Zakup wierzytelności a koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych

W obrocie gospodarczym zakup i sprzedaż wierzytelności stanowią obecnie normalną praktykę. Abstrahując od innych zagadnień związanych z takim obrotem, należy przyjrzeć się podatkowym aspektom takiej działalności.

W obrocie gospodarczym zakup i sprzedaż wierzytelności stanowią obecnie normalną praktykę. Abstrahując od innych zagadnień związanych z takim obrotem, należy przyjrzeć się podatkowym aspektom takiej działalności.

Możliwość oraz zasady i forma, w jakiej możliwe jest dokonanie cesji wierzytelności, określone są w przepisach art. 509 do 518 Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz.93, z późniejszymi zmianami). Wedle nich, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, o ile nie sprzeciwia się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W tej sytuacji należy odpowiedzieć na pytanie, czy środki wydatkowane na nabycie wierzytelności, można potraktować jako koszt uzyskania przychodu pochodzącego ze spłaty tejże wierzytelności.

Reklama

Analiza treści art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51 poz. 307 z późniejszymi zmianami, dalej "ustawą o PIT") w związku z treścią art. 10 ust. 1 pkt 7 tejże ustawy prowadzi do wniosku, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) praw majątkowych (wierzytelności) jak również z ich sprzedaży lub zamiany. Zgodnie z art. 11 ust 1 ustawy o PIT, przychodem w rozumieniu tej ustawy są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne (z enumeratywnie wyliczonymi wyjątkami). Oznacza to, że również środki pieniężne, uzyskane w związku z dokonaną cesją wierzytelności, stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ustawy o PIT. W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o PIT dochodem ze źródła przychodów jest (co do zasady) nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym.

Zdaniem organów podatkowych przychód nabywcy wierzytelności powstaje w chwili faktycznego otrzymania należności od dłużnika i to dopiero w tym momencie wydatek na nabycie takiej wierzytelności stanowi koszt uzyskania przychodów. Dzieje się tak dlatego, że dopiero wówczas taki wydatek, ma związek z uzyskanym przychodem. Natomiast jeżeli przychód stanowi tylko pewną część nominalnej wartości wierzytelności, wówczas koszt jego uzyskania powinien być ustalony proporcjonalnie. Nie powinno się kwalifikować do kosztów całej kwoty wydatkowanej na zakup wierzytelności, a jedynie tą część, która proporcjonalnie przypada na osiągnięty przychód - realna spłatę (por. w interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 17 maja 2010r. znak ITPB1/415-179d/10MR).

Podsumowując stwierdzić należy, ze koszt zakupu wierzytelności będzie stanowił koszt uzyskania przychodu, w wypadku spłaty tejże wierzytelności. Jeśli jednak wierzytelności została uregulowana tylko cząstkowo, wówczas zdaniem organów podatkowych, kosztem uzyskania przychodu jest proporcjonalnie wyliczona część kwoty, przeznaczonej na zakup wierzytelności. Stwierdzić należy, iż analogiczna zasada będzie miała zastosowanie nie tylko w razie spłaty, ale także przy dalszym zbyciu wierzytelności.

Jarosław Włoch

Aplikant radcowski, konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest jedynie odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.

Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Dowiedz się więcej na temat: PIT | zakup | przychód
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »