Bieżąca ocena sytuacji na rynkach finansowych

Oczekiwania na spadek stóp procentowych wpływały będą na utrzymywanie się bardzo niskich rentowności papierów skarbowych i mocnego złotego na rynku finansowym.

Oczekiwania na spadek stóp procentowych wpływały będą na utrzymywanie się bardzo niskich rentowności papierów skarbowych i mocnego złotego na rynku finansowym.

Pod koniec ub. tygodnia zostały zakończone prace w sejmowej komisji finansów publicznych nad rządowym projektem zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ramach nowej ulgi budowlanej będzie można odliczać odsetki od kredytów mieszkaniowych zaciągniętych po 1 stycznia 2002 r., a nie, co zakładały ustalenia rządowe, po 31 grudnia 1993 r.; jednocześnie wprowadzono górny limit tych odliczeń. Komisja odrzuciła także wszystkie poprawki zmierzające do nieopodatkowywania dochodów z oszczędności. Przyjęła natomiast poprawkę precyzującą kwestie tego opodatkowania. "Nowy zapis ma służyć temu, by klienci banków, które wymyślą nowe instrumenty nie będące ani lokatami, ani inwestycjami, nie uniknęli opodatkowania" - powiedziała wiceminister Ożóg. Według zaakceptowanego przez komisję nowego brzmienia 20% zryczałtowanym podatkiem opodatkowane będą "odsetki lub przychody od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony", czyli głównie przez banki. Podatek ten ma objąć przede wszystkim odsetki od kwot zgromadzonych w bankach, zarówno od lokat terminowych, jak i rachunków na każde żądanie (a vista). Takim samym podatkiem miałyby być objęte również odsetki i dyskonto od papierów emitowanych przez Skarb Państwa i obligacji komunalnych oraz dochody z udziału w funduszach kapitałowych, ale z wyłączeniem funduszy emerytalnych. Decyzją komisji z opodatkowania wyłączono również tzw. trzeci filar emerytalny, czyli dochody ze składek inwestowanych w fundusze inwestycyjne z ubezpieczeniem na życie. Zwolnione od podatku mają być zyski z obligacji nabytych przed opublikowaniem tej nowelizacji oraz odsetki od oszczędności zgromadzonych na podstawie umów na czas oznaczony, zawartych przed opublikowaniem nowelizacji. Natomiast lokaty zawarte między opublikowaniem ustawy (co musi nastąpić do końca listopada) a 1 marca 2002 r. oraz dochody uzyskane w tym czasie z jednostek uczestnictwa w funduszach nie będą opodatkowane aż do końca lutego. Podatek będzie naliczany od zysków narosłych począwszy od marca. Dochody z oszczędności nie będą wykazywane w rocznych rozliczeniach PIT, a podatek będzie odprowadzany bezpośrednio przez podmiot zarządzający oszczędnościami podatnika. Projekt zakłada też wprowadzenie w latach 2002-2003 2% zryczałtowanego podatku od kwot obrotu kapitałowego przekazywanych za granicę przez polskich obywateli. Nie przeszła propozycja wprowadzenia czwartej 50% stawki podatku od dochodów osobistych.

Reklama



Wg badań GUS w II połowie października br. ceny żywności i napojów bezalkoholowych były niższe o 0,1% w porównaniu z I połową października br. oraz o 0,4% wyższe w stosunku do II połowy września br. Wskaźnik cen żywności i napojów bezalkoholowych obliczony z wyłączeniem grupy "owoce" i grupy "warzywa" wyniósł 99,9% w stosunku do I połowy października oraz 99,7% w stosunku do II połowy września br.

Po raz kolejny dane nt. cen żywności okazały się korzystniejsze od oczekiwań. Świadczą one, że na rynku żywności utrzymuje się wyraźna nadwyżka podaży nad popytem, co hamuje wzrost cen, zwykle silniej występujący na jesieni. W całym miesiącu tempo wzrostu cen żywności wyniosło średnio ok. 0,6% m/m. Przy takim założeniu szacujemy, że ogólny poziom cen konsumpcyjnych w październiku zwiększył się o 0,4%-0,5% m/m; roczna stopa inflacji spadła natomiast do 3,9%-4,0% z 4,3% we wrześniu. Aktualna prognoza Ministerstwa Finansów na październik wynosi 4,0% r/r.

Oczekujemy, że październikowa inflacja okaże się najniższa nie tylko w okresie ostatniego dwudziestolecia, ale również najniższa w horyzoncie najbliższych kilkunastu miesięcy. Od listopada tempo wzrostu cen powinno stopniowo przyspieszać. Jednak fakt, iż wzrost ten rozpocznie się z bardzo niskiego poziomu i będzie prawdopodobnie relatywnie słaby (chyba, że rząd wprowadzi jednak proinflacyjne rozwiązania podatkowe, patrz niżej), sprawiają, że cel inflacyjny na 2002 rok nie wydaje się jak na razie zagrożony.

