Nie każdą stratę odliczysz
Celem prowadzenia działalności gospodarczej jest generowanie zysku. By móc go osiągnąć w rachunku ekonomicznym należy uwzględnić poniesienie strat. Nie wszystkie z nich będą stanowiły koszty uzyskania przychodów.
Co do zasady, za koszt uzyskania przychodu uważa się wszelkie poniesione wydatki w celu osiągnięcia, zabezpieczenia lub zachowania źródeł przychodów, z wyjątkiem katalogu zamkniętego wydatków nie stanowiących kosztów podatkowych zawartych w art. 16 ustawy o PDOP.
W ustawach o podatku dochodowym ustawodawca zawarł zamknięty katalog poniesionych przez Podatnika strat nie stanowiących kosztów podatkowych. Wśród nich wymienić należy straty:
- w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych (art., 16 ust. 1 pkt 5 PDOP/art. 23 ust.1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej: PDOF);
- powstałych w wyniku likwidacji niezamortyzowanych środków trwałych, które ze względu na zmianę rodzaju działalności utraciły przydatność gospodarczą (art. 16 ust. 1 pkt 6 PDOP/art. 23 ust.1 pkt 6 PDOF);
- z odpłatnego zbycia wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności uprzednio zarachowanych jako przychód podatkowy (art. 16 ust. 1 pkt 39 PDOP/art. 23 ust.1 pkt 39 PDOF);
- powstałych w wyniku nadmiernych ubytków lub zawinionych niedoborów wyrobów akcyzowych, a ponadto podatek akcyzowy od ww. ubytków i niedoborów (art. 16 ust. 1 pkt 47 PDOP/art. 23 ust.1 pkt 44 PDOF);
- powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów, kosztów ich remontów powypadkowych, w sytuacji gdy samochody te nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym (art. 16 ust. 1 pkt 50 PDOP/art. 23 ust. 1 pkt 48 PDOF);
- powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat w wyniku niewykonania umowy (art. 16 ust. 1 pkt 56 PDOP/art. 23 ust. 1 pkt 54 PDOF).
Ze względu na różnorodność występujących sytuacji w życiu gospodarczym kwalifikacja straty do kosztów uzyskania przychodów powinna być każdorazowo oceniana indywidualnie, w aspekcie zarówno:
- całokształtu działalności prowadzonej przez Podatnika;
- konkretnej sytuacji, w której straty te powstały (np. ubytki naturalne, zdarzenie losowe, klęski żywiołowe, itp.), jak i formy udokumentowania strat (np. protokół opisujący zdarzenie, jego datę, przyczynę, dokładne obliczenie wielkości straty, uzupełniony o protokół policji w przypadku kradzieży, bądź zgłoszenie szkody do instytucji ubezpieczeniowej), przy czym pamiętać należy iż mimo indywidualnej oceny Podatnika powyższe wyłączenia nie pozwalają na zaliczenie poniesionych ubytków (strat) do kosztów uzyskania przychodów.
Patrycja Mikuła
