Interwencja na rynkach rolnych według ARR

28 czerwca ARR rozstrzygnęła przetarg na eksport 33,7 tys. ton odtłuszczonego mleka w proszku z dopłatą. Środki z dotacji rozdzielono pomiędzy 11 producentów. Ideą interwencji, uchwalonej przez rząd 11 czerwca, było zdjęcie z polskiego rynku części nadwyżki mleka w proszku, która w tym roku może wynieść ok. 60 tys. ton. Dotacje do eksportu miały pomóc mleczarniom wyeksportować zalegający w magazynach produkt, w sytuacji gdy ceny na rynkach światowych spadły do ok. 1 tys. dolarów za tonę.

- Podstawowa idea interwencji, tj. zdjęcie nadwyżek mleka w proszku nie jest realizowana. Dwie trzecie przypadło w udziale spółkom, które nie mają nawet odpowiednio wysokich mocy produkcyjnych. Podejrzewamy, że chodzi tu o daleko zakamuflowany przekręt - mówi Władysław Serafin, prezes Kółek Rolniczych. - ARR przestała realizować zadanie, do którego ją powołano: wspierać polskie rolnictwo i stabilizować dochody rolników. Pieniądze zamiast do spółdzielni i do rolników trafią do firm handlowych, które spekulują na rynku - dodał.

Najwięcej, bo dotację do eksportu 9,5 tys. ton dostała firma Laktopol Sp z o.o. z Warszawy. Drugim beneficjentem jest PHZ Lacpol Sp z o.o. Ona i trzy inne powiązane z nią zakłady produkcyjne: Zakład Mleczarski w Łaszczowie, "Mlecz" w Wolsztynie i Proszkownia Mleka w Piotrkowie Kujawskim dostaną łącznie dopłaty do eksportu 10 tys. ton mleka w proszku.

- Największe polskie spółdzielnie Ostrołęka, Wysokie Mazowieckie, Grajewo, Krasnystaw, Radzyń - nie dostały nic - mówi Bogusław Włodarczyk, skarbnik KZKiOR.

Agencja Rynku Rolnego odpiera zarzuty. W jej opinii przetarg został przeprowadzony prawidłowo: zwyciężyły te firmy, które oczekiwały najniższych dopłat do eksportu - od 0,99 zł do 1,25 zł za kilogram proszku.

- Przetarg był przeprowadzony zgodnie z prawem. Nie będę dyskutował z prezesem Serafinem - mówi Jan Sobiecki, prezes ARR.

Kółka Rolnicze i spółdzielnie mleczarskie żądają unieważnienia przetargu. - Nie kwestionujemy prawidłowości przeprowadzenia przetargu, ale samą formułę rozdziału środków. Pieniądze te powinny zostać podzielone pomiędzy większą liczbę producentów, którzy mają nadwyżki - mówi Stanisław Michalski, prezes zarządu krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich.

W opinii Kółek Rolniczych firmy wybrane przez Agencję znajdują się w uprzywilejowanej sytuacji: mają zapewnione dopłaty do eksportu na wiele miesięcy produkcji, będą dyktowały warunki na rynku. A pozostałe mleczarnie pozostaną z pełnymi magazynami, pogrążone w długach.

Prezesi spółdzielni mleczarskich zapowiadają kolejne obniżki cen mleka w skupie. - Będę musiał obniżyć ceny mleka o kolejne 10 gr na litrze. To oznacza, że ceny skupu zbliżą się do kwoty 50 gr za litr - mówi prezes spółdzielni Mlekowita.

Wczoraj KZKiOR postanowiło wznowić akcję protestacyjną przeciwko polityce rolnej rządu. Na 16 lipca zapowiedziano protest rolników i mleczarzy pod ministerstwem rolnictwa.

Komentuje dla PG Krzysztof Dzierżawski, Centrum im. A Smitha

Obecny system interwencji na rynku rolnym oceniam jak najgorzej. Tak zawsze jak będą kwoty, o których rozdziale decydować będą urzędnicy, zawsze będzie w mniejszym lub większym stopniu ukryta korupcja. W większości przypadki korupcji i nadużyć nie wychodzą na jaw, chyba że ktoś komuś nadepnie na odcisk. Sama Agencja Rynku Rolnego to jedno wielkie pasmo błędów. Wydała ogromne pieniądze, jest zadłużona po uszy, a efekt jej działań jest odmienny od oczekiwanego: mamy kompletnie zdestabilizowany rynek rolny. Jest to system chory, prowadzący do patologii i trzeba go zlikwidować, łącznie z Agencją.