GUS szuka prawie 70 tys.
Według GUS, w ubiegłym roku szkolnym było 1,6 mln osób w wieku 16-18 lat, a według z Systemu Informacji Oświatowej - 1,67 mln. Różnica wynosi prawie 70 tys.
Ponadto według SIO, w ubiegłym roku do szkół chodziło 1,58 mln uczniów w wieku od 16 do 18 lat, ale obowiązek nauki spełniało tylko 1,52 mln. Zdaniem kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli te liczby powinny być identyczne. Dlatego NIK w najnowszym raporcie stwierdził, że resort nie wywiązuje się z ustawowego obowiązku nadzorowania spełniania przez uczniów obowiązku nauki. Ponadto NIK podkreśla, że już trzy lata temu proponował zmienić przepisy dotyczące kontroli przez gminy spełniania obowiązku nauki. W tym czasie rząd pięć razy nowelizował ustawę, ale pominął te kwestię. Dopiero nowelizacja, która obecnie jest w Sejmie zawiera odpowiednie zmiany.
Bez kontroli
Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy siedem lat i trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.
- Kontrolę nad jego wykonywaniem przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych sprawują dyrektorzy tych szkół - wyjaśnia Grzegorz Buczyński, dyrektor departamentu nauki, oświaty i dziedzictwa narodowego w NIK. To oni informują kuratorów i lokalne władze o liczbie dzieci niepojawiających się na zajęciach i kontaktują się z ich rodzicami. Nad spełnianiem obowiązku szkolnego, zwanego obowiązkiem nauki, przez starszych uczniów czuwają już władze samorządowe.
- Dyrektorzy szkół ponadgimnazjalnych nie muszą jednak informować nas o tym, ilu uczniów nie podjęło nauki albo, ilu wagaruje - wyjaśnia Irena Szkudaj, kierownik Referatu Edukacji Urzędu Miasta w Mrągowie (woj. warmińsko-mazurskie). Zgodnie z ustawą z 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 roku, nr 256 poz. 2572), to rodzice powinni zawiadamiać władze samorządowe o tym, że ich dziecko nie chodzi do szkoły. - Zwykle jednak tego nie robią - mówi Ewa Dumkiewicz-Sprawka, dyrektor wydziału oświaty i wychowania w lubelskim magistracie. Dlatego samorządowcy od lat postulowali, aby w ustawie zobowiązać dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych do informowania ich o tym, kto został przyjęty do szkoły, a kto ją porzucił. - Odpowiednie zmiany zapisaliśmy w znajdującej się już w Sejmie nowelizacji ustawy o systemie oświaty - mówi Krystyna Szumilas, wiceminister edukacji.
Do czego zobowiązuje nowela dyrektorów publicznych i niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych oraz osoby prawne lub fizyczne prowadzące działalność oświatową, a także pracodawców prowadzących przygotowanie zawodowe dla młodocianych ? Czy rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi nauki - na żądanie władz gminy, na terenie której mieszkają, będą zobowiązani poinformować je o formie spełniania obowiązku nauki i zmianach w tym zakresie ? Czy nowela zezwala na realizowanie obowiązku szkolnego za granicą? Od kiedy można mówić o niespełnieniu obowiązku szkolnego i nauki oraz rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego ?
Więcej: Gazeta Prawna 20.03.2008 (57) - str.13
Jolanta Góra