego.

Obniżył się natomiast m. in. udział wydatków w zakresie użytkowania mieszkania lub domu i nośników energii, łączności, zdrowia, rekreacji i kultury oraz odzieży i obuwia.

W związku z tym odnotowano inny wpływ zmian cen w poszczególnych grupach na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, niż obserwowany przy obliczeniach wstępnych danych za styczeń br.

W styczniu br. w stosunku do stycznia ub. roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 0,7%, wobec wstępnie szacowanego wzrostu o 0,9%. Według ostatecznych danych wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych za styczeń br. w stosunku do po-przedniego miesiąca uległ zmianie (spadek o 0,2% wobec wstępnie szacowanego wzrostu o 0,1%).

Wpływy zmian cen

W lutym br. w porównaniu z poprzednim miesiącem największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem miały wyższe ceny żywności (o 0,9%) oraz w zakresie mieszkania (o 0,4%), które podwyższyły wskaźnik odpowiednio o 0,21 p. proc. i 0,09 p. proc.

Niższe ceny odzieży i obuwia (o 1,7%) obniżyły ten wskaźnik o 0,08 p. proc.

W porównaniu z miesiącem analogicznym poprzedniego roku wyższe ceny żywności (o 2,2%) oraz w zakresie transportu (o 2,5%) oraz mieszkania (o 0,6%) podniosły ten wskaźnik odpowiednio o 0,50 p. proc., 0,25 p. proc. i 0,16 p. proc. Niższe ceny odzieży i obuwia (o 3,2%) oraz w zakresie łączności (o 2,4%) obniżyły wskaźnik odpowiednio o 0,16 p. proc. i 0,10 p. proc.

GUS

Inflacja jednak przyspiesza Według ostatecznych wyliczeń, inflacja wyniosła w lutym 1,2 proc., a więc okazała się nieco wyższa niż spodziewali się analitycy. Dodatkowo GUS zrewidował z 0,9 do 0,7 proc. wynik za styczeń, co było efektem zmian struktury koszyka dóbr i usług, składających się na wskaźnik inflacji. Ekonomiści oczekiwali w lutym wzrostu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych o 1,1 proc. Inflacja okazała się jednak nieco wyższa, a głównym tego powodem był silniejszy, sięgający 2,2 proc. wzrost cen żywności i rosnące o 2,5 proc. koszty transportu. Żywność podrożała więc w tempie ponad dwukrotnie wyższym niż w styczniu, gdy zwyżka wyniosła jedynie 0,8 proc. Warto jednak przypomnieć, że w pierwszych dwóch miesiącach ubiegłego roku ceny żywności rosły o wiele mocniej (w styczniu 2018 r. o 4,8 proc., a w lutym o 3,4 proc.). W pierwszym miesiącu obecnego roku ceny związane z transportem spadły zaś o 2,6 proc. Drugi miesiąc z rzędu utrzymuje się wysoka, wynosząca 3,1 proc. dynamika cen związanych z edukacją oraz zdrowiem, w przypadku którego wzrost sięga 2,6 proc. W związku z zamrożeniem cen energii wyraźnie słabiej niż w poprzednich miesiącach, w górę idą koszty użytkowania mieszkania W styczniu zwiększyły się one o zaledwie 0,2 proc., a w lutym o 0,6 proc. W ubiegłym roku "normą" był wzrost przekraczający 2 proc. O 3,4 proc. więcej trzeba płacić za usługi w restauracjach i hotelach. W grupie produktów żywnościowych mamy do czynienia z kolejnym przyspieszeniem wzrostu cen pieczywa, które poszły w lutym w górę w porównaniu do lutego ubiegłego roku aż o 9,3 proc. (w styczniu zwyżka sięgała 8,8 proc.). Niewiele, bo jedynie o 0,4 proc. wzrosły ceny mięsa (miesiąc wcześniej notowano ich spadek o 0,2 proc.)., ale wędliny podrożały o 1,3 proc. Cena masła wzrosła o 3,8 proc. Owoce potaniały aż o 13,7 proc., ale za to ceny warzyw poszybowały w górę o 15,8 proc., rosnąć niemal dwukrotnie mocniej niż miesiąc wcześniej. O 5,1 proc. więcej niż przed rokiem trzeba było płacić za cukier. W przypadku usług związanych z utrzymaniem mieszkania o 8,3 proc. w górę poszły koszty wywozu śmieci. Za energię cieplną trzeba było płacić o 1,5 proc. więcej niż rok wcześniej. O 4,1 proc. podrożały usługi lekarskie. Na paliwo trzeba było wydać o 5,8 proc. więcej niż w lutym ubiegłego roku, przy czym ceny oleju napędowego poszły w górę aż o 10,8 proc., a benzyny o 3,1 proc. Gaz ciekły podrożał o 6,2 proc. GUS tradycyjnie na początku roku dokonał zmian struktury inflacyjnego koszyka. Zwiększył się w nim z 24,36 do 24,89 proc. udział żywności. Mocno, bo z 8,74 do 10,34 podskoczył udział kosztów transportu. Z 5,71 do 6,2 proc. wzrósł także udział wydatków w hotelach i restauracjach, a w przypadku wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego z 5,25 do 5,7 proc. Zmniejszył się z kolei z 20,35 do 19,17 proc. udział kosztów związanych z użytkowaniem mieszkania, zawierających także ceny nośników energii. W kolejnych miesiącach należy spodziewać się dalszego wzrostu inflacji, między innymi z powodu rosnących kosztów produkcji, ale także zwiększonej presji popytowej, napędzanej wzrostem płac oraz zapowiadanymi znaczącymi transferami socjalnymi. Roman Przasnyski Główny Analityk GERDA BROKER

