Większe dopłaty państwa do mieszkania na rynku wtórnym?
Od 1 września 2015 r. uczestnicy programu MdM mogą już kupować używane lokale. Dopiero teraz mieszkańcy wielu mniejszych miejscowości będą mieli faktyczny dostęp do pomocy mieszkaniowej.
Takie osoby przy zakupie lokalu z rynku wtórnego muszą zaakceptować niższe limity cenowe. Warto jednak wiedzieć, że jeden przepis w ustawie o MdM, sprzyja osobom kupującym używane mieszkanie.
Znowelizowana ustawa o MdM wprowadza odmienne limity cenowe dla nieruchomości z rynku pierwotnego i wtórnego - tłumaczy Andrzej Prajsnar analityk portalu RynekPierwotny.pl. W przypadku nowych lokali, graniczna cena 1 mkw. nadal będzie wynosiła 110 proc. średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia (wskaźnika przeliczeniowego). Limity dotyczące rynku wtórnego zostały ustalone jako 90 proc. wskaźnika przeliczeniowego dla danego obszaru. Zatem w tej samej lokalizacji, graniczna cena używanych "M" będzie o 18,18 proc. niższa od analogicznej wartości z rynku pierwotnego (patrz poniższa tabela).
Podczas prac legislacyjnych, parlamentarzyści nie zmienili przepisów regulujących sposób ustalania dopłat. Rządowa pomoc nadal będzie obliczana z uwzględnieniem 100 proc. wskaźnika przeliczeniowego. Identyczna zasada ma dotyczyć również używanych lokali. Brak ustawowego zróżnicowania w tej kwestii, wywołuje ciekawe skutki dla beneficjentów MdM-u. W przypadku nowych mieszkań, podstawa naliczania dopłat nadal będzie o 9 proc. niższa od limitu (patrz poniższa tabela). Osoby kupujące używany lokal, otrzymają natomiast dopłatę obliczoną z uwzględnieniem wskaźnika o 11 proc. większego od limitu. Takie rozwiązanie może być efektem niedopatrzenia ustawodawcy lub wcześniejszych zamierzeń. W każdym razie, jest ono korzystne dla kredytobiorców nabywających używane lokale. Beneficjenci wybierający rynek wtórny mogą liczyć na to, że środki z BGK sfinansują nieco większą część ceny mieszkania.
Różnicę pomiędzy efektami dotowania nowych i używanych mieszkań można przeanalizować na podstawie poniższych przykładów. Szczególnie istotna jest relacja między wartością dofinansowania i całkowitym kosztem zakupu lokalu.
Przykład 1
We wrześniu 2015 r. poznański singiel kupuje na kredyt nowe mieszkanie o powierzchni 42 mkw. Cena jednostkowa tego lokalu (5800 zł/mkw.) jest niższa od aktualnego limitu (5 924,60 zł). Nabywca mieszkania spełnił warunki programu MdM, a dofinansowanie wyniesie 22 621,20 zł (10 proc. x 42 mkw. x 5386 zł/mkw.). Pomoc z BGK pokryje 9,29 proc. całkowitych kosztów zakupu mieszkania (243 600 zł).
Przykład 2
We wrześniu 2015 r. poznański singiel kupuje na kredyt używane mieszkanie o powierzchni 42 mkw. Cena jednostkowa tego lokalu (4800 zł/mkw.) jest niższa od aktualnego limitu (4847,40 zł). Nabywca mieszkania spełnił warunki programu MdM, a dofinansowanie wyniesie 22 621,20 zł (10 proc. x 42 mkw. x 5386 zł/mkw.). Pomoc z BGK pokryje 11,22 proc. całkowitych kosztów zakupu mieszkania (201 600 zł).
Powyższe przykłady pokazują pewne korzyści dla osoby kupującej używany lokal z dopłatą. Przykładowy beneficjent programu MdM może liczyć na sfinansowanie dodatkowych 2 proc. ceny mieszkania. Taka różnica powinna być istotna dla bezdzietnych osób, które nie posiadają większych oszczędności. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku używanego lokum o powierzchni do 50 mkw. dofinansowanie jest większe od wkładu wymaganego przez bank (10 proc. ceny zakupu). Bezdzietna osoba, która nabywa nowy lokal musi posiadać niewielki wkład, gdyż rządowa pomoc zwykle będzie nieco niższa od 10 proc. ceny transakcyjnej.
Przyszli beneficjenci programu MdM powinni wiedzieć o tym, że dopłata sfinansuje nieco większą część używanego lokalu. Ta różnica raczej nie będzie przesądzać o wyborze pomiędzy ofertą rynku pierwotnego i wtórnego. Decydujące znaczenie może mieć wysokość limitów cenowych. W takich miastach, jak Warszawa, Kraków, Wrocław i Gdańsk restrykcyjne ograniczenia ceny 1 mkw. zmniejszają szansę na zakup używanego lokalu z dopłatą.
Andrzej Prajsnar
