Czynsz za najem samochodu oraz wydatki na jego ubezpieczenie a limit "kilometrówki" - wyrok NSA
Czynsz za najem samochodu oraz wydatki na jego ubezpieczenie a limit "kilometrówki" - wyrok NSA.
(wyrok NSA z 5 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 688/14)
W rozpatrywanej przez sąd sprawie spółka użytkowała samochód osobowy w ramach umowy najmu (niespełniającej warunków do uznania jej za umowę leasingu operacyjnego dla celów podatkowych). W związku z tym, była ona zobowiązana do zapłaty czynszu za najem ww. pojazdu, a także do ponoszenia wydatków na jego ubezpieczenie. Spółka zapytała organ podatkowy, czy czynsz najmu, a także wydatki na ww. ubezpieczenie, powinna rozliczać w kosztach uzyskania przychodów w ramach limitu kilometrówki.
| Na podstawie rt. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków z tytułu kosztów używania, dla potrzeb działalności gospodarczej, samochodów osobowych niestanowiących składników majątku podatnika - w części przekraczającej tzw. kilometrówkę (tj. iloczyn liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra). Podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. |
Spółka uważała, że czynsz za najem samochodu oraz wydatki na jego ubezpieczenie nie stanowią kosztów używania tego pojazdu. Mogą one być zatem kosztem podatkowym w całości, bez ograniczenia limitem "kilometrówki".
Stanowisko organu podatkowego
Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki wskazując, że użyty w ww. przepisie zwrot "koszty używania samochodów" ogranicza się do wydatków związanych z ich eksploatacją i nie odnosi się do kosztów stałych. Według niego, uprawnienie do korzystania z cudzej rzeczy ma źródło w umowie i to odpłatnej, tym samym wydatki związane z jej realizacją stanowią koszty używania rzeczy. W związku z tym, czynsz najmu i ubezpieczenie samochodu ponoszone na podstawie umowy najmu stanowią koszt używania samochodów i mogą być zaliczone do kosztów podatkowych tylko do wysokości tzw. kilometrówki.
Stanowisko WSA
WSA uznał, że "koszty używania" samochodu to koszty eksploatacyjne samochodów osobowych związane z ilością przejechanych kilometrów i pojemnością silnika. Koszt czynszu stanowiącego wynagrodzenie za prawo do korzystania z samochodu jest kategorią odrębną od kosztów eksploatacji samochodu. Czynsz ten nie mieści się w kategorii "kosztów używania" samochodu i może być kosztem podatkowym na zasadach ogólnych. Tak samo, zdaniem WSA, należy ujmować w kosztach podatkowych wydatki na ubezpieczenie pojazdu. Są to bowiem wydatki o charakterze stałym i niezależnym od zakresu wykorzystania pojazdu. Przebieg pojazdu nie ma więc odniesienia również do ww. wydatku z tytułu ubezpieczenia przedmiotu najmu (samochodu).
Stanowisko NSA
NSA wskazał, że ograniczenie w ujmowaniu w kosztach uzyskania przychodów, w ramach limitu "kilometrówki", odnosi się do wszystkich wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego. Należą do nich również wydatki na ubezpieczenie samochodu. Nie sposób zatem zgodzić się z twierdzeniem WSA, iż koszty ubezpieczenia pojazdu, jako wydatki o charakterze stałym i niezależnym od zakresu wykorzystania pojazdu, nie stanowią "kosztów używania samochodu". Zdaniem NSA, koszty używania samochodu osobowego nie obejmują wyłącznie kosztów jego eksploatacji. Koszt używania nie jest bowiem pojęciem tożsamym z kosztem eksploatacyjnym.
Uwaga! NSA stwierdził, że z definicji "kosztów używania samochodu" jednoznacznie wynika, iż koszty używania cudzej rzeczy obejmują koszty eksploatacyjne oraz inne wydatki z tym związane. "Koszty używania" rzeczy są pojęciem szerszym niż koszty eksploatacyjne. Do wydatków z tytułu używania samochodu osobowego niestanowiącego własności podatnika zalicza się zatem wszystkie wydatki poniesione w związku z posługiwaniem się rzeczą, korzystaniem z rzeczy - a więc w tym także ubezpieczenie.
Za bezzasadny NSA uznał argument, iż na podstawie art. 16 ust. 5 ustawy o PDOP, można wywieść, że charakter elementów ewidencji przebiegu pojazdów zawartych w tym przepisie świadczy, iż są one związane z faktyczną eksploatacją samochodu. Z przepisu tego można bowiem wywnioskować jedynie to, że w przypadku samochodów osobowych niestanowiących składników majątku podatnika, wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdów według określonego wzoru. Ewidencja ta ma z kolei znaczenie wyłącznie dla określenia limitu wydatków związanych z używaniem samochodu, czyli granicy, do jakiej wydatki te mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Trudno jest zatem uznać, że przepis ten odnosi się ściśle do wydatków związanych z faktyczną eksploatacją samochodu.
|
Wzór ewidencji przebiegu pojazdu dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl w dziale Podatki dochodowe |
NSA stwierdził, iż za ww. argumentacją przemawia także norma prawna wynikająca z treści art. 16 ust. 3b ustawy o PDOP, zgodnie z którym przepis ust. 1 pkt 51 nie dotyczy samochodów osobowych używanych na podstawie umowy leasingu. Zdaniem NSA:
"(...) Ustawodawca wskazał (...) wyraźnie, iż tylko wydatki z tytułu używania samochodów osobowych na podstawie umowy leasingu nie podlegają ograniczeniom wynikającym z art. 16 ust. 1 pkt 51 u.p.d.o.p. W konsekwencji, nie można przyjąć stanowiska Skarżącej, że wydatki na ubezpieczenie samochodu osobowego wykorzystywanego na podstawie umowy najmu będą kosztem podatkowym na zasadach ogólnych i nie znajdzie w przedmiotowej sprawie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 51 u.p.d.o.p. (...)"
W związku z powyższym, zdaniem NSA, ubezpieczenie samochodu osobowego, użytkowanego na podstawie umowy najmu, podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w ramach limitu kilometrówki, potwierdzonego prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu. Natomiast czynsz za najem tego pojazdu jest kosztem podatkowym na zasadach ogólnych.
Od redakcji:
Obecnie również organy podatkowe uważają, że czynsz za najem samochodu osobowego niestanowiącego składnika majątku podatnika CIT (niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych podatnika PIT), wykorzystywanego na potrzeby jego działalności gospodarczej, zaliczany jest do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, bez ograniczenia limitem "kilometrówki". Tak uznał np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 28 kwietnia 2016 r., nr IBPB-1-2/4510-383/16/BKD.
Przypominamy też, że stanowisko zbieżne z zaprezentowanym przez NSA w kwestii ujmowania w kosztach podatkowych ubezpieczenia wynajmowanego samochodu osobowego w ramach "kilometrówki" było prezentowane także na łamach naszego czasopisma.
Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 23 z dnia 2016-08-10