Nowe zasady zamówień publicznych

Obowiązująca od 25 maja nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych wprowadza szereg nowych rozwiązań i instytucji nie tylko w stosunku do wykonawców, ale i do zamawiających, czyli instytucji i urzędów administracji publicznej.

Obowiązująca od 25 maja nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych wprowadza szereg nowych rozwiązań i instytucji nie tylko w stosunku do wykonawców, ale i do zamawiających, czyli instytucji i urzędów administracji publicznej.

Generalnie, zasadniczym celem wprowadzonych zmian jest doprowadzenie do zwiększenia prawidłowości prowadzonych postępowań o udzielenie zamówienia.

Podwyższono próg, od którego ma zastosowanie tzw. zaostrzona procedura związana z obligatoryjną kontrolą uprzednią prezesa urzędu. Obecnie próg ten wynosi 10 mln euro dla dostaw i usług (podwyższono z 5 mln euro) oraz 20 mln euro dla robót budowlanych (z 10 mln euro).

Nowelizacja ustawy ogranicza kompetencje prezesa urzędu związane z zatwierdzaniem wyboru trybów udzielania zamówień innych niż podstawowe oraz terminu zawierania umów na świadczenia okresowe oraz ciągłe na czas dłuższy niż 3 lata. Dotychczas zamawiający, chcąc zastosować tryb zamówienia negocjacje z ogłoszeniem, negocjacje bez ogłoszenia lub z wolnej ręki miał obowiązek uzyskać zgodę prezesa urzędu, jeżeli wartość zamówienia przekraczała kwotę 60 000 euro (5 mln euro w przypadku negocjacji z ogłoszeniem).

Do tej pory zamawiający musiał uzyskać decyzję prezesa zezwalającą na zawarcie umowy na świadczenie okresowe lub ciągłe na czas dłuższy niż 3 lata. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami w tym zakresie zamawiający samodzielnie może podejmować decyzje o wszczęciu postępowania we wszystkich trybach przewidzianych ustawą. Obowiązek uzyskiwania zgody prezesa urzędu został w tych przypadkach wyłączony. Jeżeli jednak postępowanie jest prowadzone w trybie innym niż podstawowy, zamawiający musi poinformować prezesa urzędu o wszczęciu takiego postępowania, ale tylko wtedy, gdy wartość zamówienia przekracza równowartość kwot określonych w ustawie.

Prezes urzędu w dalszym ciągu może wydawać decyzje w sprawach zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu. Kompetencja ta dotyczy jednak wyłącznie postępowań o wartości nieprzekraczającej kwot 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych.

W zmienionej nowelizacją z dnia 7 kwietnia 2006 r. ustawie o prawie zamówień publicznych podwyższono próg, od którego ma zastosowanie tzw. zaostrzona procedura związana z obligatoryjną kontrolą uprzednią prezesa urzędu. Obecnie próg ten wynosi 10 mln euro dla dostaw i usług (podwyższony z 5 mln euro) oraz 20 mln euro dla robót budowlanych (z 10 mln euro).

Nowelizacja ustawy ogranicza kompetencje prezesa urzędu związane z zatwierdzaniem wyboru trybów udzielania zamówień innych niż podstawowe oraz terminu zawierania umów na świadczenia okresowe oraz ciągłe na czas dłuższy niż 3 lata. Dotychczas zamawiający, chcąc zastosować tryb zamówienia negocjacje z ogłoszeniem, negocjacje bez ogłoszenia lub wolnej ręki, miał obowiązek uzyskać zgodę prezesa urzędu, jeżeli wartość zamówienia przekraczała kwotę 60 000 euro (5 mln euro w przypadku negocjacji z ogłoszeniem).

Do tej pory zamawiający musiał uzyskać decyzję prezesa zezwalającą na zawarcie umowy na świadczenie okresowe lub ciągłe na czas dłuższy niż 3 lata. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami w tym zakresie zamawiający samodzielnie może podejmować decyzje o wszczęciu postępowania we wszystkich trybach przewidzianych ustawą. Obowiązek uzyskiwania zgody prezesa urzędu został w tych przypadkach wyłączony. Jeżeli jednak postępowanie jest prowadzone w trybie innym niż podstawowy, zamawiający musi poinformować prezesa urzędu o wszczęciu takiego postępowania, ale tylko wtedy, gdy wartość zamówienia przekracza równowartość kwot określonych w ustawie.

Prezes Urzędu w dalszym ciągu może wydawać decyzje w sprawach zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu. Kompetencja ta dotyczy jednak wyłącznie postępowań o wartości nieprzekraczającej kwot 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych. W postępowaniach o wartościach wyższych organem uprawnionym do rozstrzygania o zawarciu umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu jest sąd.

