Dwa stanowiska pracy w ramach jednej umowy
W większości przypadków przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania jednego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy. Przepisy Kodeksu pracy nie zabraniają jednak powierzenia pracownikowi dodatkowej pracy w ramach tej samej lub innej umowy o pracę. Jeżeli dodatkowe obowiązki mają być wykonywane na podstawie dotychczasowej umowy, konieczne jest dostosowanie jej treści do nowych zadań.
Na niezbędną treść umowy o pracę składa się m.in. zapis wskazujący rodzaj pracy, jaka ma być wykonywana na podstawie tej umowy. Ogólne przepisy prawa pracy nie określają, w jaki sposób strony mają ustalić rodzaj pracy ani nie ograniczają pracy tylko do jednego stanowiska pracy. Nie ma przeszkód, aby w umowie o pracę zostały wskazane dwa, a nawet więcej stanowisk/rodzajów pracy. Umowę o pracę można też uzupełnić w trakcie zatrudnienia, wprowadzając do niej zapis o dodatkowym stanowisku pracy.
Wprowadzenie do umowy o pracę (przy jej zawieraniu lub w trakcie zatrudnienia) dodatkowego stanowiska nie oznacza nawiązania przez strony kolejnego stosunku pracy. W takim przypadku konieczne jest jednak odrębne ustalenie warunków pracy i płacy w odniesieniu do każdego ze stanowisk/rodzajów pracy. Jeżeli ma to nastąpić w okresie po zawarciu umowy, wówczas najprostszym sposobem wprowadzenia zmiany jest zawarcie z pracownikiem porozumienia stron (tzw. aneksu do umowy). W razie braku zgody z jego strony, niezbędne jest wypowiedzenie warunków umowy o pracę.
Celowe jest, aby zapisy dotyczące dodatkowej pracy określały wymiar czasowy wykonywania pracy na każdym ze stanowisk (choć nie jest to bezwzględnie wymagane). Ponadto mogą przewidywać, że np. wynagrodzenie będzie przysługiwać stosownie do określonej z góry dla danego stanowiska liczby godzin pracy/wymiaru etatu. Innym rozwiązaniem jest ustalenie wynagrodzenia na danym stanowisku w oparciu o ścisłą ewidencję czasu pracy - jeżeli pracownik wykonuje obowiązki na tych stanowiskach stosownie do potrzeb, w różnym i nieokreślonym z góry wymiarze czasowym.
Więcej badań okresowych Powierzenie pracownikowi wykonywania pracy na kilku stanowiskach w ramach jednej umowy nie oznacza automatycznie konieczności przeprowadzenia kilku badań wstępnych. Jeżeli wyznaczenie kilku stanowisk pracy nastąpiło na etapie zawierania umowy o pracę, wówczas warunki pracy na tych stanowiskach podlegają ocenie w ramach jednego wstępnego badania profilaktycznego. Warunki pracy na poszczególnych stanowiskach powinny być wskazane w skierowaniu na te badania. Z kolei w przypadku powierzenia dodatkowej pracy w trakcie zatrudnienia, badania wstępne, zgodnie z art. 229 § 1 pkt 2 K.p., są konieczne, gdy:
- powierzenie dodatkowego stanowiska dotyczy pełnoletniego pracownika, a na nowym stanowisku panują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe,
- powierzenie dodatkowego stanowiska dotyczy pracownika młodocianego.
Znacznie częściej obowiązek przeprowadzenia dodatkowo badań profilaktycznych będzie dotyczył badań okresowych. Cechą tych badań jest to, że obowiązują one przez pewien okres, którego długość jest zróżnicowana w zależności od rodzaju wykonywanej pracy. Rozstrzygające będzie w takiej sytuacji ustalenie, czy warunki pracy na poszczególnych stanowiskach się różnią. Jeśli są takie same (podobieństwo tylko w pewnym stopniu nie wystarczy), odrębne badania okresowe nie będą konieczne. Jeżeli odmienne, na każde stanowisko będzie potrzebne oddzielne badanie okresowe. Ponieważ badania te mają różne okresy ważności, pracodawca będzie musiał monitorować każde ze stanowisk pod kątem aktualności badań okresowych na danym stanowisku.
Szkolenia bhp w zależności od warunków Każdy zatrudniony na podstawie stosunku pracy musi odbyć szkolenie wstępne bhp oraz (z pewnym wyjątkiem) powtarzające się co pewien czas szkolenie okresowe. Szkolenia te przypisane są do danego stanowiska pracy. Pracodawca może zaniechać przeprowadzenia szkolenia wstępnego tylko wtedy, gdy bezpośrednio po zakończeniu danej umowy o pracę ponownie zatrudni tego samego pracownika na tym samym stanowisku pracy co poprzednio (art. 2373 K.p.). Poprzez analogię można uznać, że w razie podjęcia przez pracownika pracy na dwóch lub więcej stanowiskach, wstępne szkolenie bhp trzeba przeprowadzić na każdym stanowisku, które różni się charakterem lub warunkami pracy od pozostałych. To samo dotyczy szkoleń okresowych. Należy jeszcze nadmienić, że w razie równoczesnego zatrudnienia na różnych stanowiskach pracy, oceny ryzyka zawodowego należy dokonać w odniesieniu do każdego stanowiska oddzielnie.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)
Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 70 (1736) z dnia 2020-08-31
