MdM: Zakaz wynajmu mieszkania przez pięć lat

Nie każdy wie, że z mieszkaniem kupionym w ramach programu MDM nie możemy zrobić co nam się żywnie podoba. Wręcz przeciwnie - państwo postawiło przed beneficjentami szereg ograniczeń w zakresie obrotu swoją nieruchomością.

Chodzi przede wszystkim o sprzedaż i wynajem mieszkania. Przez pięć lat od momentu kupna nieruchomości w ramach MDM beneficjent nie może dokonać takiej transakcji. Jeśli złamie tę zasadę, będzie musiał zwrócić całość, lub część dopłaty.

Ile? To zależy od tego, kiedy uczestnik programu złamie zasady. Wysokość zwrotu oblicza się mnożąc liczbę miesięcy, która pozostała do końca pięcioletniego okresu przez kwotę przypadającą na jeden miesiąc. Przykładowo - ktoś dostał 30 tysięcy złotych, więc na miesiąc przypada 500 zł (30 tys. / 60 miesięcy). Jeśli wynajął mieszkanie po trzech latach, a więc po 36 miesiącach, wtedy pozostały mu 24 miesiące spłat. Wysokość zwrotu oblicza się więc mnożąc 24 X 500. Nieuczciwy beneficjent będzie musiał zwrócić - w tym przypadku - 12 tysięcy złotych.

W rzeczywistości jednak okres, podczas którego nie będziemy mogli dobrowolnie rozporządzać swoim mieszkaniem jest najczęściej dłuższy niż 5 - letni, bowiem ten "nalicza się" dopiero od początku kolejnego roku kalendarzowego od momentu zakupu.

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tych obostrzeń, a przecież one w znacznym stopniu pozbawiają inwestycyjnej atrakcyjności mieszkań w MDM. Rząd w nowelizacji ustawy z dnia 25 czerwca 2015 doprecyzował nawet, że nie można wynająć także pojedynczego pokoju.

Na tym zresztą obostrzenia się nie kończą. Nieruchomość kupiona w ramach programu Mieszkanie dla Młodych ma służyć celom mieszkaniowym. Problematyczne więc jest tam prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Co prawda - nie jest wykluczone, ale tylko w ograniczonym zakresie. Musi zostać zachowana podstawowa funkcja lokalu, czyli właśnie mieszkalna. Jeśli np. zrobimy z mieszkania warsztat stolarski albo zakład fryzjerski, wtedy ta funkcja z pewnością nie będzie zachowana.

Dotację trzeba będzie oddać także wtedy, gdy beneficjent już po kupnie mieszkania w ramach programu nabędzie prawo własności innej nieruchomości mieszkaniowej, lub też spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - zarówno w całości, jak i w części. Nie trzeba będzie oddawać pieniędzy w sytuacji, gdy prawo własności wynika ze spadku.

Rząd wprowadził też dodatkowe obostrzenia, które mogą poskutkować zwrotem dotacji. Jak wyjaśniono - chodziło o sytuacje, gdy ktoś wykorzystywał zasady programu. Pieniądze w całości lub części, będzie musiał zwrócić także uczestnik, który dokonał wcześniejszej spłaty całości kredytu, lub jego części przekraczającej wysokość udzielonego dofinansowania wkładu własnego. To samo, gdy beneficjent jeszcze przed dniem nabycia mieszkania spłaci całość kredytu lub więcej niż 50 proc. jego ceny zakupu.

Co, gdy beneficjent MDM złamie zasady? Tu również warto nabyć niezbędną wiedzę, bowiem w innej sytuacji będziemy zmuszeni zwrócić nie tylko część dotacji, ale i odsetki. Od momentu, gdy np. sprzedamy mieszkanie, mamy 30 dni, by zawiadomić bank. Później kolejne 30 dni to okres, w którym powinniśmy zwrócić pieniądze na bankowe konto. Zwłoka będzie równała się naliczeniu odsetek.

Ktoś może pomyśleć, że najlepszym wyjściem byłoby ukrycie sprzedaży lub najmu i innych zabronionych działań. Takie wyjście, gdy stanie się jawne, grozi już odpowiedzialnością karną.

Inna, nieprzyjemna okoliczność, to fakt, że takie zachowanie rzutuje na naszą zdolność kredytową. Jeśli pieniędzy nie zwrócimy niezwłocznie, bank może mieć podstawy do zrewidowania naszej kondycji finansowej, domagając się np. dodatkowych zabezpieczeń. Taka sytuacja będzie też z pewnością skutkować pogorszonymi relacjami z bankiem w przyszłości.

Warto zdawać sobie sprawę z tych wszystkich obostrzeń. Klientów MDM może kusić zwłaszcza rynek najmu. W obecnej sytuacji jest to jeden z lepszych instrumentów finansowych - zwłaszcza w porównaniu do lokat bankowych i obligacji. Brak wiedzy o tym, że przez 5 lat wynajem jest wykluczony będzie dla takich inwestorów bolesnym rozczarowaniem.

Teresa Michniak