WAŻNE

Dialog konkurencyjny ma umożliwić udzielanie złożonych i skomplikowanych zamówień, w szczególności związanych z projektami infrastrukturalnymi, technologiami teleinformatycznymi lub projektami obejmującymi złożone procesy finansowania.

Centralny zamawiający

Ustawa wprowadza nową instytucję zamówień publicznych, którą stanowi centralny zamawiający. Jego podstawowym zadaniem ma być prowadzenie procedur udzielania zamówień publicznych na rzecz jednostek administracji rządowej. Istnienie tej instytucji ma przy tym ograniczyć biurokrację i przynieść oszczędności.

Zgodnie z przepisem nowo dodanego art. 15a ustawy o zamówieniach publicznych, centralny zamawiający może przygotowywać i przeprowadzać postępowania o udzielenie zamówienia. Może również udzielać zamówień lub zawierać umowy ramowe na potrzeby zamawiających z administracji rządowej, jeżeli zamówienie jest związane z działalnością więcej niż jednego zamawiającego. Zamawiający z administracji rządowej mogą udzielać zamówień na podstawie umowy ramowej zawartej przez centralnego zamawiającego, jeżeli umowa ramowa to przewiduje.

Centralny zamawiający procedurę w celu udzielenia zamówienia publicznego może prowadzić na trzy sposoby:

" dokonując jedynie wyboru oferty najkorzystniejszej, natomiast poszczególne jednostki administracji rządowej będą zawierały umowy z wykonawcą, który złożył ofertę najkorzystniejszą, na warunkach określonych w przetargu i złożonej ofercie,
" wybierając jedynie ofertę najkorzystniejszą, przy czym również wtedy ma prawo do zawarcia umowy z wybranym przez siebie wykonawcą. Następnie centralny zamawiający może przekazywać nabyte towary poszczególnym jednostkom administracji rządowej,
" dążąc do zawarcia umowy ramowej z jednym lub z większą liczbą wykonawców.

Poszczególne jednostki administracji rządowej mają potem prawo udzielenia zamówienia publicznego w trybie negocjacji bez ogłoszenia w przypadku zawarcia umowy ramowej przez centralnego zamawiającego z kilkoma wykonawcami lub trybu z wolnej ręki w przypadku zawarcia umowy ramowej z jednym wykonawcą.

Prezesowi Rady Ministrów przyznano kompetencje ustanowienia instytucji centralnego zamawiającego spośród organów administracji rządowej lub jednostek mu podległych lub nadzorowanych. Trudno jednak nie zauważyć, że centralizacja zamówień rządowych może jednak powodować ograniczenie konkurencji chociażby przez to, że nie wszyscy wykonawcy będą w stanie wykonać zamówienia na rzecz całej administracji rządowej.

Wskazując centralnego zamawiającego, prezes Rady Ministrów może polecić zamawiającym z administracji rządowej nabywanie określonych rodzajów zamówień od centralnego zamawiającego lub od wykonawców przez niego wybranych oraz udzielanie zamówień na podstawie umowy ramowej zawartej przez centralnego zamawiającego. Polecenie to powinno przybrać formę zarządzenia. Prezes Rady Ministrów może również określić zakres informacji przekazywanych centralnemu zamawiającemu przez tych zamawiających, niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oraz sposób współdziałania z centralnym zamawiającym.

Na czym polega umowa ramowa

Znowelizowane przepisy ustawy o zamówieniach publicznych przewidują, że umowę ramową będą mogli zawierać wszyscy zamawiający zobowiązani do stosowania ustawy, bez względu na charakter udzielanego zamówienia. Przypomnijmy, że dotychczas możliwość zawarcia umowy ramowej dotyczyła wyłącznie udzielania zamówień sektorowych.

W celu ułatwiania udzielania zamówień wprowadzono możliwość zawierania umów ramowych także zamawiającym tzw. klasycznym (np. jednostkom sektora finansów publicznych).

Prawo zamówień publicznych

Art. 99. Zamawiający może zawrzeć umowę ramową po przeprowadzeniu postępowania, stosując odpowiednio przepisy dotyczące udzielania zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem.

Zawarcie umowy ramowej będzie następowało po przeprowadzeniu konkurencyjnego postępowania przy odpowiednim stosowaniu przepisów dotyczących udzielania zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego, ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem. Umowę ramową będzie można zawrzeć z jednym wykonawcą lub co najmniej trzema wykonawcami, chyba że oferty niepodlegające odrzuceniu złoży mniej wykonawców.