Prognozujemy, że stopa inflacji na koniec grudnia 2001 r. wyniesie ok. 4,5% r/r - o 1,5 pkt. proc. mniej niż dolna granica tegorocznego celu inflacyjnego. MF przewiduje na grudzień 4,2% r/r (szerzej patrz komentarz z dnia 5.11.01).



Zgodnie z oczekiwaniami, 6 listopada Komitet Otwartego Rynku Banku Rezerwy Federalnej (FOMC) obniżył stopy procentowe o 50 punktów bazowych. Stopa funduszy federalnych spadła do 2,0%, a w dużej mierze symboliczna stopa dyskontowa - do 1,5%. Od początku roku Fed 10-krotnie obniżał podstawowe stopy procentowe, w sumie o 4,5 punktu procentowego. Obecny poziom krótkoterminowych stóp procentowych jest najniższy od 40 lat.

Kolejne regularne posiedzenie Fed odbędzie się 11 grudnia br. W związku z zasygnalizowaniem przez Fed w komunikacie, że kolejne obniżki stóp procentowych są możliwe, nie można wykluczyć 25-punktowej obniżki na tym posiedzeniu. Uważamy jednak, mała przestrzeń do dalszych cięć spowoduje, że ewentualne kolejne obniżki będą już o mniejszej skali. Rynek kontraktów futures dyskontuje w sumie obniżkę o 50 pkt. bazowych do końca lutego przyszłego roku (szerzej patrz komentarz z dnia 12.11.01).



8 listopada Rada Europejskiego Banku Centralnego podjęła decyzję o obniżeniu podstawowych stóp procentowych o 0,5 pkt. proc. Minimalna stopa procentowa podstawowych operacji otwartego rynku wynosi obecnie 3,25%, stopa oprocentowania kredytów udzielanych bankom komercyjnym - 4,25%, a stopa oprocentowania depozytów przyjmowanych od banków komercyjnych - 2,25%. W tym roku ECB 4-krotnie obniżał stopy procentowe, w sumie o 1,5 pkt. proc.

Prezes ECB powiedział, że skala ostatniej obniżki uwzględnia dalszy oczekiwany spadek inflacji, toteż nie należy oczekiwać szybko kolejnych obniżek. Uważamy, że dopiero po wprowadzeniu euro do obiegu gotówkowego, najprawdopodobniej na posiedzeniu lutowym, Rada ECB zdecyduje się na dalsze rozluźnienie polityki monetarnej. Ponadto ECB ogłosił, że od listopada br. posiedzenia dotyczące polityki monetarnej odbywać się będą raz w miesiącu (a nie jak dotychczas dwukrotnie). Kolejne posiedzenia Rady ECB dotyczące polityki monetarnej odbędą się 6 grudnia, 3 stycznia, 7 lutego (szerzej patrz komentarz z dnia 12.11.01).



Także na posiedzeniu w dniu 6 listopada Bank Anglii obniżył stopy procentowe o 0,5 pkt. proc. Główna stopa repo wynosi obecnie 4% i znajduje się na najniższym poziomie od 37 lat. Od początku roku Bank Anglii 7-krotnie obniżał stopy procentowe, w sumie o 2 pkt. proc. Powyższą decyzję Bank Anglii uzasadnił "globalnym spowolnieniem, które może być głębsze i dłuższe niż to było wcześniej oczekiwane".



Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w przetwórstwie przemysłowym wyniósł w październiku -18 tj. mniej niż przed miesiącem i aż o blisko 19 punktów mniej niż w analogicznym miesiącu ub.r. Odnotowane pogorszenie wskaźnika w stosunku do września br. było wynikiem pogorszenia się ocen dotyczących zarówno bieżącej jak i przewidywanej koniunktury. Ogólny klimat w budownictwie oceniany był negatywnie (-4), gorzej niż we wrześniu br. i w październiku 2000 r. (spadek wskaźnika o ponad 10). Na pesymizm przedsiębiorców miały wpływ gorsze prognozy koniunktury na najbliższe miesiące. Ogólny klimat koniunktury w handlu oceniany był w dalszym ciągu negatywnie, podobnie jak przed miesiącem i wyraźnie gorzej niż przed rokiem. Ogólny wskaźnik koniunktury wyniósł -22, o blisko 11 mniej niż w październiku 2000 r. Na sytuację taką złożyły się negatywne oceny bieżącej oraz przewidywanej sprzedaży.

