Kredyt na spółkę? To dobre, ale i ryzykowne rozwiązanie
Od stycznia banki będą już "wyjściowo" wymagać od nas 20 proc. wkładu własnego, jeśli myślimy o zaciągnięciu kredytu hipotecznego. Instytucje finansowe surowiej podchodzą też do kwestii zdolności kredytowej. Jednym ze sposobów na jej poprawienie jest znalezienie współkredytobiorcy.
Dlaczego kredyt dzielony z jeszcze inną osobą w oczach banku jest bezpieczniejszy? To oczywiste - w przypadku problemów ze spłatą instytucja finansowa może dochodzić swoich roszczeń od dwóch a nie jednego kredytobiorcy. Posiadanie kredytowego wspólnika zazwyczaj poprawia też wysokość wskaźnika DTI (debt to income) czyli raty do dochodów. Ponieważ dochody współkredytobiorców się sumuje, są one po prostu większe.
Jeśli coś miałoby się z nami stać - przestalibyśmy spłacać kredyt itp. wierzytelność zostanie zaspokojona z dochodów tego współkredytobiorcy, którego najszybciej i najskuteczniej dosięgnie komornik. Co niezwykle istotne - bycie współkredytobiorcą nie jest równoznaczne z byciem współwłaścicielem mieszkania. Nic z tych rzeczy. Prawny właściciel może swobodnie dysponować nieruchomością, może ją sprzedać bez zgody i wiedzy współkredytobiorcy.
Osoba, która decyduje się przystąpić do kredytu, wyraża jedynie zgodę na to, że będzie go również spłacać (zgoda to warunek podstawowy). Oczywiście wcale nie musi pokrywać rat i w praktyce tak się zazwyczaj nie dzieje, a kredyt spłaca tylko "główny" zaciągający, ale właśnie w sytuacji, gdyby się coś niedobrego stało i pieniądze przestały trafiać do banku, ten zwróci się do drugiego z uczestników zobowiązania.
Z punktu widzenia banku nie ma żadnego znaczenia, jakie relacje łączą współkredytobiorców. Mogą to być nawet zupełnie obce sobie osoby. Oczywiście - jak wspomnieliśmy - ten drugi musi się na przystąpienie do kredytu zgodzić i powinien zdawać sobie sprawę z konsekwencji takiego kroku - m.in. tego, że w ten sposób jego zdolność kredytowa się zmniejsza.
Z punktu widzenia "głównego" kredytobiorcy, ewentualna "pomoc" mająca na celu formalne poprawienie zdolności kredytowej to oczywiście bardzo dobre wyjście, ale należy pamiętać, że równie dobrze dodatkowy uczestnik zobowiązania może utrudniać a nie ułatwiać sprawę. Jeśli jego dochody są niestabilne i małe, a poza tym ma wiele zobowiązań, może się okazać, że nie tylko nie poprawi naszej zdolności kredytowej, ale jeszcze jej zaszkodzi. Poza tym należy pamiętać o tym, że banki prześwietlają całą historię kredytową dodatkowego uczestnika, więc wszelkie problemy i opóźnienia w spłatach będą rzutować na jego wiarygodność.
W polskich realiach zazwyczaj dodatkowym kredytobiorcą zostaje po prostu ktoś z najbliższej rodziny, komu ufamy i kto ufa nam. Człowiek taki decyduje się przystąpić do kredytu nie po to, by go spłacać razem z nami, ale by poprawić naszą zdolność. Czy to dobre wyjście? Oczywiście jeśli mamy pełne zaufanie, wiemy że druga strona nas nie oszuka itp. to można zaryzykować, ale generalnie właśnie - przystąpienie do kredytu to spawa niezwykle ryzykowna.
Po pierwsze - jeśli nasz kredytobiorca nie miałby szansy na uzyskanie pożądanej sumy, bez naszego przystąpienia, to znaczy, że zarabia po prostu za mało i może to wieszczyć probelmy w przyszłości - ze spłatą. A wtedy bank przyjdzie po pieniądze do nas. Po drugie - z bycia współkredytobiorcą niełatwo się "wykręcić", sprawa równa się ze zobowiązaniem na długie lata, podczas których sami formalnie mamy mniejszą zdolność kredytową, nawet jeśli to nie my bezpośrednio spłacamy kredyt.
By zostać odłączonym od kredytu należy podpisać specjalny aneks do umowy. Bank jeszcze raz przeliczy zdolność kredytową do spłaty pozostałości zobowiązania już tylko przez jednego kredytobiorcę. Jeśli wyliczenie wypadnie korzystnie, wtedy będzie możliwość wyłączenia współkredytobiorcy. Jest też oczywiście możliwa sytuacja w drugą stronę - na każdym etapie spłacania do kredytu mogą przystąpić dodatkowe osoby (nie tylko jedna). Jednak z racji ryzyka i wagi zobowiązania warto nad sprawą naprawdę dobrze się zastanowić.
Monika Prądzyńska