Umowę ramową zawiera zamawiający z jednym lub większą liczbą wykonawców. Jej celem jest - co do zasady - ustalenie warunków dotyczących zamówień publicznych, jakie mogą zostać udzielone w danym okresie. Dotyczy to przede wszystkim cen i przewidywanych ilości. Określony został również sposób ustalania wartości umowy ramowej. Postępowania, w których wartość umowy ramowej przekracza kwotę 20 000 000 euro dla robót budowlanych oraz 10 000 000 euro dla dostaw lub usług, poddaje się obowiązkowej kontroli uprzedniej przeprowadzanej przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych oraz obowiązkowej kontroli polegającej na udziale niezależnego obserwatora. Kontroli tej nie podlegają zamówienia udzielane na podstawie umowy ramowej. Zmniejszeniu formalizmu ma służyć rezygnacja z obowiązku żądania przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętego umową ramową dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu.

Oświadczenia i dokumenty wykonawcy mają składać w postępowaniu prowadzonym w celu zawarcia umowy ramowej.

Ustawodawca - wprowadzając nowe zasady dotyczące zawierania umów ramowych - przewidział, że fakt ich zawierania może niekorzystnie wpływać na konkurencyjność rynku. Dlatego ograniczono okres, na jaki możliwe będzie jej zawarcie. Umowę ramową podmioty mogą zawierać ze sobą tylko na czas określony, jednak nie dłuższy niż 4 lata. Możliwość zawarcia takiej umowy na okres dłuższy, niż wskazane 4 lata, będzie dopuszczalna tylko w szczególnych przypadkach.

Zawarcie umowy ramowej musi poprzedzać przeprowadzenie postępowania w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem. Oznacza to, że zawarcie umowy ramowej będzie dopuszczalne w jednym z trybów umożliwiających złożenie oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w przetargu wszystkim zainteresowanym wykonawcom. Każdy z wykonawców może więc ubiegać się o zawarcie umowy ramowej.

Warto wiedzieć, że w ogłoszeniu mającym na celu zawarcie umowy ramowej zamawiający powinien określić liczbę wykonawców, z którymi zawrze umowę ramową. Postępowanie może mieć na celu zawarcie umowy ramowej tylko z jednym wykonawcą lub z większą ich liczbą, jednak nie mniejszą niż trzech. W przypadku mnogości wykonawców, jeżeli dojdzie do złożenia mniejszej liczby ofert niż przewidziana w ogłoszeniu, zamawiający zawiera umowę z wszystkimi wykonawcami, którzy złożą oferty niepodlegające odrzuceniu. Po zawarciu umowy ramowej zamawiający ma prawo udzielać zamówienia publicznego w trybie z wolnej ręki, jeżeli umowa ramowa zawarta została z jednym wykonawcą, a jeżeli z większą liczbą - w trybie negocjacji bez ogłoszenia.

WAŻNE

Umowę ramową warto zawierać, w sytuacji gdy w pewnych odstępach czasu zamawiający przewiduje zakup tego samego rodzaju dostaw lub usług. Zawarcie umowy ramowej zawierającej zasady, na jakich będą w przyszłości udzielane zamówienia, pozwala wówczas uniknąć powtarzania procedur udzielania zamówień publicznych.

Jak prowadzi się dialog konkurencyjny

Nowy tryb będzie miał zastosowanie przede wszystkim w razie szczególnie złożonych zamówień, których zamawiający nie będzie w stanie opisać za pomocą cech technicznych i jakościowych.

Skorzystanie z tego trybu będzie możliwe w przypadku zamówień o szczególnie złożonym charakterze, np. projektach związanych z partnerstwem publiczno-prywatnym, gdzie zamawiający nie jest w stanie określić, które z rozwiązań będzie dla niego najkorzystniejsze.

Prawo zamówień publicznych

Art. 60a. Dialog konkurencyjny to tryb udzielenia zamówienia, w którym po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający prowadzi z wybranymi przez siebie wykonawcami dialog, a następnie zaprasza ich do składania ofert.

Dodatkowo ta złożoność zamówienia będzie musiała uniemożliwiać udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego. Dialog konkurencyjny będzie miał też zastosowanie, wtedy gdy zamawiający nie będzie w stanie obiektywnie określić warunków prawnych lub finansowych wykonania zamówienia. Innymi słowy, tryb dialogu konkurencyjnego będzie stosowany w sytuacjach, kiedy zamawiający - znając swoje potrzeby - oczekuje konkretnych propozycji wykonawców, ponieważ ma trudności z precyzyjnym określeniem wskazówek jakościowych i technicznych związanych z danym zamówieniem.

