Pekao SA - wyniki po I półroczu 2002r.

Sytuacja ekonomiczna w Polsce, której poprawy oczekiwano już w I półroczu 2002 r., pozostaje pod negatywnym wpływem ogólnego spowolnienia gospodarki światowej, a zwłaszcza słabej sytuacji makroekonomicznej w krajach będących głównymi partnerami handlowymi Polski.

Niekorzystne uwarunkowania makroekonomiczne wpłynęły na wyniki, jakie w I półroczu osiągnął Bank Pekao SA. Wolniejszy niż oczekiwano był wzrost dochodów Banku, pogorszyła się jakość aktywów.

W I półroczu 2002 r. Bank wypracował zysk brutto w wysokości 355,2 mln zł i zysk netto w wysokości 181,8 mln zł.

W II kwartale 2002 r. zarówno wynik brutto jak i netto były ujemne. Wynik brutto wyniósł

-72,1 mln zł, a wynik netto wyniósł -123,0 mln zł.

Poniesienie straty w II kwartale 2002 r. spowodowane było dwoma czynnikami:

-pogorszeniem się kondycji finansowej kredytobiorców, wynikającym z utrzymujących się niekorzystnych uwarunkowań makroekonomicznych oraz zaangażowaniem Banku wobec Stoczni Szczecińskiej. Spowodowało to konieczność utworzenia rezerw na kredyty w łącznej wysokości 682,2 mln zł,

-stratami, jakie w II kwartale 2002 r. wykazały spółki wyceniane metodą praw własności (łącznie 43,1 mln zł), spowodowanymi również przez koszty rezerw.

Na poziomie zysku operacyjnego Bank osiągnął dobry rezultat: 610,2 mln zł w II kwartale 2002 r. (o 9,4% więcej niż przed rokiem) i 1 208,6 mln zł I półroczu br. (o 17,6% więcej niż w I półroczu 2001).

Osiągnięcie w I półroczu 2002 r. wyniku operacyjnego o 17,6% wyższego niż przed rokiem możliwe było dzięki wzrostowi dochodów o 5,3% przy jednoczesnej ścisłej kontroli kosztów (zmniejszenie o 6,3%).

Najistotniejszy wpływ na wzrost dochodów miały: wynik odsetkowy (wzrost o 76,5 mln zł), wynik z pozycji wymiany (wzrost o 79,8 mln zł) oraz wynik na pozostałej działalności operacyjnej (wzrost o 25,2 mln zł). O 50,8 mln zł niższy był wynik z udziałów, co wynika głównie ze zmian zasad rachunkowości: w I półroczu 2001 r. pozycja ta zawierała 57,0 mln zł z tytułu dywidend od konsolidowanych spółek.

Marża odsetkowa w I półroczu 2002 r. w wysokości 4,95% w warunkach porównywalnych (po uwzględnieniu zastosowania efektywnej stopy procentowej do określania dochodów odsetkowych z inwestycji centralnej) była wyższa o 0,08 p.p. Wzrost marży wynikał głównie z korzystniejszej relacji aktywów do pasywów odsetkowych, a także z polityki cenowej Banku. Na wynik odsetkowy w I półroczu wpływ (około 35 mln zł) miała również zamiana obligacji rezerwowych 6-, 7- i 8-letnich na obligacje 10-letnie oprocentowane według stopy rynkowej. Dzięki wyższej marży odsetkowej, wynik odsetkowy (łącznie z dochodami z transakcji SWAP) w I półroczu 2002 r. wyniósł 1 478,2 mln zł i był o 5,5% wyższy niż przed rokiem.

Wynik z tytułu prowizji w I półroczu 2002 r. był o 0,7% niższy niż przed rokiem. Spadek wyniku z prowizji wynikał ze spadku o 21,2% prowizji z działalności kredytowej przy jednoczesnym wzroście prowizji z tytułu obsługi rachunków o 6,0% i stabilizacji prowizji z tytułu kart płatniczych. O 13,4% wzrosły pozostałe prowizje, na co składają się między innymi prowizje ze sprzedaży produktów spółek (głównie jednostek funduszy inwestycyjnych) i prowizje od operacji bankowych klientów korporacyjnych. Spadek prowizji z działalności kredytowej związany jest z niższą dynamiką portfela kredytowego. Wynik z prowizji bez uwzględniania prowizji kredytowych wzrósł w I półroczu 2002 r. o 6,4% w porównaniu z I półroczem 2001 r.