............................

Ekonomista Santander Bank Polska Piotr Bielski mówił, że w ubiegłym miesiącu ceny rosły nieco szybciej niż w styczniu, kiedy roczna dynamika inflacji wyniosła 0,9 procent.

Ekspert prognozuje, że dane za luty pokażą inflację na poziomie 1,2 procent licząc rok do roku. Wyjaśnia, że powodem jest nie tylko wzrost cen paliw, ale też fakt, że część sprzedawców wykorzystała początek roku do podniesienia cen. Piotr Bielski uważa, że w kolejnych miesiącach ceny będą rosły nieco szybciej. Podkreśla jednak, że drożyzna Polakom nie grozi.

Ankietowani przez PAP Biznes analitycy oczekiwali wzrostu cen w lutym o 1,2 proc. rdr i 0,1 proc. mdm.

Wcześniej GUS podawał wcześniej, że w styczniu ceny rdr wzrosły o 0,9 proc., a mdm wzrosły o 0,1 proc.

Poniżej poszczególne składniki wskaźnika inflacji za luty i styczeń 2019 r.:

	luty	luty	styczeń	styczeń
	rdr	mdm	rdr	mdm

INFLACJA OGÓŁEM	1,2	0,4	0,7	- 0,2

Inflacja towarów	0,9	0,2	0,3	-0,4
Inflacja usług	2,3	0,6	1,8	0,5

Żywność i napoje bezalkoholowe	2,1	0,9	0,8	1,1
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe	1,4	0,2	1,3	0,4
Odzież i obuwie	-3,2	-1,7	-3,0	-4,2
Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii	0,6	0,5	0,2	-1,2
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa dom.	0,6	-0,1	0,9	0,3
Zdrowie	2,6	0,3	2,6	0,2
Transport	2,5	0,4	1,9	-2,6
Łączność	-2,4	0,9	-4,6	1,8
Rekreacja i kultura	1,3	0,2	1,2	1,1
Edukacja	3,1	0,1	3,1	0,3
Restauracja i hotele	3,4	0,3	3,3	0,5
Inne towary i usługi	0,4	-0,2	0,9	0,9

Silny wzrost inflacji bazowej w lutym

Zgodnie z danymi GUS inflacja CPI zwiększyła się w lutym do 1,2% r/r wobec 0,7% w styczniu (rewizja w dół z 0,9%), co było nieznacznie powyżej konsensusu rynkowego równego naszej prognozie (1,1%).