Tryb dialogu konkurencyjnego ma być wszczynany poprzez publikację przez zamawiającego właściwego ogłoszenia o zamówieniu. Przedmiotowe ogłoszenie powinno zawierać, w miarę możliwości, potrzeby i wymagania odnośnie do przedmiotu zamówienia, m.in. opis potrzeb zamawiającego i wymagania, które powinny być sformułowane w taki sposób, że umożliwią wykonawcom przygotowanie się do udziału w dialogu. Jeśli ogłoszenie nie będzie zawierało takich wymagań, powinno zawierać informację o sposobie uzyskania tego opisu. W odpowiedzi na ogłoszenie wykonawcy składać będą wnioski o dopuszczenie do udziału w dialogu.

Po dokonaniu kwalifikacji wykonawców na podstawie kryteriów podmiotowych odnoszących się do ich sytuacji ekonomicznej, finansowej oraz technicznej zamawiający zaprasza ich do dialogu. W zaproszeniu powinien poinformować o dniu i miejscu opublikowania ogłoszenia o zamówieniu oraz o miejscu i terminie rozpoczęcia dialogu. Dialog powinien być prowadzony oddzielnie z każdym z wykonawców. Dialog ma być prowadzony do momentu, gdy zamawiający będzie mógł określić w wyniku porównania rozwiązań proponowanych przez wykonawców rozwiązanie lub rozwiązania najbardziej spełniające jego potrzeby. Po jego zakończeniu zamawiający zaprosi wykonawców uczestniczących w dialogu do składania ofert opierających się na rozwiązaniach przedstawionych podczas dialogu. Powinien przy tym przekazać im specyfikację istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z założeniami uzasadniającymi wprowadzenie tego trybu zamówień ma po pierwsze zapewnić konkurencję pomiędzy wykonawcami, a po wtóre - stworzyć zamawiającemu możliwość omówienia wszystkich aspektów danego zamówienia z każdym wykonawcą.


WAŻNE

W przypadku dialogu konkurencyjnego kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty nie może być tylko cena. W przypadku postępowań o udzielenie zamówienia o największej wartości, tzn. przekraczającej 10 000 000 euro - dla dostaw lub usług i 20 000 000 euro - dla robót budowlanych, zastosowanie trybu dialogu konkurencyjnego będzie uzależnione dodatkowo od uzyskania zgody prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.

Aukcja elektroniczna

Zmienione przepisy ustawy o zamówieniach publicznych wprowadzają też inne rozwiązanie wynikające z dyrektyw Unii Europejskiej, którym jest aukcja elektroniczna rozumiana inaczej niż miało to miejsce do tej pory. Dla rozróżnienia i podkreślenia odmienności tych regulacji dotychczasową aukcję elektroniczną zmieniono na licytację elektroniczną.

Obecna aukcja elektroniczna nie jest odrębnym trybem udzielania zamówienia. Jest to sposób wyboru oferty najkorzystniejszej, który ma mieć zastosowanie po dokonaniu oceny ofert w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem. Należy przy tym pamiętać, że aukcja elektroniczna jest jednoetapowa. W odniesieniu do zamówień klasycznych zastosowanie aukcji elektronicznej w przypadku negocjacji z ogłoszeniem jest ograniczone tylko do przesłanki wymienionej w art. 55 ust. 1 pkt 1. Zgodnie z treścią powołanego przepisu zamawiający może udzielić zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem, jeżeli w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego albo dialogu konkurencyjnego wszystkie oferty zostały w istotny sposób zmienione.

Warunkiem zastosowania aukcji elektronicznej zarówno w postępowaniach o udzielenie zamówienia, jak i zamówienia sektorowego jest poinformowanie przez zamawiającego o tym w ogłoszeniu o zamówieniu i złożenie co najmniej 3 ofert niepodlegających odrzuceniu.

Kryteriami oceny ofert może być nie tylko cena, ale i inne kryteria określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z wyjątkiem kryteriów, na podstawie których nie można dokonać automatycznej oceny oferty bez ingerencji zamawiającego. W konsekwencji - zgodnie z postanowieniami dyrektyw - niektóre zamówienia na usługi (np. w zakresie działalności twórczej) nie mogą być przedmiotem aukcji elektronicznej. W toku aukcji zamawiający powinien na bieżąco informować każdego wykonawcę o pozycji złożonej przez niego oferty i otrzymanej punktacji oraz o punktacji najkorzystniejszej oferty.

Reklama

Edyta Wereszczyńska

Gazeta Prawna
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »