Być może w przyszłym roku ruszy Centralny Rejestr Faktur - Jasiński

Zdaniem wiceprezesa Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową Bohdana Wyżnikiewicza, walkę z szarą strefą należy zacząć w szkole.

Jasiński, który jest także Głównym Inspektorem Kontroli Skarbowej mówił o Rządowej Strategii Zwalczania Szarej Strefy. Ocenił, że poprzednie rządowe programy miały charakter statyczny - ciężko je było zmienić, natomiast proponowana przez MF strategia jest osadzona w expose premier Beaty Szydło i ma charakter aktywny. "Ona bardzo dynamicznie będzie się rozwijać i będzie się zmieniać" - powiedział Jasiński.

Poinformował, że w ramach strategii przewidziane są działania legislacyjne, organizacyjne i instytucjonalne. Jego zdaniem w ramach uszczelniania systemu podatkowego należy m.in. wprowadzić: klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania; elektroniczną bazę nabywców wyrobów akcyzowych i elektroniczną kontrolę skarbową w branży paliwowej; monitorowanie przepływu towarów do chwili wywozu towaru i złożenia wniosku o zwrot VAT.

Jasiński przedstawił statystyki kontroli skarbowej za 2015 r. Wynika z nich, że w tym czasie przeprowadzono około 10 tys. kontroli, które ustaliły nieprawidłowości na kwotę ok. 18 mld zł, ale ściągnąć udało się tylko ok. 1,1 mld zł. - Odsetek podatników VAT objętych kontrolą wyniósł 0,0037 - tak rzadkim wydarzeniem w Polsce jest kontrola skarbowa - mówił.

Zdaniem wiceministra, fiskus ma zdecydowanie za mało kontrolerów skarbowych - najmniej w UE. - Takie zasoby umożliwiają kontrolę skarbową czynnego podatnika raz na 270 lat - dodał. Zaznaczył, że w przypadku karuzeli VAT należy kontrolować jednocześnie kilka podmiotów.

Według Jasińskiego, potrzebne są też szybkie i zdeterminowane decyzje organizacyjne. Chodzi o pozbawienie oszustów możliwości osiągania korzyści kosztem budżetu; ograniczenie wyłudzenia zwrotu VAT; zwiększenie efektywności kontroli; lepsze typowanie podmiotów do kontroli.

GIKS zwrócił uwagę na rolę informatyki w walce z oszustwami podatkowymi. Wskazał, że ma powstać spółka celowa, która przygotuje resortowi odpowiednie narzędzia informatyczne, pozwalające gromadzić informacje o podatnikach, a od 1 lipca 2016 r. w największych firmach zacznie obowiązywać tzw. Jednolity Plik Kontrolny. Ma on umożliwić przeprowadzenie elektronicznych kontroli.

Jasiński zapowiedział także powstanie Centralnego Rejestru Faktur. - To krok następny, który chcemy dokonać szybko (...), chcielibyśmy, by może w przyszłym roku ten system powstał - wskazał. Zaznaczył, że jak dotąd takie rozwiązanie funkcjonuje tylko w Portugalii.

Zdaniem Jasińskiego, w walkę z szarą strefą wpisuje się także ograniczanie nieprawidłowości w stosowaniu cen transferowych. Wiceminister przypomniał też plan integracji służb skarbowych w ramach Krajowej Administracji Skarbowej.

Obecny na konferencji wiceprezes IBnGR Bohdan Wyżnikiewicz zgodził się z propozycjami resortu finansów, choć jego zdaniem w walce z szarą strefą większy nacisk należy kłaść na zmiany systemowe, a mniej na represje. Według niego, początek szarej strefy ma miejsce w szkole, która daje przyzwolenie na ściąganie. - Jeżeli młody człowiek przyzwyczaja się, że opłaca się oszukiwać, to dlaczego ma nie oszukiwać w dorosłym życiu? - pytał Wyżnikiewicz. - Proponowałbym program "Zero tolerancji dla ściągania" - dodał.

Zwrócił uwagę, że administracja w walce z szarą strefą nie reaguje na otrzymywane informacje. Wskazał np. na nieprawidłowości w branży utylizacji elektrozłomu.

Wiceminister Rozwoju Mariusz Haładyj mówił natomiast, że szara strefa to oszukiwanie konkurentów, co przekłada się na ograniczanie uczciwej konkurencji na rynku. W słowa te wpisało się oświadczenie prezesa Polskiej Federacji Budownictwa Romana Tarnowskiego, który stwierdził, że około połowa VAT od materiałów budowlanych wykorzystywanych w indywidualnym budownictwie mieszkaniowym nie trafia do budżetu. Znaczna część materiałów jest bowiem sprzedawana jako usługa budowana opodatkowana niższą stawką, a uczciwe firmy przegrywają z oszustami.

O planach Najwyższej Izby Kontroli związanych ze zwalczaniem szarej strefy mówił jej prezes Krzysztof Kwiatkowski. Zapowiedział, że przedmiotem troski NIK będzie obszar związany z zapewnieniem równowagi finansów państwa, zostanie też przeprowadzona kontrola skuteczności działań na rzecz poprawy ściągalności podatku akcyzowego, a także kontrola skuteczności poboru podatku od instytucji finansowych oraz podatku od sprzedaży detalicznej. NIK przyjrzy się także problemowi wyprowadzania dochodów za granicę przy użyciu cen transferowych oraz przeanalizuje działania MF w celu zwiększenia efektywności administracji podatkowej.

Sprawdź: PROGRAM PIT 2015