Do wzrostu inflacji ogółem (o 0,3 pp.) przyczyniła się wyższa dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych, która zwiększyła się w lutym do 2,1% wobec 0,8% w styczniu. W znacznym stopniu było to związane z wyższą dynamiką cen warzyw (15,8% r/r w lutym wobec 8,1% w styczniu), będącą efektem ich mniejszej podaży w Europie ze względu na ubiegłoroczną suszę (por. AGROmapa z 15.03.2019).

W kierunku wzrostu inflacji oddziaływała także wyższa dynamika cen paliw (5,8% r/r w lutym wobec 4,7% r/r w styczniu), co wynikało z efektów niskiej bazy sprzed roku. Do wzrostu inflacji (o 0,2 pp.) przyczyniła się również wyższa inflacja bazowa, która zgodnie z naszymi szacunkami zwiększyła się w lutym do 1,0% r/r wobec 0,6% w styczniu. Jej wzrost wynikał z wyższej dynamiki cen przede wszystkim w kategoriach "łączność" oraz "użytkowanie mieszkania" (z wyłączeniem nośników energii). Szybsze tempo wzrostu cen w kategorii "łączność" było związane z wyższą dynamiką cen usług telekomunikacyjnych ze względu na efekty niskiej bazy sprzed roku, podczas gdy wyższa dynamika cen w kategorii "użytkowanie mieszkania" w znacznym stopniu była skutkiem podwyżek cen za wywóz śmieci.

Prawo Engla przestało działać

GUS opublikował również zrewidowane wagi w koszyku inflacji CPI, będące odzwierciedleniem struktury wydatków z budżetów gospodarstw domowych w 2018 r. Na szczególną uwagę zasługuje dalsze zwiększenie udziału wydatków na żywność (24,89% w 2018 r. wobec 24,36% w 2017 r.). Kontynuacja wzrostu znaczenia tej kategorii w wydatkach jest sprzeczna z prawem Engla, zgodnie z którym wraz ze wzrostem dochodów konsumenta udział wydatków na żywność w jego wydatkach ogółem zmniejsza się.

Szczegółowe wyjaśnienie tej anomalii przedstawiliśmy w ubiegłym roku w marcowej AGROmapie (por. AGROmapa z 19.03.2018). Wzrost udziału w strukturze wydatków gospodarstw domowych odnotowano również w kategorii "restauracje i hotele" (6,20% w 2018 r. wobec 5,71% w 2017 r.) oraz transport (10,34% w 2018 r. wobec 8,74% w 2017 r.), a więc kategoriach charakteryzujących się relatywnie wysoką elastycznością dochodową popytu (czyli dużą wrażliwością popytu na zmiany dochodu). Wynika to z kontynuacji poprawy sytuacji na rynku pracy, a także bardzo dobrych na tle historycznym nastrojów konsumenckich, które sprzyjają zwiększonemu spożyciu dóbr luksusowych. Stąd też pewne zaskoczenie stanowi spadek udziału wydatków na rekreację i kulturę (6,44% w 2018 r. wobec 6,92% w 2017 r.), który uwzględniając przedstawione wyżej czynniki jest naszym zdaniem przejściowy.

Stopniowy wzrost inflacji

W kolejnych kwartałach oczekujemy dalszego łagodnego zwiększenia rocznej dynamiki cen do 2,0% r/r na koniec 2019 r., wspieranej przez stopniowy wzrost inflacji bazowej i przyspieszenie wzrostu cen żywności, podczas gdy przeciwny efekt będzie miało obniżenie dynamiki cen paliw

W konsekwencji, w całym 2019 r. inflacja utrzyma się na poziomie wyraźnie poniżej celu RPP, co jest zgodne z naszym scenariuszem stabilizacji stóp procentowych NBP w całym 2019 r. (pierwsza podwyżka w marcu 2020 r.). Dzisiejsze dane o inflacji są neutralne dla kursu złotego i rentowności obligacji.

Jakub Olipra

Ekonomista Credit Agricole Bank Polska S.A.