Od niekorzystnej decyzji fiskusa można się odwołać

Decyzje wydawane przez urzędy skarbowe nie są ostateczne. Można się od nich odwołać do izby skarbowej. W tym celu należy napisać i złożyć odwołanie. Trzeba przy tym pamiętać o wymogach formalnych wymienionych w art. 222 Ordynacji podatkowej. Odwołanie powinno:

• zawierać zarzuty wobec decyzji urzędu skarbowego,
• określać istotę i zakres żądania oraz
• wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Zarzuty wobec decyzji to sprecyzowanie, w jaki sposób urzędnicy naruszyli prawo materialne lub przepisy proceduralne przy jej wydawaniu. W odwołaniu można wskazać np. na dokonanie błędnej wykładni prawa, niewłaściwe zastosowanie prawa, naruszenie obowiązku zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego, a także sprzeczność istotnych ustaleń ze zgromadzonymi w sprawie dowodami. Ponadto podatnik musi sprecyzować, czego oczekuje od izby skarbowej w związku z wniesieniem odwołania, tj. czy zależy mu na uchyleniu decyzji urzędu skarbowego czy zmianie - w całości czy w części.

Przedstawione w odwołaniu stanowisko należy poprzeć dowodami. Przy czym nie muszą to być dowody nowe, można wykorzystać te, które zostały zgromadzone przez urzędników. Stawiane urzędowi skarbowemu zarzuty można poprzeć korzystnymi wyrokami sądowymi. Trzeba jednak pamiętać, że ich wskazanie nie jest gwarancją pozytywnego załatwienia sprawy.

Odwołanie wnosi się w ciągu 14 dni, licząc od dnia następnego po otrzymaniu decyzji wydanej przez urząd skarbowy. Przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się bowiem dnia, w którym miało miejsce doręczenie. Wynika to z art. 223 Ordynacji podatkowej.

Na przygotowanie odwołania zyskuje się trochę więcej czasu, w przypadku gdy ostatni dzień terminu wypada w sobotę, niedzielę lub święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy. Wówczas odwołanie można złożyć następnego dnia po dniu lub dniach wolnych.

Podatnik, który nie dotrzyma 14-dniowego terminu, w zasadzie traci szansę na uchylenie lub zmianę niekorzystnego rozstrzygnięcia fiskusa, niezależnie od tego jak duże było spóźnienie. Jedynym sposobem, aby nie stracić możliwości dochodzenia swoich racji w postępowaniu odwoławczym, jest przywrócenie terminu do złożenia odwołania. Taką możliwość daje art. 162 Ordynacji podatkowej.

Podatnik zainteresowany przywróceniem terminu do złożenia odwołania ma 7 dni na wniesienie wniosku w tej sprawie. Wraz z wnioskiem musi złożyć odwołanie. Należy zwrócić uwagę, że niedołączenie odwołania do wniosku o przywrócenie terminu do jego złożenia jest brakiem formalnym. Podatnik musi być wezwany do dostarczenia brakującego pisma. Dopiero gdy w wyznaczonym czasie tego nie zrobi, wniosek o przywrócenie terminu nie zostanie rozpatrzony.

Aby uruchomić postępowanie odwoławcze, nie wystarczy samo złożone w porę podanie. Podatnik musi wykazać, że zrobił wszystko, aby nie dopuścić do spóźnienia. Odwołanie po terminie ma prawo skutecznie wnieść ten, kto uprawdopodobni, że nie ponosi winy za jego niedotrzymanie. Trzeba wykazać, że mimo dołożenia wszelkich starań nie można było w porę złożyć odwołania. Przeszkodziły w tym np. pożar, powódź, nagła choroba itp.

Szansę na skuteczne złożenie odwołania po terminie przekreślają natomiast niedbalstwo oraz zaniedbanie. Fiskusa z pewnością nie przekona np. to, że podatnik pomylił się przy obliczaniu terminu do wniesienia odwołania.

W przypadku gdy podatnik zdecyduje się wnieść odwołanie od niekorzystnej dla siebie decyzji, sprawa nie musi nawet trafić do izby skarbowej, a mimo to może zakończyć się po myśli podatnika. Urząd skarbowy sam może uchylić lub zmienić swoją decyzję. Wynika to z tego, że to on zapoznaje się z nim jako pierwszy. Odwołanie wnosi się bowiem do izby skarbowej za jego pośrednictwem.

Należy zauważyć, że dotychczas organ podatkowy, przekazując sprawę organowi odwoławczemu, był obowiązany wyłącznie ustosunkować się do przedstawionych zarzutów. Zobowiązywał go do tego art. 227 § 2 Ordynacji podatkowej.

Począwszy od dnia 10 maja 2010 r. organ podatkowy przekazując sprawę, jest obowiązany nie tylko ustosunkować się do przedstawionych zarzutów, ale także musi poinformować stronę o sposobie ustosunkowania się do nich. Zmiany te zostały ogłoszone ustawą z dnia 19 lutego 2010 r. nowelizującą Ordynację podatkową.

To korzystne rozwiązanie dla podatników, bowiem do tej pory nie wiedzieli w jaki sposób organ podatkowy podchodził do przedstawionych przez nich w odwołaniu zarzutów.

Zmiana przepisu nie wpływa jednocześnie na sytuację, w której organ uzna, że odwołanie wniesione przez podatnika zasługuje w całości na uwzględnienie. Wówczas bowiem wydaje on nową decyzję, którą uchyla lub zmienia zaskarżone rozstrzygnięcie. W przeciwnym razie przekazuje sprawę izbie skarbowej, natomiast stronę informuje o sposobie ustosunkowania się do zarzutów przedstawionych w odwołaniu.

Warto dodać, że jeżeli postępowanie odwoławcze nie przyniesie zmiany stanowiska fiskusa, to nie musi to oznaczać końca sprawy. Jej ciąg dalszy może być najpierw w wojewódzkim sądzie administracyjnym, a następnie w NSA. Podatnik, który zrezygnuje ze złożenia odwołania, zamyka sobie tym drogę dochodzenia słuszności swoich racji. Przed skierowaniem sprawy do sądu administracyjnego trzeba bowiem wyczerpać sposoby weryfikacji decyzji przysługujące w postępowaniu podatkowym, jakim jest właśnie odwołanie.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

autor: Małgorzata Smolnik
Gazeta Podatkowa Nr 679 z dnia 2010-07-12

GOFIN podpowiada