Wynik z udziałów w I półroczu 2002 r. był o 50,8 mln zł niższy niż przed rokiem. Wynika to głównie ze zmian zasad rachunkowości: w I półroczu 2001 r. pozycja ta zawierała 57,0 mln zł z tytułu dywidend od konsolidowanych spółek. Od 2002 r. wyniki spółek wykazywane są w pozycji "Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności" i w I półroczu br. obniżyły wynik Banku o 33,6 mln zł. Wynik z udziałów w I półroczu 2002 r. w wysokości 17,2 mln zł zawiera głównie dochód ze sprzedaży i umorzenia akcji Pekao Trading Corporation (15,5 mln zł).

Koszty działania (z amortyzacją) w I półroczu 2002 r. były o 6,3% niższe niż przed rokiem, co oznacza ich realny spadek o 8,9%. Bank szczególną uwagę przywiązuje do racjonalizacji kosztów działania i dostosowania ich poziomu do jego potrzeb. Koszty osobowe zmniejszyły się o 43,6 mln zł (realnie o 10,1%), między innymi w wyniku zmniejszenia zatrudnienia. Urealniono też rezerwy na koszty osobowe związane z wypłatami nagród jubileuszowych, z których to w porozumieniu ze związkami zawodowymi i na mocy zmiany układu zbiorowego zrezygnowano w Banku. W wyniku skuteczniejszej kontroli kosztów rzeczowych i doskonalenia metod zarządzania majątkiem Banku, o 23,3 mln zł zmniejszyły się również koszty rzeczowe (realnie o 8,4%).

W wyniku wzrostu dochodów, przy jednoczesnej kontroli kosztów, nastąpiła poprawa wskaźnika koszty / dochody (z 51,5 % w I półroczu 2001 r. do 45,9% w I półroczu 2002 r.) i wzrost wyniku operacyjnego przed rezerwami do 1 208,6 mln zł (o 17,6%).

Ujemne saldo rezerw w I półroczu 2002 r. wyniosło -853,4 mln zł (w I półroczu 2001 r.

-268,3 mln zł).

Wysokie ujemne saldo rezerw w I półroczu 2002 r., w tym szczególnie w II kwartale, wynika ze znacznego pogorszenia się kondycji finansowej kredytobiorców. Bank zaostrzył politykę kredytową i zastosował bardziej konserwatywną politykę rezerw. Konserwatyzm podejścia odnosił się również do wyceny zabezpieczeń w związku z sytuacją makroekonomiczną, głównie dotyczących nieruchomości.

Na wysokie ujemne saldo rezerw istotny wpływ miały rezerwy utworzone na zaangażowanie Banku wobec Stoczni Szczecińskiej. W II kwartale 2002 r. należności od Stoczni przeniesione zostały z kategorii normalnych do kategorii straconych. Utworzenie 100% rezerw na należności (po uwzględnieniu zabezpieczeń) zwiększyło koszty rezerw o 185,4 mln zł. Na wielkość rezerw na kredyty dla Stoczni Szczecińskiej wpływ miała sprzedaż 2 statków.

Udział kredytów zagrożonych w kredytach ogółem na koniec czerwca w 2002 r. wyniósł 19,7% wobec 15,0% na koniec 2001 r. (w warunkach porównywalnych). Wskaźnik jakości kredytów pogorszył się o 4,7 p.p., z czego 1,5 p.p. związane jest z przeklasyfikowaniem należności od Stoczni Szczecińskiej. Pogorszyła się również jakość należności od innych podmiotów należących do sektora produkcji i naprawy statków, do sektora budownictwa i obsługi nieruchomości oraz do sektora handlu.

W wyniku utworzonych rezerw, wskaźnik pokrycia kredytów zagrożonych rezerwami wzrósł z 48,9% na koniec 2001 r. do 49,5% na koniec czerwca 2002 r.

Ponadto Bank zabezpiecza się przed ryzykiem utrzymując rezerwy o charakterze ogólnym. Rezerwy te na koniec czerwca 2002 r. pokrywają 1,27% kredytów normalnych (na koniec 2001 r. 1,21%).

Zgodnie z nowymi regulacjami począwszy od 2002 r. do wyniku jednostkowego Banku zaliczony jest udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności. Zmniejszyło to wynik Banku za I półrocze 2002 r. o 33,6 mln zł. W II kwartale 2002 r. spółki poniosły stratę netto łącznie w wysokości -43,1 mln zł, głównie z powodu konieczności utworzenia rezerw. Wyniki spółek na poziomie operacyjnym nie były gorsze, niż przed rokiem.

Na zmiany wolumenów kredytów i depozytów istotny wpływ, przy uwzględnieniu walutowej struktury bilansu Banku, miały zmiany kursów podstawowych walut wobec złotego. W stosunku do 31 grudnia 2001 r. kurs USD wzrósł o 1,4%, a kurs EUR wzrósł o 13,8%. W wyniku tego przy stabilnych stanach dewizowych kredytów i depozytów w walutach oryginalnych, ich złotowa równowartość wzrosła.

