Ustalanie podstawy wymiaru świadczenia chorobowego, gdy pracownik odbiera wolne za nadgodziny
W lutym br. pracownik odebrał dzień wolny za 5 godzin pracy w wolną sobotę przypadającą w styczniu br. W firmie stosujemy trzymiesięczny okres rozliczeniowy, pokrywający się z kwartałami kalendarzowymi. Za styczeń br. pracownik otrzymał wynagrodzenie, na które składało się wynagrodzenie miesięczne oraz pięć stawek godzinowych za sobotę, natomiast za luty br. wynagrodzenie miesięczne pomniejszone o pięć stawek godzinowych. Czy ustalając podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za czas niezdolności do pracy trwającej w marcu br. należy uzupełnić wynagrodzenie za luty br.?
Nie. Za wynagrodzenie, które przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego (tak, jak zasiłku), uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe. W podstawie wymiaru wynagrodzenia za czas choroby uwzględnia się więc, oprócz wynagrodzenia "podstawowego", także inne przychody (składniki wynagrodzenia), od których jest opłacana składka na ubezpieczenie chorobowe, i które nie są wypłacane za okresy absencji chorobowej (art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Należy do nich m.in. wynagrodzenie za pracę wykonywaną w dniu wolnym od pracy, które wlicza się do podstawy wymiaru w kwocie faktycznie uzyskanej za miesiące poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, sumując z wynagrodzeniem za ten sam miesiąc. Przy czym dla ustalenia podstawy wymiaru nie ma znaczenia, czy pracownik odbiera dzień wolny ani też czy ma to miejsce w tym samym, czy też w innym miesiącu.
 |
Na temat rozliczania pracy wykonywanej w dniach wolnych piszemy w UiPP nr 1/2016, str. 39-41. |
Zgodnie z zasadą odpłatności za pracę wykonaną, za przepracowane w wolną sobotę 5 godzin pracownikowi należy wypłacić, razem z wypłatą wynagrodzenia za bieżący miesiąc, normalne wynagrodzenie za dodatkową pracę. W miesiącu "odbioru" wolnego wynagrodzenie powinno być obniżone jedynie za 5 godzin (a nie 8, czyli cały dzień "odebrany"). Jeśli jest to ten sam miesiąc, wynagrodzenie będzie takie jakby dodatkowa praca nie wystąpiła. W praktyce niekiedy nie przelicza się wynagrodzenia także wówczas, gdy "odebranie" dnia wolnego następuje w innym miesiącu kalendarzowym, wypłacając w obydwu pełne wynagrodzenie tzw. normalne. Nie jest to jednak zgodne z art. 85 K.p. Za pracę wykonaną przysługuje bowiem wynagrodzenie, które należy wypłacać co najmniej raz w miesiącu, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
| Ważne: Jeżeli w miesiącach, za które wynagrodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego pracownik "odbiera" dni wolne, wskutek czego wynagrodzenie za ten miesiąc ulega obniżeniu, to nie podlega ono uzupełnieniu. |
Powyższe wynika z art. 38 ust. 2 ustawy zasiłkowej. W myśl tego przepisu, uzupełnienie wynagrodzenia, w celu uwzględnienia go w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych, polega na ustaleniu kwoty, jaką pracownik uzyskałby, gdyby przepracował wszystkie obowiązujące go w tym miesiącu dni robocze. Jeżeli w danym miesiącu pracownik odbiera dzień wolny za czas przepracowany w dniu wolnym w innym miesiącu, to w miesiącu tym obowiązuje go mniejsza liczba dni do przepracowania. Nie ma więc podstaw do uzupełniania wynagrodzenia za ten miesiąc, bowiem pracownik przepracował wszystkie obowiązujące go w tym miesiącu dni robocze.
| Przykład |
Pracownik zatrudniony od kilku lat, w umowie o pracę ma określone wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej wynoszącej 2.700 zł. W okresie od 1 do 7 marca 2016 r. był niezdolny do pracy z powodu choroby, nabywając prawo do wynagrodzenia chorobowego. Do ustalenia podstawy jego wymiaru należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od marca 2015 r. do lutego 2016 r. W miesiącach od marca do grudnia 2015 r. wynagrodzenie pracownika wynosiło 2.700 zł (a po pomniejszeniu o finansowane przez niego składki na ubezpieczenia społeczne - 2.329,83 zł).
W styczniu 2016 r. pracował przez 5 godzin w wolną sobotę, za którą odebrał dzień wolny w lutym 2016 r., w związku z czym wynagrodzenie za te miesiące wyniosło:
| m-c | dni | wynagrodzenie | |
| robocze | przepracowane | ||
| 01/16 | 19 | 20 | 2.788,80 zł |
| 02/16 | 20 (z 21) | 20 | 2.619,65 zł |
Wynagrodzenie za styczeń i luty 2016 r., po pomniejszeniu o finansowane przez pracownika składki na ubezpieczenia społeczne, wyniosło odpowiednio 2.406,45 zł i 2.260,50 zł.
Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego wyniosła 2.330,44 zł, tj.: [(2.329,83 zł x 10 m-cy) + 2.406,45 zł + 2.260,50 zł] : 12 m-cy.
Ubezpieczenia i Prawo Pracy Nr 6 z dnia 2016-03-10