10, 9, 8... Ile dni na dostarczenie L4?

Obowiązek zawiadomienia pracodawcy o nieobecności w pracy spowodowanej chorobą należy odróżnić od obowiązku dostarczenia pracodawcy zwolnienia lekarskiego.

W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy.

Ustawodawca uzależnił sposób zawiadomienia pracodawcy o nieobecności w pracy w zależności od tego, czy pracodawca uregulował w swych wewnętrznych przepisach powyższą kwestię, czy też nie:

1. zawiadomienie o nieobecności w pracy powinno nastąpić w sposób przyjęty u danego pracodawcy, określony np. w regulaminie pracy, w regulaminie wynagrodzeń, w umowie o pracę;
2. w przypadku, gdy przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie będą określać sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik powinien dokonać w jeden z niżej wymienionych sposobów:

1. osobiście,
2. przez inną osobę (domownika, sąsiada, kolegę),
3. telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności (np. za pośrednictwem poczty elektronicznej),
4. drogą pocztową (wówczas za datę zawiadomienia uważa się datę stempla pocztowego).

W przypadku niedotrzymania powyższego terminu z przyczyn usprawiedliwionych szczególnymi okolicznościami uniemożliwiającymi terminowe dopełnienie przez pracownika obowiązku, pracownik nie powinien ponieść żadnych konsekwencji. Przyczynami usprawiedliwiającymi opóźnienie mogą być: obłożna choroba pracownika połączoną z brakiem lub nieobecnością domowników lub inne zdarzenie losowe. Po ustaniu takich przyczyn, pracownik niezwłocznie, nie później niż drugiego dnia powinien zawiadomić pracodawcę o przyczynie nieobecności i przewidywanym czasie jej trwania.

Natomiast niezawiadomienie lub nieterminowe zawiadomienie pracodawcy - z przyczyn nieusprawiedliwionych szczególnymi okolicznościami uniemożliwiającymi terminowe dopełnienie obowiązku zawiadomienia - może zostać potraktowane przez pracodawcę jako naruszenie przez pracownika jego obowiązków służbowych, uprawniające pracodawcę do zastosowania środków dyscyplinarnych.

Zawiadomienie jest okolicznością, która pozwala uniknąć zaskoczenia pracodawcy i jego ewentualnej błędnej oceny postępowania pracownika oraz podjęcia wobec niego odpowiednich działań dyscyplinarnych. W wyroku z dnia 4.12.1997 r. (sygn. akt I PKN 416/97, OSNAPiUS 1998, Nr 20, poz. 596), Sąd Najwyższy stwierdził, iż pracownikowi, który usprawiedliwił nieobecność w pracy z opóźnieniem nie można zasadnie zarzucić opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia. Nieusprawiedliwienie w terminie nieobecności w pracy i opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia stanowią odmienne rodzajowo naruszenia obowiązków pracowniczych.

W wyroku z dnia 20.10.1998 r. (sygn. akt I PKN 397/98, OSNAPiUS 1999, Nr 23, poz. 747) Sąd Najwyższy orzekł, że stwierdzona orzeczeniem lekarskim czasowa niezdolność do pracy z powodu choroby usprawiedliwia z mocy prawa nieobecność w pracy, a pracownik jest tylko zobowiązany zawiadomić pracodawcę najpóźniej w drugim dniu nieobecności o jej przyczynie i przewidywanym czasie trwania. Przedłożenie pracodawcy odpowiedniego zaświadczenia lekarskiego jest dowodem zaistnienia zdarzenia podanego w zaświadczeniu.

Obowiązek i termin dostarczenia pracodawcy zwolnienia lekarskiego wynika z przepisów ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Mianowicie, ubezpieczony (tu: pracownik) jest obowiązany dostarczyć zaświadczenie lekarskie nie później niż w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania:

1. płatnikowi zasiłków lub
2. płatnikowi składek - jeżeli pracownik jest zatrudniony w zakładzie pracy będącym płatnikiem składek na ubezpieczenie chorobowe za maksymalnie 20 ubezpieczonych.

Celem prawidłowego ustalenia, czy pracownik zachował termin na dostarczenie zwolnienia lekarskiego, należy zastosować następujące zasady:

1. za datę otrzymania zaświadczenia lekarskiego przyjmuje się datę jego wystawienia, chyba że ubezpieczony udowodni, że otrzymał to zaświadczenie w terminie późniejszym,
2. przy ustalaniu terminu 7 dni nie uwzględnia się dnia, w którym ubezpieczony otrzymał zaświadczenie lekarskie,
3. jeżeli 7. dzień, w którym należy dostarczyć zwolnienie lekarskie, przypada na dzień wolny od pracy, ostatnim dniem jego terminowego dostarczenia jest pierwszy dzień roboczy przypadający po tym dniu,
4. w przypadku gdy zaświadczenie lekarskie zostało wysłane pocztą, do ustalenia terminu jego dostarczenia przyjmuje się datę stempla pocztowego.

Pracownik może dostarczyć zaświadczenie lekarskie osobiście, może także je wysłać za pośrednictwem poczty. Nie ma też żadnych przeciwwskazań, by takie zwolnienie lekarskie zostało przekazane przez jakąkolwiek inną osobę trzecią (domownika, innego pracownika, sąsiada, kolegę, itp.).

Niedopełnienie obowiązku terminowego dostarczenia zwolnienia lekarskiego powoduje obniżenie o 25 proc. wysokości zasiłku przysługującego za okres od 8. dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, chyba że niedostarczenie zaświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.

Mimo niezachowania przez pracownika 7-dniowego terminu na dostarczenie zwolnienia lekarskiego, sankcji w postaci obniżenia zasiłku chorobowego nie stosuje się w następujących przypadkach:

1. zwolnienie lekarskie zostało wystawione na mniej niż 8 dni, a więc jest zbyt krótkie,
2. za dni objęte sankcją przysługuje pracownikowi wynagrodzenie za czas choroby, wypłacane przez pracodawcę stosownie do treści art. 92 Kodeksu pracy. W przypadku, gdy zaświadczenie lekarskie obejmuje okres, za który pracownikowi przysługuje najpierw wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy, obniżenie o 25% wysokości stosuje się wyłącznie do zasiłku chorobowego,
3. zwolnienia lekarskie pokrywają się, a obniżenia zasiłku należałoby dokonać za okres wypłacony na podstawie poprzedniego zaświadczenia lekarskiego.

Marzena Czuksanow

radczyni prawna, IURICO Kancelaria Prawna

Podstawa prawna:

1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy - Dz.U. Nr 60, poz. 281, z późn. zm.
2. Ustawa z dn. 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512.

Co Polacy robią na L4? Dołącz do dyskusji