Należności od klientów stanowiły na koniec czerwca 2002 r. 47,7% aktywów.

Portfel kredytowy brutto wzrósł w I półroczu br. o 700,9 mln zł, a w ciągu roku o 1 899,1 mln zł. Niska dynamika portfela kredytowego, szczególnie w I półroczu 2002 r. wynikała między innymi z niekorzystnej sytuacji makroekonomicznej.

W I półroczu 2002 r. zadłużenie klientów korporacyjnych wzrosło o 577,1 mln zł, a zadłużenie klientów detalicznych o 123,8 mln zł.

(mln zł)

Zobowiązania wobec klientów stanowiły na koniec czerwca 2002 r. 77,1% pasywów.

Podobnie jak w całym systemie bankowym, w I półroczu br. zmniejszyły się depozyty ogółem, na co wpłynęły depozyty korporacyjne (spadek w Banku o 1 972,1 mln zł). Depozyty detaliczne przyrosły w I półroczu br. 563,9 mln zł.

Jednocześnie w I półroczu 2002 r. nastąpił dalszy wzrost wartości aktywów netto funduszy inwestycyjnych Pioneer Pekao TFI S.A., którego jednostki sprzedawane są głównie w sieci Banku Pekao SA. Aktywa te wzrosły w I półroczu 2002 r. o 541,6 mln zł, a pomiędzy czerwcem 2001 r. a czerwcem 2002 r. o 2 251,6 mln zł. Na koniec czerwca 2002 r. udział w rynku funduszy inwestycyjnych wynosił 23,2%.

Działalność rynkowa Banku Pekao SA

W I półroczu 2002 r. kontynuowano prace nad restrukturyzacją Banku oraz doskonaleniem metod zarządzania Bankiem. W ramach prac między innymi:

-dokonano zmian w organizacji sprzedaży produktów i usług bankowych. Wprowadzono nowy model obsługi bankowej skierowany do klientów zamożnych (VIP) oraz małych i mikro firm (SME). W ramach tego modelu klienci zamożni, którzy są przedsiębiorcami prowadzącymi małą lub mikro firmę otrzymali kompleksową obsługę bankową zarówno rachunku firmowego, jak i prywatnego - doradztwo w jednym miejscu, prowadzone przez wyspecjalizowanego doradcę VIP/SME. Klientom zamożnym, którzy nie są przedsiębiorcami lub nie są zainteresowani łączną obsługą bankową, przydzielony został indywidualny doradca, natomiast małe firmy będące klientami Banku objęte zostały zindywidualizowaną obsługą przez menedżerów klienta.

-zreorganizowano obsługę średnich klientów korporacyjnych Banku powołując centra klientów korporacyjnych. Celem nowej struktury jest zapewnienie klientom korporacyjnym profesjonalnych, kompleksowych usług bankowych oraz doradztwa, przynoszących im wysoki poziom satysfakcji.

-przystosowano strukturę procesu zarządzania ryzykiem kredytowym do nowej segmentacji klientów.

Realizowano prace związane z doskonaleniem procedur i narzędzi oceny ryzyka kredytowego. Kontynuowano prace nad opracowaniem i wdrożeniem automatycznego systemu przetwarzania wniosków kredytowych klientów segmentu Mass Market i VIP/SME, który pozwoli usprawnić i wystandaryzować proces kredytowy Banku.

-realizowano program racjonalizacji zatrudnienia.

Na koniec 30 czerwca 2002 r. zatrudnienie w Banku Pekao SA wyniosło 17 411 osób i w okresie I półrocza zmniejszyło się o 726 osób. W grupie liczba pracowników na koniec I półrocza 2002 r. wyniosła 18 560 osób i od początku roku zmniejszyła się o 895 osób. Systematyczne zmniejszanie zatrudnienia jest wynikiem konsekwentnej realizacji polityki Banku polegającej na ścisłej kontroli przyjęć nowych pracowników, stosowaniu specjalnych zachęt dla osób deklarujących wcześniejsze przejście na emeryturę oraz naturalnej fluktuacji kadr.

-zgodnie z przyjętym harmonogramem kontynuowano prace wdrożeniowe nowego zintegrowanego systemu informatycznego w kolejnych oddziałach Banku. Zakończono wdrożenie projektu kompleksowego dostępu do Internetu. Rozpoczęto proces centralizacji systemu ELIXIR.

-zgodnie z przyjętą strategią Banku dotyczącą rozwoju kanałów zdalnej dystrybucji usług oraz planowanym rozwojem usług bankowości telefonicznej, zakończono prace nad stworzeniem nowoczesnego Centrum Kontaktu z Klientem (Multichannel) - projekt wchodzi w fazę pilotażu produkcyjnego.

W I półroczu 2002 r. osiągnięto między innymi następujące efekty w zakresie rozwoju działalności rynkowej:

-łączna liczba złotowych rachunków bieżących klientów detalicznych na koniec czerwca 2002 r. wyniosła 2 645,2 tys., w tym rachunków Eurokonto - 2 083,3 tys.

Liczba rachunków klientów korporacyjnych wyniosła na koniec I półrocza 2002 r. 275,2 tys.

Zmniejszenie się liczby rachunków klientów detalicznych i korporacyjnych w I półroczu 2002 r. związane jest z przeprowadzanym w Banku procesem weryfikacji i zamykania "martwych" rachunków.

-na koniec I półrocza 2002 r. klienci detaliczni posługiwali się 3 654,2 tys., a korporacyjni 86,6 tys. kart płatniczych. Od początku 2002 r. liczba kart klientów indywidualnych wzrosła o 110,2 tys., natomiast klientów korporacyjnych zmniejszyła się o 7,0 tys.,

-w I półroczu 2002 r. otwarto 28 nowych placówek. Na koniec czerwca 2002 r. sieć Banku liczyła 831 placówki. Uruchamiane filie ukierunkowane są głównie na obsługę klienta zamożnego oraz małych i średnich przedsiębiorstw,

-zainstalowano 114 nowych bankomatów, a ich łączna liczba na koniec I półrocza 2002 r. wyniosła 1 070 szt.,

-na przełomie I i II kwartału Bank z sukcesem przeprowadził kolejną emisję depozytu strukturalnego Eurogwarancja. Oprocentowanie lokaty zależy od zmian wartości jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych Pioneer - Core European Equity oraz U.S. High Yield Coporate Bond. Gwarantowany minimalny zwrot wynosi 10%. W przypadku wzrostu wartości koszyka funduszy inwestycyjnych średnio co najmniej o 20%, gwarantowany zwrot na lokacie dla klienta wzrośnie z 10% do 20%.

-w czerwcu Bank rozpoczął dystrybucję jednostek uczestnictwa:

-Pioneer Zrównoważony Funduszu Inwestycyjnego Otwartego,

-Pioneer Akcji Amerykańskich Funduszu Inwestycyjnego Otwartego,

oraz rozpoczął subskrypcję certyfikatów inwestycyjnych Pioneer Obligacji 2 Funduszu Inwestycyjnego Mieszanego.

Zaangażowanie Banku wobec Stoczni Szczecińskiej

W raporcie bieżącym z 20 czerwca 2002 r. Bank podał do publicznej wiadomości kwotę zaangażowania wobec Stoczni Szczecińskiej, która wynosiła 497,8 mln zł.

Bank rozpoczął i kontynuuje prace związane z restrukturyzacją i windykacją należności od Klienta.

W lipcu br. Bank na mocy klauzul umownych przejął 4 kredytowane statki, zwalniając Stocznię Szczecińską z części długu.

Na dzień przekazania raportu zaangażowanie Banku wobec Stoczni Szczecińskiej wynosi około 210 mln zł i jest całkowicie pokryte rezerwami.

W dniu 17 lipca 2002 r. Bank dokonał po cenach rynkowych sprzedaży dwóch statków typu ro-pax. Pierwszy statek dostarczony został odbiorcy w lipcu, a oczekiwany termin dostarczenia drugiego ze statków upływa w listopadzie 2002 roku. Warunki transakcji są zgodne z wcześniejszymi szacunkami Banku.

Szacuje się, że dodatkowe nakłady niezbędne do ukończenia pozostałych dwóch statków wyniosą około 100 - 150 mln zł.

Bank podtrzymuje szacunek straty netto, jaką może ponieść z tytułu zaangażowania wobec Stoczni Szczecińskiej w bieżącym roku, w wysokości do 150 mln zł.

Realizacja prognozy 2002

W raporcie bieżącym z 14 lutego 2002 r. Bank przekazał do publicznej wiadomości prognozę na 2002 r. W raporcie bieżącym z 26 lipca 2002 r. Bank dokonał korekty prognozy na 2002 r. (nowa prognoza 2002).

Realizacja przez Bank celów finansowych określonych w nowej prognozie na 2002 r. przedstawia się następująco:

Bank realizuje plan finansowy skonstruowany w oparciu o przyjęte założenia makroekonomiczne. Znaczące odchylenia realizacji parametrów makroekonomicznych od założeń przyjętych do planu mogą mieć wpływ na wyniki osiągane przez Bank.