Ordynacja podatkowa ma być mniej uciążliwa

We wtorek prezydent Bronisław Komorowski podpisze i skieruje do Sejmu projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej oraz innych ustaw.

- Projekt przewiduje wprowadzenie zmian w przepisach prawa podatkowego, których celem jest uproszczenie niektórych obowiązujących przepisów, usunięcie wątpliwości interpretacyjnych wynikających z ich stosowania, jak również wyeliminowanie niektórych przepisów, które w praktyce powodują wiele uciążliwych obowiązków dla podatników, nie przynosząc w zamian oczekiwanych efektów - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Jak powiedział PAP Dziekoński, projekt zakłada dodanie do przepisów ogólnych Ordynacji podatkowej regulacji stanowiącej, że niedające się usunąć wątpliwości, co do treści przepisów prawa podatkowego, rozstrzyga się na korzyść podatnika. Według Kancelarii Prezydenta powinno to ograniczyć przenoszenie na podatników ryzyka nieprecyzyjnych przepisów i związanych z tym kosztów. Podobna zasada obecna jest w przepisach takich państw jak np.: Kanada, Stany Zjednoczone, Belgia, czy Francja.

Projekt zawiera przepisy, które zwiększą pewność podatników w kwestiach związanych z przedawnieniem zobowiązań podatkowych. Zgodnie z generalną zasadą przedawniają się one z upływem 5 lat. Niemniej bieg tego terminu może być z różnych powodów zawieszany (po zawieszeniu biegnie nadal) lub przerywany (po przerwie rozpoczyna biec od początku).

Zaproponowano, aby w przypadku wybranych i nadużywanych, zdaniem autorów projektu, przesłanek zawieszenia oraz przerwania biegu przedawnienia ograniczyć sumę okresów przerw i zawieszeń do 3 lat. W efekcie zobowiązania podatkowe przedawnią się nie później niż po 8 latach, co ma zwiększyć pewność obrotu gospodarczego.

Zniesiona ma być też możliwość nieprzedawniania się zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką (na nieruchomości) lub zastawem skarbowym (na ruchomościach).

W projekcie zaproponowano także ograniczenie możliwości nadania decyzji podatkowej rygoru natychmiastowej wykonalności w sytuacji, gdy do przedawnienia zobowiązania podatkowego zostało mniej niż 3 miesiące. Według Kancelarii Prezydenta organy podatkowe często nadużywają tej przesłanki, kiedy np. z powodu własnej opieszałości nie są w stanie przez 5 lat lub więcej ostatecznie zakończyć sprawy.

Projekt przewiduje, że podatnik korygujący deklarację podatkową nie będzie musiał pisać i wysyłać organom skarbowym uzasadnienia korekty, chyba że zostanie o to poproszony.

- Większość korekt dotyczy spraw wynikających z technicznych omyłek i organ posiada wiedzę, z czego wynikają. W przypadku zaś wysokich zobowiązań podatkowych, ze względu na możliwość uzyskania przez podatnika niższych odsetek, podatnicy będą zainteresowani złożeniem uzasadnienia do korekty bez ustawowego przymusu, natomiast w sprawach drobnych i oczywistych dla organu wyeliminuje się ten zbędny obowiązek - uzasadnia Kancelaria Prezydenta.

Zaproponowano ponadto uchylenie uciążliwych - według firm - obowiązków administracyjnych związanych z "korektą kosztów" w podatkach dochodowych oraz regulacje umożliwiające kontrolę ksiąg w miejscu, gdzie są prowadzone. W przypadku kontroli przedsiębiorcy nie będą musieli swoich dokumentów transportować z firmy, która prowadzi im dokumentację do siedziby swojej lub organu kontrolującego.

W projekcie znalazły się także regulacje zmierzające do zmniejszenia kosztów funkcjonowania administracji podatkowej. Zniesiony ma być obowiązek wydawania postanowień przez organy podatkowe w sprawach, w których wartości podatku nie przekracza 3-krotności opłaty pocztowej za list polecony.

_ _ _ _

Wprowadzenie do Ordynacji podatkowej zasady, zgodnie z którą wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść podatnika, to wręcz rewolucja - uważa radca prawny, wiceprzewodniczący Rady Podatkowej przy Konfederacji Lewiatan Rafał Iniewski.

"To wyjątkowy projekt. Po pierwsze wyjątkowy pod względem historycznym, bowiem to jedyny znany mi projekt, który jest całkowicie pozytywnie nastawiony na prawa podatnika. Nie przypominam sobie w historii nowelizacji ustaw podatkowych zmiany, która byłaby tak jednoznacznie nakierowana na prawa podatnika" - powiedział Iniewski.

Radca prawny zaznaczył, że jest to niewątpliwa wartość propozycji przygotowanych w Kancelarii Prezydenta. Wskazał, że dotychczas nawet jak opracowywano dobre dla podatników rozwiązania, to "dla równowagi" zawsze znajdowało się wśród nich kilka regulacji profiskalnych.

"Wprowadzenie zasady +in dubio pro tributario+ (wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść podatnika - PAP) jest wręcz rewolucyjne" - ocenił członek Rady Podatkowej. Wyjaśnił, że jest to zasada postulowana w doktrynie prawa podatkowego od dawna, niemniej nie jest dominującym poglądem w orzecznictwie.

"To bardzo ważna dyrektywa interpretacyjna, zapis, który ustawia wręcz sposób interpretacji przepisów. Wprowadzenie tej zasady na poziom ustawowy jest na tyle rewolucyjne, że nie chce mi się wierzyć, iż zapis ten zostanie ostatecznie uchwalony" - dodał.

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał we wtorek przygotowany w Kancelarii Prezydenta projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, który przewiduje m.in. wprowadzenie zasady, zgodnie z którą wątpliwości powinny być rozstrzygane na korzyść podatników. Projekt zawiera też przepisy, które zwiększą pewność podatników w kwestiach związanych z przedawnieniem zobowiązań podatkowych.

Zaproponowano także ograniczenie możliwości nadania decyzji podatkowej rygoru natychmiastowej wykonalności w sytuacji, gdy do przedawnienia zobowiązania podatkowego zostało mniej niż 3 miesiące. Dokument przewiduje, że podatnik korygujący deklarację podatkową, nie będzie musiał pisać i wysyłać organom skarbowym uzasadnienia korekty, chyba że zostanie o to poproszony.