Z wyników badania koniunktury wynika, że nie należy spodziewać się ożywienia produkcji przemysłowej w IV kw. 2001 r. Przewidujemy, że październik br. był najkorzystniejszy w tym okresie. Wprawdzie wg ocen przedsiębiorców w omawianym miesiącu odnotowano ograniczenie popytu, co wpłynęło na ograniczenie bieżącej produkcji, jednak biorąc pod uwagę, że w październiku br. liczba dni roboczych była aż o 3 większa niż przed miesiącem, szacujemy, że produkcja przemysłowa zwiększyła się w stosunku do poprzedniego miesiąca o 5,5%, co przełożyło się na spadek tej kategorii w wyrażeniu rocznym o 0,5%. W kolejnych miesiącach br. również oczekujemy dalszego obniżania się produkcji przemysłowej r/r, na co wskazują negatywne przewidywania przedsiębiorców dotyczące produkcji i ich oceny dotyczące nadmiernego poziomu zapasów w stosunku do potrzeb. W efekcie IV kw. 2001 r. będzie trzecim z kolei okresem spadku produkcji przemysłowej, co oznacza, że w 2001 r. poziom produkcji będzie zbliżony do ubiegłorocznego (szerzej patrz komentarz z dnia 8.11.01).



Ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) w USA spadły w październiku o 1,6%, podczas gdy analitycy ankietowani przez Reutera spodziewali się spadku o 0,4%. Spadek PPI był największy od 1947 r., gdy rząd po raz pierwszy opublikował jego wartość.



Ze wstępnych danych opublikowanych w piątek przez Uniwersytet Michigan wynika, że indeks obrazujący poziom nastrojów wśród amerykańskich konsumentów wzrósł w listopadzie do 83,5 punktu z 82,7 punktu w październiku, podały źródła rynkowe. Analitycy spodziewali się spadku do 78,7%. Indeks opracowywany jest na podstawie 250 rozmów przeprowadzonych z Amerykanami. Jego wartość weryfikuje się pod koniec miesiąca.



Komentarz

Wzrost pesymizmu odnośnie rozwoju koniunktury gospodarczej

Opublikowane w ostatnim tygodniu dane makroekonomiczne potwierdziły stosunkowo zły obraz gospodarki polskiej, zwiększając jednocześnie prawdopodobieństwo kolejnej obniżki stóp procentowych przez RPP już w listopadzie br. Na podstawie danych dotyczących cen żywności w październiku br., przewidujemy, że inflacja w tym miesiącu spadła poniżej 4% (osiągając tym samym średniookresowy cel polityki pieniężnej blisko dwa lata wcześniej od założeń), natomiast na podstawie danych dotyczących koniunktury w przemyśle szacujemy, że w październiku miał miejsce spadek produkcji sprzedanej przemysłu w wyrażeniu rocznym. Informacje te potwierdzają niski poziom aktywności gospodarczej i tym samym brak zagrożenia znaczącym przyspieszeniem tempa wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

W publicznych wypowiedziach i analizach ekonomistów na całym świecie i w ślad za tym również w Polsce, coraz częściej pojawia się słowo recesja. Pesymizm co do przyszłego rozwoju koniunktury gospodarczej skłonił główne banki centralne świata do kontynuowania procesu rozluźniania polityki pieniężnej, który w naszej opinii będzie kontynuowany przynajmniej do końca I kw. 2002 r. W szczególności na uwagę krajowych inwestorów zasługuje znacząca obniżka oprocentowania przez EBC, wskazująca, w opinii władz monetarnych strefy euro, na zły stan koniunktury u naszych głównych partnerów handlowych.

Te informacje w warunkach braku impulsów, które mogłyby zdecydowanie pobudzić popyt krajowy, zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia w Polsce recesji gospodarczej i będą stanowiły kolejny bodziec do redukcji oprocentowania przez RPP. Prawdopodobnie jedynie wprowadzenie podatku importowego, którego wprowadzenie premier L. Miller ocenia na 50%, wprowadzenie podatku od odsetek oraz duża niepewność odnośnie rozwoju sytuacji w Argentynie, mogłyby opóźnić lub zmniejszyć skalę rozluźnienia polityki pieniężnej. Stąd nasza w naszym podstawowym scenariuszu zakładamy, że obniżka będzie miała miejsce w grudniu br.

Oczekiwania na spadek stóp procentowych wpływały będą na utrzymywanie się bardzo niskich rentowności papierów skarbowych i mocnego złotego na rynku finansowym. Obecnie jedyne zagrożenie (oprócz sytuacji w Argentynie), które mogłoby spowodować odwrócenie dotychczasowych tendencji na rynku finansowym należy upatrywać w możliwych sporach w łonie rządzącej koalicji, które w ostateczności mogą doprowadzić do jej rozpadu.

PKO Bank Polski S.A.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »